Τελωνεία: Προσωρινή συμφωνία σχετικά με την ενιαία θυρίδα της ΕΕ, που θα διευκολύνει και θα επιταχύνει τον εκτελωνισμό

Το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κατέληξαν σε προσωρινή συμφωνία όσον αφορά την ενιαία θυρίδα για τα τελωνεία, η οποία θέτει τις κατάλληλες προϋποθέσεις για την ψηφιακή συνεργασία μεταξύ των τελωνείων και των αρμόδιων αρχών-εταίρων. Στόχος είναι να διευκολυνθεί το διεθνές εμπόριο, να συντομευθεί ο χρόνος εκτελωνισμού και να μειωθεί ο κίνδυνος απάτης, με παράλληλη συμβολή στη μείωση του διοικητικού φόρτου για τους εμπόρους.

Οι αποτελεσματικές διαδικασίες εκτελωνισμού και ελέγχου είναι ουσιώδους σημασίας για την ομαλή ροή των εμπορικών συναλλαγών και, παράλληλα, για την προστασία των πολιτών, των επιχειρήσεων και του περιβάλλοντος στην ΕΕ. Με την πλήρη εφαρμογή των διαδικασιών αυτών, οι επιχειρήσεις δεν θα υποχρεούνται πλέον να υποβάλλουν έγγραφα σε διάφορες αρχές μέσω διαφορετικών δικτυακών πυλών. Το περιβάλλον ενιαίας θυρίδας θα επιτρέπει στις τελωνειακές και άλλες αρχές να επαληθεύουν αυτόματα ότι τα εν λόγω εμπορεύματα πληρούν τις απαιτήσεις της ΕΕ και ότι έχουν εκπληρωθεί οι αναγκαίες διατυπώσεις.

Στα εξωτερικά σύνορα πρέπει να επιβληθεί η εφαρμογή άνω των 60 ενωσιακών μη τελωνειακών πράξεων, καθώς και της εθνικής μη τελωνειακής νομοθεσίας σε τομείς όπως η υγεία και η ασφάλεια, το περιβάλλον, η γεωργία, η αλιεία, η διεθνής κληρονομιά και η εποπτεία της αγοράς. Η εφαρμογή των πράξεων αυτών απαιτεί πρόσθετα έγγραφα πέραν των τελωνειακών διασαφήσεων και επηρεάζει εκατοντάδες εκατομμύρια διακινήσεις εμπορευμάτων κάθε χρόνο.

Οι αρχές των κρατών μελών που συμμετέχουν στον τελωνισμό εμπορευμάτων στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ θα μπορούν να έχουν πρόσβαση στις ηλεκτρονικές πληροφορίες που υποβάλλουν οι έμποροι και να τις ανταλλάσσουν. Το περιβάλλον ενιαίας θυρίδας για τα τελωνεία θα στηρίζει επίσης την αυτοματοποιημένη επαλήθευση των μη τελωνειακών διατυπώσεων για τα εμπορεύματα που εισέρχονται στην ΕΕ ή εξέρχονται από αυτήν. Αυτό σημαίνει ότι δεν θα είναι πλέον αναγκαίοι οι φυσικοί έλεγχοι εγγράφων για την επαλήθευση ορισμένων μη τελωνειακών διατυπώσεων.

Οι νέοι κανόνες αναμένεται να ενισχύσουν την ομαλή ροή του διασυνοριακού εμπορίου, ενώ θα συμβάλουν στη μείωση του διοικητικού φόρτου για τους εμπόρους, ιδίως με την εξοικονόμηση χρόνου και την απλούστευση και αυτοματοποίηση του εκτελωνισμού.

Η προσωρινή συμφωνία που επιτεύχθηκε σήμερα τελεί υπό την έγκριση του Συμβουλίου και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ώστε να ακολουθήσει η τυπική έκδοση της πράξης.

Ιστορικό και επόμενα βήματα

Η Επιτροπή υπέβαλε την πρόταση για τη θέσπιση περιβάλλοντος ενιαίας θυρίδας της ΕΕ για τα τελωνεία και για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 952/2013 στις 29 Οκτωβρίου 2020. Το Συμβούλιο συμφώνησε επί της εντολής διαπραγμάτευσής του στις 15 Δεκεμβρίου 2021. Οι διαπραγματεύσεις μεταξύ των συννομοθετών ολοκληρώθηκαν με την προσωρινή συμφωνία που επιτεύχθηκε σήμερα.

Η πρωτοβουλία αυτή θα υλοποιηθεί αξιοποιώντας διεπαφές με υφιστάμενα σε εθνικό επίπεδο συστήματα εισαγωγής, εξαγωγής ή διαμετακόμισης, αντί να εισαγάγει εντελώς νέες πλατφόρμες ΤΠ. Πρόκειται για ένα φιλόδοξο εγχείρημα που θα οδηγήσει σε επενδύσεις τόσο σε επίπεδο ΕΕ όσο και σε επίπεδο κρατών μελών, ενώ η σταδιακή εφαρμογή αναμένεται να υλοποιηθεί επί σειρά ετών.

Τα κράτη μέλη θα επενδύσουν στον μετασχηματισμό των διαδικασιών και των συστημάτων ΤΠ, ώστε να μπορέσουν να αξιοποιήσουν πλήρως τα οφέλη της ενιαίας θυρίδας. Τα κράτη μέλη θα δημιουργήσουν εθνικά περιβάλλοντα ενιαίας θυρίδας, μέσω των οποίων οι επιχειρήσεις θα μπορούν να τηλεφορτώνουν τις πληροφορίες σχετικά με τα εμπορεύματα που εισάγουν στην ΕΕ ή εξάγουν από αυτήν. Αυτά τα εθνικά περιβάλλοντα ενιαίας θυρίδας θα συνδέονται στη συνέχεια, μέσω του συστήματος ενιαίας θυρίδας της ΕΕ για την ανταλλαγή πιστοποιητικών (EU CSW-CERTEX), με τις βάσεις δεδομένων της ΕΕ που διαχειρίζονται μη τελωνειακές διατυπώσεις, ώστε όλες οι αρμόδιες αρχές να μπορούν να έχουν πρόσβαση στα σχετικά δεδομένα και να συνεργάζονται ευκολότερα κατά τους συνοριακούς ελέγχους. Αυτό αναμένεται να διαμορφώσει μια πολύ πιο εξορθολογισμένη και συντονισμένη προσέγγιση όσον αφορά τον τελωνισμό εμπορευμάτων.

Πηγή: consilium.europa.eu

Φωτογραφία: Andy Li on Unsplash