Βελτίωση της εμπορίας εκπομπών για τις αερομεταφορές

Το σύστημα εμπορίας δικαιωμάτω εκπομπής

Η ΕΕ έχει λάβει μέτρα για τη μείωση των εκπομπών από τις αεροπορικές μεταφορές μέσω της Συστήματος Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπής (ΣΕΔΕ). Εφαρμόζει τους λεγόμενους κανόνες ανώτατων ορίων και εμπορίου για τον τομέα των αερομεταφορών, σύμφωνα με τους οποίους οι αεροπορικές εταιρείες υποχρεούνται να παραδίδουν δικαιώματα εκπομπών για να καλύψουν τις εκπομπές τους. Ωστόσο, για να μην τεθούν σε μειονεκτική θέση οι εταιρείες της ΕΕ, το Σύστημα Εμπορίας Εκπομπών εφαρμόζεται επί του παρόντος μόνο σε πτήσεις εντός του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου και τα περισσότερα δικαιώματα κατανέμονται στις αεροπορικές εταιρείες δωρεάν.

Στις 8 Ιουνίου 2022, το Κοινοβούλιο ψήφισε υπέρ της αναθεώρησης του Συστήματος Εμπορίας Εκπομπών για τις αερομεταφορές.

Το Κοινοβούλιο θέλει να καταργήσει σταδιακά τις δωρεάν χορηγήσεις για τις αερομεταφορές έως το 2026 και να προωθήσει τη χρήση βιώσιμων αεροπορικών καυσίμων όπως το υδρογόνο από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, άλλα ανανεώσιμα καύσιμα από μη βιολογική προέλευση (όπως η πράσινη αμμωνία) και τα προηγμένα βιοκαύσιμα. Τα έσοδα που προκύπτουν από τη δημοπρασία 5 εκατομμυρίων δικαιωμάτων για τις αερομεταφορές θα χρησιμοποιηθούν για τη στήριξη της καινοτομίας και των νέων τεχνολογιών μέσω του Ταμείου Καινοτομίας.

Τον Απρίλιο του 2023, το Κοινοβούλιο ενέκρινε την αναθεωρημένη πρόταση που συμφωνήθηκε με τις χώρες της ΕΕ, τον Δεκέμβριο του 2022.

Βιώσιμα καύσιμα για αεροπλάνα

Εκτός από την έγκριση αλλαγών στο Σύστημα Εμπορίας Εκπομπών, το Κοινοβούλιο ενέκρινε τον Σεπτέμβριο του 2023 τη συμφωνία που επιτεύχθηκε με το Συμβούλιο σχετικά με την αεροπορική πρωτοβουλία της ΕΕ Refuel. Αυτό είναι μέρος της δέσμης μέτρων για το κλίμα που στοχεύει να καταστήσει τα καύσιμα που χρησιμοποιούνται στα αεροπλάνα της ΕΕ πιο πράσινα.

Οι προμηθευτές καυσίμων θα πρέπει να διασφαλίσουν ότι τα αεροδρόμια της ΕΕ λαμβάνουν ένα ελάχιστο μερίδιο βιώσιμων αεροπορικών καυσίμων: 2% από το 2025. 34% έως το 2040 και 70% έως. Το ανανεώσιμο υδρογόνο θα είναι μέρος του μείγματος βιώσιμων καυσίμων και τα αεροδρόμια της ΕΕ θα πρέπει να βοηθήσουν τους φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών να αποκτήσουν πρόσβαση σε βιώσιμα καύσιμα αεροσκαφών, μεταξύ άλλων με υποδομές για ανεφοδιασμό με υδρογόνο και ηλεκτρική επαναφόρτιση.

Το χρησιμοποιημένο μαγειρικό λάδι, το συνθετικό καύσιμο ή ακόμα και το υδρογόνο θα πρέπει σταδιακά να γίνουν ο κανόνας ως καύσιμο αεροσκαφών.

Επιπλέον, οι ευρωβουλευτές διασφάλισαν ότι από το 2025 θα εισαχθεί ένα σύστημα σήμανσης της ΕΕ για τις περιβαλλοντικές επιδόσεις των εμπορικών πτήσεων.

Εύρεση λύσεων για πτήσεις εκτός Ευρώπης

Για την κάλυψη πτήσεων που αναχωρούν ή φθάνουν εκτός του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου, η ΕΕ συνεργάζεται με τον Διεθνή Οργανισμό Πολιτικής Αεροπορίας για την εφαρμογή ενός μέτρου που βασίζεται στην παγκόσμια αγορά, γνωστό ως CORSIA (Σχέδιο αντιστάθμισης και μείωσης άνθρακα για τη διεθνή αεροπορία), σύμφωνα με το οποίο οι αεροπορικές εταιρείες μπορούν να αντισταθμίσουν τις εκπομπές τους επενδύοντας σε πράσινα έργα, για παράδειγμα φυτεύοντας δέντρα.

Η CORSIA, η οποία βρίσκεται σε εθελοντική πιλοτική φάση μέχρι το τέλος του 2023 και θα περάσει από την πρώτη της φάση από το 2024, είναι συμπληρωματική του ETS για την αποφυγή διπλής χρέωσης των αεροπορικών εταιρειών για τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Εάν δεν σημειωθεί επαρκής πρόοδος έως τον Ιούλιο του 2026, η Επιτροπή θα πρέπει να προτείνει να συμπεριληφθούν οι εκπομπές πτήσεων εκτός του ΕΟΧ στο πεδίο εφαρμογής της ΕΕ ETS (Σύστημα εμπορίας εκπομπών της ΕΕ). Οι πτήσεις προς χώρες εκτός ΕΕ που δεν εφαρμόζουν το CORSIA θα εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του ETS από το 2027.

Μείωση εκπομπών από τις θαλάσσιες μεταφορές

Ένταξη θαλάσσιων μεταφορών στο ΣΕΔΕ

Στις 16 Σεπτεμβρίου, το Κοινοβούλιο ψήφισε υπέρ της ένταξης των θαλάσσιων μεταφορών στο σύστημα εμπορίας εκπομπών της ΕΕ (ΣΕΔΕ, Emissions Trading System – ETS) και ζήτησε οι ναυτιλιακές εταιρείες να μειώσουν τις ετήσιες μέσες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα ανά μονάδα, για όλα τα πλοία τους, κατά 40% μέχρι το 2030.

Σύμφωνα με τους ευρωβουλευτές, η αρχική πρόταση της Επιτροπής σχετικά με την αναθεώρηση του συστήματος της ΕΕ για την παρακολούθηση, την υποβολή εκθέσεων και την επαλήθευση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα από τις θαλάσσιες μεταφορές δεν ήταν αρκετά αισιόδοξη, δεδομένης της ανάγκης να απαλλαχθούν όλοι οι τομείς της οικονομίας από τις ανθρακούχες εκπομπές.

Στις 27 Απριλίου, το Κοινοβούλιο επανέλαβε την ανάγκη μείωσης των εκπομπών που προέρχονται από τη ναυτιλία και την ένταξη των θαλάσσιων μεταφορών στα συστήματα εμπορίας εκπομπών της ΕΕ. Υπογράμμισε επίσης την ανάγκη πρόληψης της διαρροής άνθρακα και αξιολόγησης των επιπτώσεων των θαλάσσιων μεταφορών στην ανταγωνιστικότητα και στις θέσεις εργασίας.

Το Κοινοβούλιο ζητάει τη λήψη των εξής μέτρων προκειμένου οι θαλάσσιες μεταφορές να γίνουν πιο αποδοτικές και καθαρές και να υλοποιηθεί η βιώσιμη μετάβαση του ναυτιλιακού τομέα στην κλιματική ουδετερότητα, στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας:

-την παροχή κινήτρων, μεταξύ άλλων μέσω φορολογικών ελαφρύνσεων, για την προώθηση της χρήσης εναλλακτικών λύσεων αντί των βαρέων καυσίμων

-τη ψηφιοποίηση και αυτοματοποίηση του ναυτιλιακού τομέα και την απαλλαγή του από τις ανθρακούχες εκπομπές

-τη ρύθμιση της πρόσβασης στους λιμένες της ΕΕ για τα πλέον ρυπογόνα πλοία

-τεχνικές βελτιώσεις, όπως είναι η βελτιστοποίηση της ταχύτητας, οι καινοτομίες στην υδροδυναμική, η εισαγωγή νέων μεθόδων πρόωσης…κλπ.

Ως μέρος της νομοθετικής δέσμης “Fit for 55”, η Επιτροπή πρότεινε τον Ιούλιο του 2021 μια ενημέρωση του συστήματος εμπορίας εκπομπών, συμπεριλαμβανομένης μιας επέκτασης για την κάλυψη των θαλάσσιων μεταφορών, κατόπιν αιτήματος του Κοινοβουλίου. Το Κοινοβούλιο ενέκρινε την πρόταση στις 22 Ιουνίου του επόμενου έτους. Τον Δεκέμβριο του 2022, το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο κατέληξαν σε προσωρινή συμφωνία για την ένταξή του στο ETS, η οποία εγκρίθηκε από το Κοινοβούλιο κατά τη σύνοδο ολομέλειας του Απριλίου 2023.

Βιώσιμα καύσιμα για πλοία

Το Κοινοβούλιο ενέκρινε τη θέση του σχετικά με την επικαιροποίηση των κανόνων σχετικά με τη χρήση ανανεώσιμων πηγών καυσίμων και καυσίμων χαμηλών εκπομπών άνθρακα στις θαλάσσιες μεταφορές τον Οκτώβριο του 2022. Τον Μάρτιο του 2023, το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κατέληξαν σε προσωρινή συμφωνία σχετικά με την πρόταση FuelEU για τη θάλασσα.

Η ποσότητα των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου που απελευθερώνονται από την ενέργεια που χρησιμοποιούν τα πλοία πρέπει να μειωθεί κατά 2% από το 2025, 14,5% από το 2035 και 80% από το 2050 σε σύγκριση με τα επίπεδα του 2020. Οι περικοπές θα πρέπει να ισχύουν για πλοία ολικής χωρητικότητας 5000, τα οποία αντιπροσωπεύουν το 90% των εκπομπών CO2, για όλη την ενέργεια που χρησιμοποιείται επί του πλοίου εντός ή μεταξύ λιμένων της ΕΕ και για το 50% της ενέργειας που χρησιμοποιείται για ταξίδια όπου βρίσκεται ο λιμένας αναχώρησης ή άφιξης. εκτός της ΕΕ ή στις εξόχως απόκεντρες περιφέρειές της.

Η συμφωνία παρέχει επίσης περισσότερες πιστώσεις, ως κίνητρο, με τη μορφή αντιστάθμισης εκπομπών σε πλοιοκτήτες που χρησιμοποιούν ανανεώσιμα καύσιμα μη βιολογικής προέλευσης (RFNBO) από το 2025 έως το 2034.

Περισσότερα για τη μείωση των εκπομπών από τις μεταφορές

-Εναλλακτικά καύσιμα αυτοκινήτων: ποια είναι και πώς θα ενισχύσουμε τη χρήση τους;

-Εκπομπές CO2: Πόσο «καθαρά» είναι τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα; (γράφημα)

-Εκπομπές CO2 για αυτοκίνητα και ημιφορτηγά: Το EK εγκρίνει αυστηρότερα όρια

-Απαγόρευση της ΕΕ για την πώληση νέων αυτοκινήτων βενζίνης και ντίζελ από το 2035