Πώς χρηματοδοτείται ο μακροπρόθεσμος προϋπολογισμός της ΕΕ;

Ο μακροπρόθεσμος προϋπολογισμός της ΕΕ ενισχύει εκατομμύρια φοιτητές, χιλιάδες ερευνητές, πόλεις, επιχειρήσεις, περιφέρειες και ΜΚΟ. Συμβάλλει στην παραγωγή υγιεινότερων και ασφαλέστερων τροφίμων, στην κατασκευή νέων και βελτιωμένων αυτοκινητοδρόμων, σιδηροδρόμων και αεροδρομίων, στην προστασία του περιβάλλοντος και στην ενίσχυση της ασφάλειας στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ. Η συγκέντρωσή πόρων σε κοινοτικό επίπεδο στοχεύει στη δημιουργία μιας ισχυρής Ευρώπης και στη διατήρηση της ευημερίας και της ειρήνης μέσω της χρηματοδότησης έργων που βελτιώνουν την καθημερινότητα των ευρωπαίων πολιτών.

Τι είναι ο μακροπρόθεσμος προϋπολογισμός της ΕΕ;

Ο μακροπρόθεσμος προϋπολογισμός της ΕΕ, γνωστός και ως πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο ή απλά ΠΔΠ, καθορίζει τα όρια των δαπανών της ΕΕ συνολικά καθώς επίσης και για διάφορους τομείς δραστηριοτήτων για μια περίοδο τουλάχιστον πέντε ετών.

Ένας από τους λόγους για τους οποίους η ΕΕ διαθέτει τόσο μακροπρόθεσμο όσο και ετήσιο προϋπολογισμό, είναι η επίτευξη προβλεψιμότητας και επομένως η εξασφάλιση της αποτελεσματικότητας των χρηματοδοτούμενων προγραμμάτων. Η προβλεψιμότητα είναι απαραίτητη, για παράδειγμα, για τους ερευνητές που εργάζονται σε επιστημονικά έργα τα οποία απαιτούν αρκετά χρόνια για να ολοκληρωθούν.

Ο μακροπρόθεσμος προϋπολογισμός πρέπει να διαθέτει κάποιο βαθμό ευελιξίας για την αντιμετώπιση απρόβλεπτων κρίσεων και καταστάσεων έκτακτης ανάγκης. Περιλαμβάνει, επομένως, ορισμένα μέσα για να διασφαλιστεί ότι, ακόμα και σε απρόβλεπτες περιστάσεις, τα χρήματα μπορούν να χρησιμοποιηθούν όταν και όπου είναι περισσότερο αναγκαία. Για παράδειγμα, το ταμείο αλληλεγγύης της ΕΕ έχει σχεδιαστεί για να παρέχει οικονομική βοήθεια σε περίπτωση μείζονος καταστροφής σε ένα κράτος-μέλος. Υπάρχει, επίσης, το ευρωπαϊκό ταμείο προσαρμογής στην παγκοσμιοποίηση, το οποίο βοηθά τους εργαζόμενους να βρουν νέα απασχόληση σε περίπτωση απόλυσης λόγω της παγκοσμιοποίησης ή της οικονομικής κρίσης.

Σε αντίθεση με τους εθνικούς προϋπολογισμούς, ο προϋπολογισμός της ΕΕ έχει επενδυτικό χαρακτήρα. Δεν χρηματοδοτεί σχέδια για την κοινωνική προστασία, την πρωτοβάθμια εκπαίδευση ή την εθνική άμυνα αλλά εστιάζει σε τομείς που προσφέρουν μια ευρωπαϊκή προστιθέμενη αξία μέσω της ενίσχυσης της ανάπτυξης και της ανταγωνιστικότητας.

Πώς δαπανώνται τα χρήματα;

Ο προϋπολογισμός ενισχύει την έρευνα και την καινοτομία, τις επενδύσεις σε διευρωπαϊκά δίκτυα και την ανάπτυξη των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων (ΜΜΕ), με στόχο την τόνωση της ανάπτυξης και τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης.

Σήμερα, το μεγαλύτερο μερίδιο αναλογεί στην κοινή αγροτική πολιτική (ΚΑΠ) της ΕΕ, στην αλιεία και στην προστασία του περιβάλλοντος. Από την πλευρά τους, τα προγράμματα «συνοχής» αποσκοπούν στη μείωση των διαφορών μεταξύ των επιπέδων ανάπτυξης στις περιφέρειες της ΕΕ. Ο μακροπρόθεσμος προϋπολογισμός χρηματοδοτεί, επίσης, έργα διεθνούς ανθρωπιστικής βοήθειας και ανάπτυξης.

Διαβάστε περισσότερα για το ΠΔΠ 2014-2020 και για τα έργα που χρηματοδοτούνται στην περιοχή σας.

Πώς χρηματοδοτείται ο μακροπρόθεσμος προϋπολογισμός της ΕΕ;

Στις πηγές εσόδων του μακροπρόθεσμου προϋπολογισμού της ΕΕ περιλαμβάνονται:

-οι συνεισφορές των κρατών- μελών

-οι δασμοί κατά την εισαγωγή προϊόντων εκτός της ΕΕ

-τα πρόστιμα που επιβάλλονται σε εταιρείες που παραβιάζουν τους κανόνες ανταγωνισμού της ΕΕ

Το ΕΚ θέλει να μεταρρυθμίσει τον τρόπο χρηματοδότησης του προϋπολογισμού, καθώς το σημερινό σύστημα θεωρείται «περίπλοκο, άδικο, αδιαφανές και εντελώς ακατανόητο για τους πολίτες της ΕΕ».

 Ένα νέο, απλούστερο σύστημα θα πρέπει να εισαγάγει νέες πηγές εισοδήματος, ώστε να μειωθούν οι άμεσες συνεισφορές των κρατών μελών. Το Κοινοβούλιο προτείνει, μεταξύ άλλων, την άντληση εσόδων μέσα από ένα νέο καθεστώς εταιρικής φορολογίας (συμπεριλαμβανομένης της φορολόγησης μεγάλων εταιρειών στον ψηφιακό τομέα), το σύστημα εμπορίας εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και τη φορολόγηση των πλαστικών.

Περισσότερα για τα έσοδα της ΕΕ.

Πώς αποφασίζεται ο μακροπρόθεσμος προϋπολογισμός της ΕΕ;

Προτού λήξει ο τρέχων μακροπρόθεσμος προϋπολογισμός, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υποβάλλει πρόταση σχετικά με τον επόμενο. Η συγκεκριμένη πρόταση χρησιμοποιείται ως βάση για τις διαπραγματεύσεις στο πλαίσιο του Συμβουλίου, το οποίο αποτελείται από τους υπουργούς των χωρών της ΕΕ.

Τον Μάιο του 2018, η Επιτροπή δημοσίευσε την πρότασή της σχετικά με τον επόμενο μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό του 2021-2027. Το ΕΚ υιοθέτησε τη θέση του το Νοέμβριο του 2018, ενώ το Συμβούλιο δεν έχει ακόμη ξεκαθαρίσει τη διαπραγματευτική του θέση. Απαιτείται ομοφωνία μεταξύ των κρατών-μελών για την επίτευξη συμφωνίας. Οποιαδήποτε συμφωνία απαιτεί τη συναίνεση του ΕΚ.

Σε ποιο στάδιο βρίσκονται οι διαπραγματεύσεις;

Το ΕΚ και η Επιτροπή περιμένουν την πρόταση του Συμβουλίου σχετικά με τον επόμενο μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό, ώστε τα τρία θεσμικά όργανα να μπορέσουν να ξεκινήσουν τις διαπραγματεύσεις. Καλώς εχόντων των πραγμάτων, τα κράτη-μέλη του Συμβουλίου θα καταλήξουν σε συμφωνία στις αρχές του 2020.