Ξένες επιδοτήσεις που στρεβλώνουν την εσωτερική αγορά: Προσωρινή πολιτική συμφωνία μεταξύ του Συμβουλίου και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου

Το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κατέληξαν σήμερα σε προσωρινή πολιτική συμφωνία σχετικά με τον κανονισμό για τις ξένες επιδοτήσεις που στρεβλώνουν την εσωτερική αγορά.

Ο κανονισμός αποσκοπεί στην αντιμετώπιση των στρεβλώσεων που προκαλούν οι επιδοτήσεις από τρίτες χώρες προς εταιρείες οι οποίες δραστηριοποιούνται στην εσωτερική αγορά της ΕΕ. Θεσπίζει ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο που δίνει τη δυνατότητα στην Επιτροπή να εξετάζει κάθε οικονομική δραστηριότητα για την οποία χορηγείται επιδότηση από τρίτη χώρα στην εσωτερική αγορά. Με τον τρόπο αυτό, ο κανονισμός αποσκοπεί στην αποκατάσταση του θεμιτού ανταγωνισμού μεταξύ όλων των εταιρειών, ευρωπαϊκών και μη, που δραστηριοποιούνται στην εσωτερική αγορά.

Διερεύνηση των χρηματοδοτικών συνεισφορών

Η Επιτροπή θα έχει την εξουσία να διερευνά τις χρηματοδοτικές συνεισφορές που χορηγούνται από τις δημόσιες αρχές τρίτης χώρας σε εταιρείες που δραστηριοποιούνται οικονομικά στην Ευρωπαϊκή Ένωσης μέσω τριών εργαλείων:

-δύο εργαλείων προηγούμενης κοινοποίησης —ώστε να διασφαλίζονται όροι θεμιτού ανταγωνισμού για τις μεγάλες συγκεντρώσεις και τις προσφορές σε δημόσιες συμβάσεις μεγάλης κλίμακας·

-ενός γενικού εργαλείου έρευνας της αγοράς για τη διερεύνηση όλων των άλλων καταστάσεων της αγοράς και των συγκεντρώσεων και δημόσιων συμβάσεων χαμηλότερης αξίας.

Οι συννομοθέτες αποφάσισαν να διατηρήσουν τα κατώτατα όρια κοινοποίησης που πρότεινε η Επιτροπή για τις συγκεντρώσεις και τις διαδικασίες σύναψης δημόσιων συμβάσεων:

-500 εκατ. € για τις συγκεντρώσεις,

-250 εκατ. € για τις διαδικασίες σύναψης δημοσίων συμβάσεων.

Η Επιτροπή θα έχει το δικαίωμα να ερευνά τις επιδοτήσεις που χορηγούνται έως και πέντε έτη πριν από την έναρξη ισχύος του κανονισμού και οδηγούν σε στρεβλώσεις της εσωτερικής αγοράς μετά την έναρξη ισχύος του.

Διακυβέρνηση

Προκειμένου να διασφαλιστεί η ομοιόμορφη εφαρμογή του κανονισμού σε ολόκληρη την ΕΕ, ο έλεγχος για την εφαρμογή του κανονισμού θα αποτελεί αποκλειστική αρμοδιότητα της Επιτροπής. Ο κεντρικός αυτός τρόπος εφαρμογής του κανονισμού θα συνοδεύεται από τακτική ενημέρωση των κρατών μελών και τη συμμετοχή τους στη λήψη αποφάσεων που λαμβάνονται δυνάμει του κανονισμού μέσω της συμβουλευτικής διαδικασίας.

Αν μια επιχείρηση δεν τηρεί την υποχρέωση κοινοποίησης επιδοτούμενης συγκέντρωσης ή χρηματοδοτικής συνεισφοράς στο πλαίσιο δημόσιων συμβάσεων που εμπίπτουν στα καθορισθέντα κατώτατα όρια, η Επιτροπή μπορεί να επιβάλει πρόστιμα και να εξετάσει την πράξη σαν να είχε κοινοποιηθεί.

Αξιολόγηση των επιπτώσεων των ξένων επιδοτήσεων

Όπως και στο ευρωπαϊκό πλαίσιο ελέγχου των κρατικών ενισχύσεων, αν η Επιτροπή διαπιστώσει την ύπαρξη ξένης επιδότησης και στρέβλωσης του ανταγωνισμού, θα διεξαγάγει δοκιμασία προκειμένου να αξιολογήσει την ισορροπία μεταξύ των θετικών και των αρνητικών επιπτώσεων μιας ξένης επιδότησης.

Όταν οι αρνητικές επιπτώσεις υπερτερούν των θετικών, η Επιτροπή θα έχει την εξουσία να επιβάλλει επανορθωτικά μέτρα ή να αποδέχεται δεσμεύσεις από τις ενδιαφερόμενες εταιρείες για τη διόρθωση της στρέβλωσης.

Επόμενα βήματα

Η σημερινή προσωρινή συμφωνία θα πρέπει να εγκριθεί από το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Όσον αφορά το Συμβούλιο, η προσωρινή πολιτική συμφωνία θα πρέπει να εγκριθεί από την Επιτροπή των Μόνιμων Αντιπροσώπων (ΕΜΑ), προτού περάσει στα επίσημα στάδια της διαδικασίας έκδοσης.

Ο κανονισμός αρχίζει να ισχύει την εικοστή ημέρα από τη δημοσίευσή του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ιστορικό

Επί του παρόντος, οι επιδοτήσεις που χορηγούνται από τα κράτη μέλη υπόκεινται σε ελέγχους στο πλαίσιο του συστήματος κρατικών ενισχύσεων, αλλά δεν υπάρχει κανένα ευρωπαϊκό μέσο ελέγχου των επιδοτήσεων που χορηγούνται από τρίτες χώρες. Η έλλειψη αυτή υπονομεύει τους ισότιμους όρους ανταγωνισμού.

Για την αντιμετώπιση του προβλήματος, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπέβαλε στις 5 Μαΐου 2021 την πρόταση κανονισμού σχετικά με τις ξένες επιδοτήσεις που στρεβλώνουν την εσωτερική αγορά. Η πρόταση αυτή χρησιμεύει στην εξασφάλιση ισότιμων όρων ανταγωνισμού για όλες τις εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην ενιαία αγορά και λαμβάνουν στήριξη από ένα κράτος μέλος της ΕΕ ή από τρίτη χώρα.

Πηγή: consilium.europa.eu

Φωτογραφία: Christian Lue on Unsplash