Fit for 55: Η ΕΕ ενισχύει τους στόχους μείωσης των εκπομπών για τα κράτη μέλη
Το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κατέληξαν σήμερα σε προσωρινή πολιτική συμφωνία σχετικά με αυστηρότερους στόχους μείωσης των εκπομπών για τα κράτη μέλη στο πλαίσιο του ονομαζόμενου κανονισμού για τον επιμερισμό των προσπαθειών.
Εν αναμονή της επίσημης έκδοσης, η προσωρινή συμφωνία προάγει στόχο σε επίπεδο ΕΕ για μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 40 % σε σύγκριση με το 2005 στους τομείς που δεν καλύπτονται από το σύστημα εμπορίας εκπομπών της ΕΕ (ΣΕΔΕ της ΕΕ), και συγκεκριμένα τις οδικές και τις εγχώριες θαλάσσιες μεταφορές, τα κτίρια, τη γεωργία, τα απόβλητα και τις μικρές βιομηχανίες. Η συμφωνία διατηρεί τους αυξημένους εθνικούς στόχους που έχουν ανατεθεί σε κάθε κράτος μέλος, όπως πρότεινε η Επιτροπή, και αναπροσαρμόζει τον τρόπο με τον οποίο τα κράτη μέλη μπορούν να χρησιμοποιούν τις υφιστάμενες δυνατότητες ευελιξίας για την επίτευξη των στόχων τους.
Οι τομείς αυτοί, που συνδέονται άμεσα με την καθημερινή μας ζωή, παράγουν περίπου το 60 % των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Χαίρομαι που καταφέραμε να καταλήξουμε εγκαίρως σε συμφωνία για την πρόταση πριν από την COP 27. Αυτό θα επιτρέψει στην ΕΕ να αποδείξει στον κόσμο ότι έχει σοβαρή πρόθεση να μειώσει τις εκπομπές σύμφωνα με τις δεσμεύσεις της στο πλαίσιο της συμφωνίας του Παρισιού για τη διατήρηση της υπερθέρμανσης του πλανήτη σε ασφαλή επίπεδα. Είναι ευθύνη μας να διαφυλάξουμε τον πλανήτη μας για όλες τις μελλοντικές γενεές.
Προκειμένου να ληφθούν υπόψη οι αβεβαιότητες λόγω απρόβλεπτων γεγονότων με αντίκτυπο στις εκπομπές, το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο συμφώνησαν να επικαιροποιηθεί το 2025 η γραμμική πορεία των εκπομπών που έχει καθοριστεί για κάθε κράτος μέλος, κίνηση που θα μπορούσε να οδηγήσει σε προς τα άνω ή προς τα κάτω αναπροσαρμογή των ετήσιων δικαιωμάτων εκπομπών για την περίοδο 2026-2030.
Η προσωρινή συμφωνία επιτρέπει στα κράτη μέλη να «αποταμιεύουν και να δανείζονται» δικαιώματα εκπομπών. Όσον αφορά το έτος 2021, εάν οι εκπομπές τους ήταν χαμηλότερες από τα ετήσια δικαιώματα εκπομπών τους, τα κράτη μέλη μπορούν να αποταμιεύσουν έως και το 75 % των οικείων ετήσιων δικαιωμάτων εκπομπών του συγκεκριμένου έτους για τα επόμενα έτη έως το 2030. Όσον αφορά τα έτη 2022 έως 2029, τα κράτη μέλη θα μπορούν να αποταμιεύουν έως και το 25 % των ετήσιων δικαιωμάτων εκπομπών τους έως το εκάστοτε έτος και να τα χρησιμοποιούν κατά τα επόμενα έτη έως το 2030.
Παράλληλα, σε έτη όπου οι εκπομπές είναι υψηλότερες από το ετήσιο όριο, τα κράτη μέλη θα μπορούν να δανείζονται δικαιώματα από το επόμενο έτος έως το 7,5 % των ετήσιων δικαιωμάτων εκπομπών τους για τα έτη 2021 έως 2025 και έως το 5 % για τα έτη 2026 έως 2030.
Η προσωρινή συμφωνία καθιστά επίσης δυνατή την αγορά και πώληση δικαιωμάτων εκπομπών μεταξύ των κρατών μελών, έως το 10 % των ετήσιων δικαιωμάτων εκπομπών τους για τα έτη 2021 έως 2025 και το 15 % για τα έτη 2026 έως 2030.
Τα κράτη μέλη θα είναι σε θέση να χρησιμοποιούν περιορισμένη ποσότητα πιστωτικών μορίων που προκύπτουν από απορροφήσεις αερίων θερμοκηπίου στον τομέα της χρήσης γης, της αλλαγής χρήσης γης και της δασοκομίας (LULUCF) προκειμένου να συμμορφωθούν προς τους στόχους τους στο πλαίσιο του κανονισμού για τον επιμερισμό των προσπαθειών. Η εν λόγω δυνατότητα ευελιξίας θα διαιρείται σε δύο περιόδους, από το 2021 έως το 2025 και από το 2026 στο 2030, χωρίς δυνατότητα μεταφοράς μεταξύ περιόδων.
Η προσωρινή συμφωνία διατηρεί επίσης δυνατότητα ευελιξίας του ΣΕΔΕ που επιτρέπει σε εννέα κράτη μέλη να χρησιμοποιούν περιορισμένη ποσότητα δικαιωμάτων ΣΕΔΕ για την αντιστάθμιση των εκπομπών στους τομείς επιμερισμού των προσπαθειών από το 2021 έως το 2030.
Οι συννομοθέτες συμφώνησαν να αφαιρέσουν από την πρόταση το συμπληρωματικό αποθεματικό που θα αποτελούνταν από «αχρησιμοποίητες» καθαρές απορροφήσεις αερίων του θερμοκηπίου παραγόμενες από τα κράτη μέλη καθ’ υπέρβασιν των στόχων τους βάσει του κανονισμού LULUCF.
Το κείμενο της προσωρινής πολιτικής συμφωνίας θα είναι σύντομα διαθέσιμο.
Ιστορικό
Η πρόταση κανονισμού για τον επιμερισμό των προσπαθειών αναθεωρεί τους ισχύοντες κανόνες, οι οποίοι τροποποιήθηκαν τελευταία το 2018. Η προσωρινή πολιτική συμφωνία που επιτεύχθηκε σήμερα κατά τις τριμερείς διαπραγματεύσεις θα πρέπει τώρα να εγκριθεί επίσημα από το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο.
Η πρόταση αναθεώρησης του κανονισμού για τον επιμερισμό των προσπαθειών αποτελεί μέρος της δέσμης μέτρων προσαρμογής στον στόχο του 55 %. Η δέσμη μέτρων που παρουσίασε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις 14 Ιουλίου 2021 έχει στόχο να επιτρέψει στην Ευρωπαϊκή Ένωση να μειώσει τις καθαρές της εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55 % έως το 2030 σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990 και να επιτύχει κλιματική ουδετερότητα το 2050.
Το Κοινοβούλιο ενέκρινε σειρά τροπολογιών στην πρόταση της Επιτροπής κατά τη σύνοδο ολομελείας του στις 8 Ιουνίου 2022. Στις 29 Ιουνίου 2022, το Συμβούλιο Περιβάλλοντος κατέληξε σε γενική προσέγγιση ως προς την πρόταση.
Γενική προσέγγιση επί του κανονισμού για τον επιμερισμό των προσπαθειών
Δέσμη Fit for 55 (γενικές πληροφορίες)
Πηγή και Φωτογραφία: consilium.europa.eu/el/press/press-releases/
