Ο αγώνας της ΕΕ κατά του οργανωμένου εγκλήματος

Την άνοιξη του 2017, η ΕΕ καθόρισε το επόμενο τετραετές σχέδιο για την καταπολέμηση του σοβαρού και οργανωμένου εγκλήματος. Το σχέδιο αυτό, γνωστό ως «κύκλος πολιτικής της ΕΕ», θα διαρκέσει έως το 2021.

Ο κύκλος πολιτικής είναι μια πολυτομεακή πρωτοβουλία της ΕΕ που έχει ως στόχο να θέτει τις αρμόδιες αρχές ένα βήμα μπροστά από τους εγκληματίες. Στο πλαίσιο του κύκλου, ο οποίος εφαρμόζεται υπό την καθοδήγηση των κρατών μελών, συνεργάζονται στενά πολλοί φορείς, όπως:

-υπηρεσίες επιβολής του νόμου

-θεσμικά όργανα και οργανισμοί της ΕΕ

-δημόσιοι και ιδιωτικοί οργανισμοί

-εμπλεκόμενες τρίτες χώρες

Ποιες είναι οι προτεραιότητες για την περίοδο 2018-2021;

Οι δέκα προτεραιότητες της ΕΕ που έχουν καθοριστεί από το Συμβούλιο βασίζονται στις συστάσεις που περιλαμβάνονται στην αξιολόγηση της απειλής όσον αφορά το σοβαρό και οργανωμένο έγκλημα στην ΕΕ (SOCTA) της Ευρωπόλ καθώς και σε άλλες εκτιμήσεις και πολιτικές.

1. Κυβερνοέγκλημα

Κάθε χρόνο, χάνονται συνολικά 400 δισ. € εξαιτίας των κυβερνοεπιθέσεων. Η ΕΕ προτίθεται να εντείνει τις προσπάθειές της για την καταπολέμηση του κυβερνοεγκλήματος, εστιάζοντας τη δράση της σε τρεις τομείς:

-αντιμετώπιση των επιθέσεων κατά των πληροφοριακών συστημάτων

-καταπολέμηση της απάτης σχετικά με τα μέσα πληρωμής πλην των μετρητών

-βελτίωση της ασφάλειας των παιδιών στο διαδίκτυο, μεταξύ άλλων διώκοντας την παραγωγή και τη διανομή περιεχομένου σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών

2. Λαθρεμπόριο ναρκωτικών

Το λαθρεμπόριο και η παραγωγή ναρκωτικών παραμένουν από τις πλέον προσοδοφόρες δραστηριότητες των εγκληματικών οργανώσεων στην ΕΕ. Οι στόχοι της ΕΕ είναι:

-η μείωση της παραγωγής και της διακίνησης συνθετικών ναρκωτικών, όπως το ecstasy και το LSD

-η παρεμπόδιση των εγκληματικών δραστηριοτήτων των οργανώσεων που διακινούν κάνναβη, ηρωίνη και κοκαΐνη προς την ΕΕ

3. Διευκόλυνση της παράνομης μετανάστευσης προς την ΕΕ

Η παράνομη διακίνηση μεταναστών προς την Ευρώπη διεξάγεται κατά κύριο λόγο από εγκληματίες διακινητές. Σήμερα, το 90% των μεταναστών πληρώνουν παράνομους διακινητές για να φτάσουν στην Ευρώπη. Η ΕΕ επιδιώκει να καταπολεμήσει τα παράνομα δίκτυα που εκμεταλλεύονται ευάλωτους μετανάστες, ειδικότερα τα δίκτυα που:

-χρησιμοποιούν μεθόδους που θέτουν σε κίνδυνο τις ζωές ανθρώπων,

-προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στο διαδίκτυο,

-χρησιμοποιούν την απάτη σχετικά με τα έγγραφα ως μέρος του επιχειρηματικού τους μοντέλου.

4. Οργανωμένες κλοπές και ληστείες

Επιδίωξη της ΕΕ είναι να εξαρθρώσει τις διεθνείς εγκληματικές ομάδες που εκμεταλλεύονται την έλλειψη διαλειτουργικότητας μεταξύ των μέσων διασυνοριακής επιτήρησης για να διαπράττουν διαρρήξεις σε σπίτια, να κλέβουν αυτοκίνητα ή να θέτουν στο στόχαστρό τους επιχειρήσεις.

5. Εμπορία ανθρώπων

Η ΕΕ επιδιώκει να πατάξει την εμπορία ανθρώπων στην ΕΕ, ειδικότερα τη σεξουαλική και την εργασιακή εκμετάλλευση και όλες τις μορφές εμπορίας παιδιών. Κύριος στόχος είναι ο εντοπισμός των θυμάτων και η προστασία τους.

6. Απάτη σχετικά με τους ειδικούς φόρους κατανάλωσης και ενδοκοινοτική απάτη αφανούς εμπόρου

Κάθε χρόνο, οι εγκληματικές οργανώσεις αποσπούν 60 δισ. €, εκμεταλλευόμενες τον τρόπο με τον οποίο γίνεται η διαχείριση του ΦΠΑ στις διασυνοριακές συναλλαγές. Η πείρα που αποκτήθηκε κατά τον προηγούμενο κύκλο πολιτικής θα χρησιμοποιηθεί για να παταχθούν οι εγκληματικές αυτές ομάδες.

7. Εμπορία πυροβόλων όπλων

Η ΕΕ έχει δεσμευτεί να εξαρθρώσει τις εγκληματικές οργανώσεις που:

-διακινούν πυροβόλα όπλα

-διανέμουν πυροβόλα όπλα

-χρησιμοποιούν πυροβόλα όπλα

8. Περιβαλλοντικό έγκλημα

Το περιβαλλοντικό έγκλημα έχει γίνει μια από τις πιο κερδοφόρες δραστηριότητες του οργανωμένου εγκλήματος παγκοσμίως. Έχει αντίκτυπο όχι μόνο στο περιβάλλον αλλά και στην κοινωνία και την οικονομία συνολικά. Η ΕΕ θα εστιάσει τις δράσεις της:

-στην εξάρθρωση των εγκληματικών οργανώσεων που συμμετέχουν στην παράνομη εμπορία άγριων ειδών

-στην καταπολέμηση όσων εμπλέκονται σε παράνομη διακίνηση αποβλήτων.

9. Κέρδη από εγκληματικές δραστηριότητες

Ο απώτερος στόχος των εγκληματιών είναι το κέρδος και οι καινοτομίες στις χρηματοοικονομικές υπηρεσίες, όπως τα εικονικά νομίσματα και οι ανώνυμες προπληρωμένες κάρτες, έχουν δημιουργήσει νέες δυνατότητες για το ξέπλυμα μαύρου χρήματος και χρηματοδότηση εγκληματικών δραστηριοτήτων. Στόχος της ΕΕ είναι:

-η κατάσχεση των κερδών που αποκομίζουν τα εγκληματικά δίκτυα με το ξέπλυμα μαύρου χρήματος

-η δίωξη των επιχειρήσεων που προσφέρουν υπηρεσίες ξεπλύματος μαύρου χρήματος

-η δίωξη των εγκληματικών οργανώσεων που χρησιμοποιούν νέες μεθόδους πληρωμής για το ξέπλυμα χρήματος από εγκληματικές δραστηριότητες

10. Απάτη σχετικά με τα έγγραφα

Η ασφάλεια των ταξιδιωτικών εγγράφων είναι σημαντική για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και του οργανωμένου εγκλήματος και συμβάλλει στην προστασία των συνόρων και τη διαχείριση της μετανάστευσης. Η ΕΕ έχει θέσει στο στόχαστρό της τις εγκληματικές οργανώσεις που εμπλέκονται στην παραγωγή πλαστών εγγράφων και στην προμήθειά τους σε άλλους εγκληματίες.

Πώς λειτουργεί ο κύκλος πολιτικής;

Ο κύκλος πολιτικής της ΕΕ για την περίοδο 2018-2021 αποτελείται από τέσσερα στάδια.

1. Αξιολόγηση εγκληματικών απειλών κατά της ΕΕ

Η αξιολόγηση της απειλής όσον αφορά το σοβαρό και οργανωμένο έγκλημα στην Ευρωπαϊκή Ένωση (SOCTA) της Ευρωπόλ παρέχει ολοκληρωμένη εικόνα των σοβαρότερων εγκληματικών απειλών. Το 2019, θα πραγματοποιηθεί ενδιάμεση επανεξέταση των νέων, μεταβαλλόμενων και νεοεμφανιζόμενων απειλών.

2. Έγκριση των προτεραιοτήτων της ΕΕ κατά του εγκλήματος για την περίοδο 2018-2021

Βάσει των συστάσεων που περιλαμβάνονταν στην SOCTA της Ευρωπόλ και λαμβάνοντας επίσης υπόψη πρόσθετες εκτιμήσεις και πολιτικές, το Συμβούλιο ενέκρινε δέκα προτεραιότητες της ΕΕ κατά του εγκλήματος.

Για κάθε μία από τις προτεραιότητες καταστρώθηκε τετραετές στρατηγικό σχέδιο (ΠΣΣ). Τα ΠΣΣ μετατράπηκαν εν συνεχεία σε ετήσια επιχειρησιακά σχέδια δράσης (ΕΣΔ), τα οποία αναλύουν λεπτομερώς τις δράσεις και τις δραστηριότητες που απαιτούνται για να επιτευχθούν οι στρατηγικοί στόχοι των ΠΣΣ.

Τόσο τα ΠΣΣ όσο και τα ΕΣΔ εγκρίνονται από τη Μόνιμη Επιτροπή Επιχειρησιακής Συνεργασίας σε Θέματα Εσωτερικής Ασφάλειας (COSI) του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

3. Υλοποίηση και παρακολούθηση

Η υλοποίηση κάθε ΕΣΔ γίνεται υπό την ευθύνη ενός κράτους μέλους, που αποκαλείται «καθοδηγητής», και εποπτεύεται από την COSI κάθε έξι μήνες.

4. Αξιολόγηση

Όταν ολοκληρωθεί ο κύκλος πολιτικής, θα διενεργηθεί ανεξάρτητη αξιολόγηση. Τα αποτελέσματα θα διαβιβαστούν στο Συμβούλιο και θα ληφθούν υπόψη στον επόμενο κύκλο πολιτικής της ΕΕ.

Πηγή: consilium.europa.eu