Ανθρωπιστική βοήθεια

Η ΕΕ και τα κράτη μέλη της συγκαταλέγονται στους σημαντικότερους χορηγούς ανθρωπιστικής βοήθειας. Το 2017 χορήγησαν συνολικά περίπου 7 δισεκατομμύρια ευρώ σε ανθρωπιστική βοήθεια. Από αυτά, 2,4 δισεκατομμύρια ευρώ προερχόταν από τον προϋπολογισμό της ΕΕ και 4,6 δισεκατομμύρια ευρώ ήταν εθνική ανθρωπιστική βοήθεια των κρατών μελών.

Στη σελίδα αυτή μπορείτε να μάθετε περισσότερα σχετικά με τα εξής:

-τι είναι η ανθρωπιστική βοήθεια

-τι κάνουν η ΕΕ και τα κράτη μέλη

-ποιος είναι ο ρόλος του Συμβουλίου στην ανθρωπιστική βοήθεια, συμπεριλαμβανομένων των πρόσφατων εξελίξεων.

Τι είναι η ανθρωπιστική βοήθεια;

Η ανθρωπιστική βοήθεια συνίσταται σε υλική και υλικοτεχνική στήριξη προς ανθρώπους που πλήττονται από ανθρωπογενείς ή φυσικές καταστροφές όπως οι ένοπλες συγκρούσεις, οι πόλεμοι, η ξηρασία, οι σεισμοί, τα τσουνάμι και οι τυφώνες.

Στους ανθρώπους που χρήζουν ανθρωπιστικής βοήθειας συμπεριλαμβάνονται:

-οι πληθυσμοί που αντιμετωπίζουν υποσιτισμό και λιμό

-οι πρόσφυγες και εκτοπισθέντες στο εσωτερικό της χώρας τους

-τα θύματα ένοπλων συγκρούσεων και άλλων μορφών φυσικής ή ψυχολογικής βίας

-οι άνθρωποι των οποίων τα σπίτια ή τα μέσα διαβίωσης έχουν καταστραφεί

Περίπου 80% των ανθρωπιστικών αναγκών σήμερα, οφείλονται σε ένοπλες συγκρούσεις.

Η ανθρωπιστική βοήθεια καλύπτει διαφορετικές δραστηριότητες παροχής βοήθειας, στις οποίες συγκαταλέγονται:

-η παροχή τροφής και επισιτιστικής υποστήριξης

-η παροχή στέγης

-η υγειονομική περίθαλψη

-το καθαρό νερό και η αποχέτευση

-η προστασία από σωματική ή ψυχολογική βλάβη, συμπεριλαμβανομένης της σεξουαλικής και της έμφυλης βίας

-η εκπαίδευση για καταστάσεις έκτακτης ανάγκης

-η παροχή άμεσης χρηματικής βοήθειας

Η ανθρωπιστική επείγουσα βοήθεια δεν πρέπει να συγχέεται με τη συνεργασία για την ανάπτυξη, στόχος της οποίας είναι να υποστηρίζει την μεσοπρόθεσμη οικονομική, περιβαλλοντική, κοινωνική και πολιτική ανάπτυξη των αναπτυσσόμενων χωρών.

Η ανθρωπιστική βοήθεια παρέχεται επί τόπου μέσα από ένα ευρύ φάσμα ανθρωπιστικών οργανώσεων, στις οποίες συγκαταλέγονται:

-τα Ηνωμένα Έθνη (Γραφείο Συντονισμού Ανθρωπιστικών Υποθέσεων (OCHA), το Παγκόσμιο πρόγραμμα τροφίμων (WFP), η Ύπατη Αρμοστεία των

-Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες (UNHCR), το Ταμείο των Ηνωμένων Εθνών για τα Παιδιά (UNICEF)).

-ο Διεθνής Ερυθρός Σταυρός και η Ερυθρά Ημισέληνος

-διεθνείς και εθνικοί ΜΚΟ

Οι οργανισμοί αυτοί λαμβάνουν χρηματοδότηση από διαφορετικούς χορηγούς, στους οποίους συμπεριλαμβάνονται κατά κύριο λόγο κυβερνήσεις αλλά και -σε μικρότερο βαθμό- ιδιώτες και επιχειρήσεις.

Η ανθρωπιστική βοήθεια πρέπει πάντοτε να χορηγείται βάσει εκτίμησης των αναγκών και σύμφωνα με τις ανθρωπιστικές αρχές της ανθρώπινης αντιμετώπισης, της ουδετερότητας, της αμεροληψίας και της ανεξαρτησίας.

Τι κάνουν η ΕΕ και τα κράτη μέλη;

Η ανθρωπιστική βοήθεια αποτελεί παράλληλη αρμοδιότητα μεταξύ της ΕΕ και των κρατών μελών, όπως ορίζεται στο άρθρο 4, παράγραφος 4 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Κάθε κράτος μέλος αποφασίζει πόση χρηματοδότηση επιθυμεί να χορηγήσει, για ποιες κρίσεις, ή σε ποια ανθρωπιστική οργάνωση ή ταμείο.

Επιπλέον, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαχειρίζεται ανθρωπιστικά προγράμματα χρηματοδοτούμενα από τον προϋπολογισμό της ΕΕ και εφαρμόζει πολιτικές στον ανθρωπιστικό τομέα εξ ονόματος της ΕΕ. Τα μέτρα της ΕΕ και των κρατών μελών πρέπει να αλληλοσυμπληρώνονται και να αλληλοενισχύονται.

Οι αξίες και οι αρχές που διέπουν την ανθρωπιστική βοήθεια της ΕΕ και των κρατών μελών ορίζονται στην ευρωπαϊκή κοινή αντίληψη για την ανθρωπιστική βοήθεια, την οποία υπέγραψαν το Δεκέμβριο του 2007 το Συμβούλιο, τα κράτη μέλη, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Κύριος στόχος της ανθρωπιστικής βοήθειας της ΕΕ και των κρατών μελών είναι η διάσωση ανθρώπινων ζωών, η πρόληψη και η ανακούφιση των ανθρώπινων δεινών, καθώς και η διατήρηση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας όταν ανακύπτει ανάγκη και οι κυβερνήσεις και οι τοπικοί φορείς κατακλύζονται από σχετικά αιτήματα ή αδυνατούν ή δεν προθυμοποιούνται να δράσουν.

Η ανθρωπιστική βοήθεια αποτελεί θεμελιώδη έκφραση της οικουμενικής αξίας της αλληλεγγύης μεταξύ των ανθρώπων, καθώς και ηθική επιταγή. Δεν αποτελεί εργαλείο διαχείρισης των κρίσεων.

Στο πλαίσιο του Συμβουλίου

Δεδομένου ότι η ανθρωπιστική βοήθεια αποτελεί παράλληλη αρμοδιότητα της ΕΕ και των κρατών μελών, το Συμβούλιο δεν αποφασίζει για επιχειρησιακά θέματα όπως το ποσό χρηματοδότησης που παρέχεται για αντιμετώπιση συγκεκριμένων κρίσεων.

Ωστόσο, το Συμβούλιο διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στον καθορισμό της θέσης της ΕΕ για τις τρίτες χώρες και περιοχές εκδίδοντας συμπεράσματα του Συμβουλίου.

Όσον αφορά τα ανθρωπιστικά θέματα, αυτό συχνά σημαίνει ότι προτρέπει τα εκάστοτε μέρη να εξαλείψουν τις συγκρούσεις που ευθύνονται για τις ανθρωπιστικές κρίσεις και ζητά το σεβασμό του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου.

Το Συμβούλιο καθορίζει εξάλλου κοινές θέσεις της ΕΕ και των κρατών μελών της σε διεθνείς εκδηλώσεις όπως η Παγκόσμια Ανθρωπιστική Διάσκεψη Κορυφής που πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά τον Μάιο του 2016.

Στο πλαίσιο του νομοθετικού του ρόλου, το Συμβούλιο εξέδωσε το 1996 τον κανονισμό για τη θέσπιση του Μέσου Ανθρωπιστικής Βοήθειας της ΕΕ. Προσδιόρισε έτσι τον τρόπο με τον οποίο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υλοποιεί τις ανθρωπιστικές δράσεις εξ ονόματος της ΕΕ.

Ενεργώντας ως συννομοθέτης με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο εξέδωσε κανονισμό για τη δημιουργία το 2014 της Πρωτοβουλίας εθελοντών ανθρωπιστικής βοήθειας της ΕΕ. Η πρωτοβουλία παρέχει στους Ευρωπαίους τη δυνατότητα να συμμετέχουν σε ανθρωπιστικά προγράμματα ανά τον κόσμο και να αποδεικνύουν έμπρακτα με τον τρόπο αυτό την αλληλεγγύη τους προς τους ανθρώπους που χρειάζονται βοήθεια.

Πηγή: consilium.europa.eu