Κοινές δηλώσεις με αφορμή την Ευρωπαϊκή και Παγκόσμια ημέρα κατά της θανατικής ποινής

Με την ευκαιρία της Ευρωπαϊκής και Παγκόσμιας ημέρας κατά της θανατικής ποινής, το Συμβούλιο της Ευρώπης και η Ευρωπαϊκή Ένωση (EE) επαναλαμβάνουν την έντονη αντίθεσή τους στη θανατική ποινή σε κάθε περίπτωση και υπό οποιεσδήποτε συνθήκες. Η θανατική ποινή πλήττει την ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Συνιστά σκληρή, απάνθρωπη και εξευτελιστική μεταχείριση και παραβιάζει το δικαίωμα στη ζωή. Η θανατική ποινή δεν έχει κανένα τεκμηριωμένο αποτρεπτικό αποτέλεσμα και καθιστά τα δικαστικά σφάλματα μη αναστρέψιμα.

Όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ και του Συμβουλίου της Ευρώπης έχουν καταργήσει τη θανατική ποινή. Η νομική ή στην πράξη κατάργηση της θανατικής ποινής αποτελεί προϋπόθεση για την απόκτηση της ιδιότητας του μέλους του Συμβουλίου της Ευρώπης, ενώ η απόλυτη απαγόρευση της θανατικής ποινής σε όλες τις περιστάσεις κατοχυρώνεται στα πρωτόκολλα αριθ. 6 και 13 της Ευρωπαϊκής σύμβασης δικαιωμάτων του ανθρώπου και τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ. Καλούμε τα ευρωπαϊκά κράτη που δεν το έχουν ακόμη πράξει να επικυρώσουν τις πράξεις αυτές.

Επίσης, επαναλαμβάνουμε την έκκλησή μας προς τις αρχές της Λευκορωσίας, της μοναδικής χώρας στην ευρωπαϊκή ήπειρο που εξακολουθεί να επιβάλλει τη θανατική ποινή, να προβεί στην αναστολή της, ως αποφασιστικό βήμα για την ευθυγράμμιση της χώρας με τα πανευρωπαϊκά πρότυπα.

Το Συμβούλιο της Ευρώπης και η ΕΕ θα συνεχίσουν να καταβάλλουν προσπάθειες σε διεθνές επίπεδο για την κατάργηση της θανατικής ποινής. Θα υποστηρίξουμε την επικείμενη απόφαση της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών για αναστολή της χρήσης της θανατικής ποινής· η ΕΕ και το Βέλγιο θα φιλοξενήσουν το 7ο Παγκόσμιο Συνέδριο κατά της Θανατικής Ποινής στις Βρυξέλλες στα τέλη Φεβρουαρίου 2019.

Εν αναμονή της θέσπισης αναστολής, το Συμβούλιο της Ευρώπης και η ΕΕ καλούν τις χώρες που εξακολουθούν να εφαρμόζουν τη θανατική ποινή, να μετατρέψουν όλες τις εναπομένουσες θανατικές ποινές σε ποινές φυλάκισης και, σε κάθε περίπτωση, να διασφαλίζουν ότι οι συνθήκες κράτησης είναι συμβατές προς τον σεβασμό της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, οι εν λόγω χώρες δεν μπορούν να προβαίνουν σε εκτελέσεις ανηλίκων, εγκύων ή ατόμων με ψυχικές ασθένειες ή με διανοητική αναπηρία. Επιπλέον, η χρήση της θανατικής ποινής σε άτομα που έχουν καταδικαστεί για οικονομικά εγκλήματα, σε άτομα που είναι θύματα σοβαρών εγκλημάτων, όπως ο βιασμός μεταξύ συντρόφων, και των οποίων οι πράξεις – υποκινούμενες από νόμιμη αυτοάμυνα – προκαλούν τυχαίο θάνατο άλλου προσώπου, δεν μπορούν να δικαιολογηθούν. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να παύσουν να στηρίζουν, μέσω της αμοιβαίας δικαστικής συνδρομής ή άλλων μορφών συνεργασίας, τις πολιτικές κατά των ναρκωτικών σε χώρες όπου τα αδικήματα που σχετίζονται με ναρκωτικά μπορούν να επιφέρουν τη θανατική ποινή.

Τα κράτη μέλη θα πρέπει να συνεχίσουν να λαμβάνουν αποτελεσματικά μέτρα για να εμποδίζουν τη συμμετοχή τους, έστω και έμμεσα, στη χρήση της θανατικής ποινής από τρίτες χώρες, όπως με τη θέσπιση μέτρων που εμποδίζουν το εμπόριο αγαθών που θα μπορούσε στη συνέχεια να χρησιμοποιηθεί σε διεξαγωγή εκτελέσεων. Στο πλαίσιο αυτό, το Συμβούλιο της Ευρώπης και η ΕΕ θα συνεχίσουν να προωθούν την «Παγκόσμια Συμμαχία για τον τερματισμό του εμπορίου αγαθών που χρησιμοποιούνται για θανατική ποινή και βασανιστήρια».

Πηγή:consilium.europa.eu