Λίβανος: Δήλωση του Ύπατου Εκπροσώπου εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με την κατάσταση στη χώρα
Η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη της εξακολουθούν να ανησυχούν ιδιαίτερα για τη σοβαρή κοινωνικοοικονομική κρίση που μαστίζει τον Λίβανο και τις επιπτώσεις της σε όλους τους ευάλωτους πληθυσμούς της χώρας. Το εθνικό νόμισμα έχει χάσει σχεδόν το σύνολο της αξίας που είχε πριν από την κρίση, τέσσερις στους πέντε πολίτες ζουν πλέον σε συνθήκες φτώχειας και οι διακοπές ρεύματος είναι συνεχείς. Η κατάσταση αυτή επιδεινώθηκε από την πανδημία COVID-19 και την επισιτιστική και ενεργειακή κρίση που ήταν αποτέλεσμα της ρωσικής επίθεσης κατά της Ουκρανίας.
Μολονότι υπήρξαν ορισμένες θετικές εξελίξεις, συμπεριλαμβανομένης της υπογραφής συμφωνίας σε τεχνικό επίπεδο με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) στις 7 Απριλίου και της έγκαιρης διεξαγωγής των βουλευτικών εκλογών στις 15 Μαΐου, οι αρχές του Λιβάνου έχουν ακόμα να αντιμετωπίσουν πολλές προκλήσεις προκειμένου να ξεπεραστεί αυτή η πρωτοφανής κρίση. Η υλοποίηση των αναμενόμενων εδώ και καιρό οικονομικών μεταρρυθμίσεων και μεταρρυθμίσεων στον τομέα της διακυβέρνησης, στο πλαίσιο ενός ολοκληρωμένου προγράμματος του ΔΝΤ, πρέπει να αποτελέσει πρώτη προτεραιότητα. Ένα τέτοιο πρόγραμμα είναι η μόνη βιώσιμη και αξιόπιστη λύση που θα βοηθήσει τον Λίβανο να σταθεροποιήσει την οικονομία του, θα αποκαταστήσει την εμπιστοσύνη και θα παράσχει στη χώρα τη βοήθεια που χρειάζεται για να ακολουθήσει επιτέλους πορεία ανάκαμψης και ανάπτυξης. Η υλοποίηση ενός τέτοιου προγράμματος απαιτεί την ταχεία έγκριση από τις αρμόδιες αρχές του Λιβάνου των αναγκαίων δράσεων που προσδιορίζονται στη συμφωνία σε τεχνικό επίπεδο που επιτεύχθηκε στις 7 Απριλίου.
Μετά τις βουλευτικές εκλογές της 15ης Μαΐου και τον ορισμό του Najib Mikati ως εντολοδόχου Πρωθυπουργού στις 23 Ιουνίου, η ανάγκη για σχηματισμό κυβέρνησης είναι πλέον επιτακτική. Το κοινοβούλιο, ο Πρόεδρος και η νέα κυβέρνηση πρέπει να λάβουν τις αναγκαίες αποφάσεις για την αντιμετώπιση της άνευ προηγουμένου κρίσης που βιώνει η χώρα. Είναι επίσης ζωτικής σημασίας να τηρηθεί το χρονοδιάγραμμα που προβλέπει το Σύνταγμα για τη διοργάνωση των προεδρικών και στη συνέχεια των δημοτικών εκλογών.
Η ΕΕ είναι απολύτως αποφασισμένη να συνεχίσει να ενθαρρύνει και να στηρίζει τον Λίβανο ώστε να λάβει τα αναγκαία μέτρα για την έξοδο από την τρέχουσα κρίση. Στις 26 Ιουλίου το Συμβούλιο εξέδωσε απόφαση παράτασης κατά ένα έτος του πλαισίου στοχευμένων περιοριστικών μέτρων για την αντιμετώπιση της κατάστασης στον Λίβανο. Το πλαίσιο αυτό προβλέπει τη δυνατότητα επιβολής ατομικών κυρώσεων (ταξιδιωτική απαγόρευση και δέσμευση περιουσιακών στοιχείων) κατά προσώπων και οντοτήτων που ευθύνονται για την υπονόμευση της δημοκρατίας ή του κράτους δικαίου στον Λίβανο, παρεμποδίζοντας επίμονα τον σχηματισμό κυβέρνησης ή δημιουργώντας σοβαρά εμπόδια στη διεξαγωγή εκλογών, υπονομεύοντας την εφαρμογή κρίσιμων οικονομικών μεταρρυθμίσεων, ή που ευθύνονται για σοβαρές οικονομικές παρατυπίες, μεταξύ των οποίων η διαφθορά. Η κατάσταση στον Λίβανο τελεί υπό διαρκή επανεξέταση. Η απόφαση παράτασης του πλαισίου έχει ως στόχο την πρόληψη των κινδύνων περαιτέρω επιδείνωσης της κατάστασης και την εύρεση διεξόδου από την κρίση.
Η ΕΕ και τα κράτη μέλη της υπενθυμίζουν επίσης ότι η 4η Αυγούστου είναι η δεύτερη επέτειος από την καταστροφική έκρηξη στο λιμάνι της Βηρυτού, η οποία προκάλεσε περισσότερους από 220 θανάτους. Προκειμένου να προαχθεί η δικαιοσύνη και η λογοδοσία, οι αρχές του Λιβάνου πρέπει τώρα να επιτρέψουν να ξαναρχίσει η διερεύνηση της τραγωδίας αυτής, η οποία έχει έρθει επανειλημμένα αντιμέτωπη με εμπόδια και καθυστερήσεις, ώστε να μπορέσει να αποφέρει αποτελέσματα, χωρίς παρεμβάσεις.
Οι αρχές του Λιβάνου και η διεθνής κοινότητα πρέπει να συνεχίσουν να συνεργάζονται σχετικά με το σύνθετο και ακανθώδες ζήτημα των σύριων προσφύγων στον Λίβανο. Η ΕΕ και τα κράτη μέλη της συγχαίρουν τον Λίβανο για τη γενναιοδωρία του, αλλά καλούν τις αρχές της χώρας να αποφύγουν τη διχαστική ρητορική και να ενεργήσουν εποικοδομητικά ως προς το θέμα αυτό. Επαναλαμβάνουν δε τη θέση τους ότι το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο και η αρχή της μη επαναπροώθησης, όπως ορίζονται από την Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες (UNHCR), πρέπει να τηρούνται. Η ΕΕ και τα κράτη μέλη της θα συνεχίσουν τις προσπάθειές τους για την αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτίων της προσφυγικής κρίσης και της κρίσης εκτοπισμού, σύμφωνα με την απόφαση 2254 του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, ώστε να δοθεί η δυνατότητα στους σύριους πρόσφυγες να επιστρέψουν οικειοθελώς στα σπίτια τους, με ασφαλή και αξιοπρεπή τρόπο, σύμφωνα με τα πρότυπα της UNHCR. Οι προϋποθέσεις για ασφαλή, οικειοθελή και αξιοπρεπή επιστροφή των προσφύγων και των εκτοπισμένων, συμπεριλαμβανομένων των εσωτερικά εκτοπισμένων ατόμων, εξακολουθούν να μην πληρούνται στη Συρία. Ως εκ τούτου, εναπόκειται στο συριακό καθεστώς να αναλάβει δράση ούτως ώστε να δημιουργηθούν οι συνθήκες αυτές.
Η ΕΕ και τα κράτη μέλη της εκφράζουν την ικανοποίησή τους για τις συζητήσεις μεταξύ Λιβάνου και Ισραήλ σχετικά με την οριοθέτηση των μεταξύ τους θαλάσσιων συνόρων. Μια διευθέτηση κατόπιν διαπραγματεύσεων θα συμβάλει στη σταθερότητα και την ευημερία της περιοχής. Ενθαρρύνουμε τα μέρη να συνεργαστούν εποικοδομητικά και καλόπιστα.
Η ΕΕ και τα κράτη μέλη της εξακολουθούν να δεσμεύονται ότι θα συνεχίσουν να βοηθούν τον Λίβανο σε αυτή την ώρα ανάγκης. Από το 2011 η ΕΕ έχει παράσχει στήριξη αξίας περίπου 2 δισ. €, με πάνω από 1 δισ. € να προορίζεται ειδικά για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της συριακής κρίσης στον Λίβανο, στηρίζοντας τους πρόσφυγες από τη Συρία και τους ευάλωτους Λιβανέζους. Η ΕΕ ενίσχυσε πρόσφατα τις δεσμεύσεις της προς τη χώρα διαθέτοντας 20 εκατ. € ευρώ σε πρόσθετη χρηματοδότηση της ανθρωπιστικής βοήθειας και 25 εκατ. € για την επισιτιστική ασφάλεια και ανθεκτικότητα. Ενθαρρύνουμε και άλλους ομονοούντες εταίρους από τη διεθνή κοινότητα να συμμετάσχουν εποικοδομητικά και να βοηθήσουν τον Λίβανο να βγει από την κρίση. Ωστόσο, είναι σημαντικό οι ηγέτες του Λιβάνου να δώσουν προτεραιότητα στο βέλτιστο συμφέρον του λαού υλοποιώντας τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις, και μάλιστα κατεπειγόντως.
Πηγή και Φωτογραφία: consilium.europa.eu
