Η σημερινή ανασκόπηση έπεται της ανακοίνωσης που εκδόθηκε στις 12 Απριλίου, όπου η Επιτροπή διαπίστωνε ότι η πλήρης αμοιβαιότητα της απαλλαγής από την υποχρέωση θεώρησης με τον Καναδά και τις Ηνωμένες Πολιτείες δεν είχε ακόμα επιτευχθεί για τους πολίτες ορισμένων κρατών μελών της ΕΕ.

Ο κ. Δημήτρης Αβραμόπουλος, Επίτροπος Μετανάστευσης, Εσωτερικών Υποθέσεων και Ιθαγένειας, δήλωσε:«Στόχος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και θεμελιώδης αρχή της κοινής μας πολιτικής για τις θεωρήσεις είναι η επίτευξη πλήρους αμοιβαιότητας της απαλλαγής από την υποχρέωση θεώρησης για όλα τα κράτη μέλη. Κατά τη διάρκεια του τελευταίου τριμήνου εντείναμε τις επαφές με τις ΗΠΑ και τον Καναδά ασκώντας πίεση για πλήρη αμοιβαιότητα της απαλλαγής από την υποχρέωση θεώρησης. Ωστόσο, παρά την εποικοδομητική συνεργασία, ιδίως με την καναδική κυβέρνηση, για τους πολίτες ορισμένων κρατών μελών της ΕΕ εξακολουθεί να απαιτείται θεώρηση για να ταξιδέψουν στις ΗΠΑ και τον Καναδά. Θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε προς την πλήρη αμοιβαιότητα των θεωρήσεων και θα συντονίσουμε τις δραστηριότητές μας με τα κράτη μέλη, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο ώστε να επισπευσθεί η επίτευξη απτών αποτελεσμάτων.»

Στην εκτίμηση της Επιτροπής όσον αφορά τις συνέπειες μιας ενδεχόμενης αναστολής της απαλλαγής από την υποχρέωση θεώρησης, η οποία παρουσιάστηκε τον Απρίλιο, επισημάνθηκε ότι η προσέγγιση αυτή θα είχε σημαντικό αντίκτυπο στις εξωτερικές σχέσεις της ΕΕ με τον Καναδά και τις ΗΠΑ. Τυχόν αναστολή είναι πολύ πιθανόν να οδηγήσει σε αρνητικό οικονομικό αντίκτυπο για την ΕΕ, χωρίς επίτευξη πλήρους αμοιβαιότητας στον τομέα των θεωρήσεων. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή κάλεσε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο να διατυπώσουν θέση ως προς τον πλέον ενδεδειγμένο τρόπο δράσης, έως τις 12 Ιουλίου 2016. Η Επιτροπή σημειώνει ότι το Συμβούλιο δεν έχει ακόμα εκφράσει τη θέση του επί του θέματος, ενώ το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δεν έχει ακόμα λάβει θέση στην Ολομέλεια.

Κατά τους τελευταίους μήνες, οι επαφές με τις ΗΠΑ και τον Καναδά έχουν εντατικοποιηθεί, μεταξύ άλλων στο υψηλότερο πολιτικό επίπεδο, για την επίτευξη πλήρους αμοιβαιότητας της απαλλαγής από την υποχρέωση θεώρησης. Με την ανακοίνωση που εγκρίθηκε σήμερα, η Επιτροπή δεσμεύεται να συνεχίσει να ασκεί πιέσεις για πλήρη αμοιβαιότητα στις θεωρήσεις και πρόκειται να συντονίσει τις δραστηριότητές της μαζί με τα κράτη μέλη ώστε να επισπευσθεί η επίτευξη απτών αποτελεσμάτων.

Εν προκειμένω, κατά την υπουργική σύνοδο στις Βρυξέλλες, στις 11 Ιουλίου, ο Καναδάς δεσμεύτηκε να ενημερώσει στις αρχές του φθινοπώρου σχετικά με τα αποτελέσματα των αξιολογήσεων και τα χρονοδιαγράμματα για την κατάργηση της υποχρέωσης θεώρησης, μεταξύ άλλων όσον αφορά τα αναγκαία στοιχεία συνεργασίας με τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία.  Η Επιτροπή αναμένει με ενδιαφέρον τη διάσκεψη κορυφής ΕΕ-Καναδά που θα πραγματοποιηθεί στις 27-28 Οκτωβρίου 2016, ως ευκαιρία για να επιβεβαιώσει την επίτευξη απτής προόδου όσον αφορά την άρση της υποχρέωσης θεώρησης για τους Βούλγαρους και τους Ρουμάνους πολίτες.

Η Επιτροπή θα συνεργαστεί στενά με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο για να μεριμνήσουν ώστε η Ευρωπαϊκή Ένωση να τηρεί ενιαία στάση στο σημαντικό αυτό θέμα και θα υποβάλει έκθεση σχετικά με την περαιτέρω πρόοδο πριν από το τέλος του έτους.

Στη σημερινή ανακοίνωση της Επιτροπής εκφράζεται επίσης ικανοποίηση για την άρση της υποχρέωσης θεώρησης για τους πολίτες της Κροατίας εκ μέρους του Μπρουνέι στις 12 Απριλίου, εξασφαλίζοντας πλήρη αμοιβαιότητα στον τομέα των θεωρήσεων για όλους τους πολίτες της ΕΕ.

Ιστορικό

Η υποχρέωση θεώρησης προκειμένου για είσοδο στον χώρο Σένγκεν για επισκέψεις βραχείας διαμονής (που δεν υπερβαίνουν τις 90 ημέρες εντός διαστήματος 180 ημερών) δεν ισχύει για όλους τους πολίτες των χωρών που δεν είναι κράτη μέλη της ΕΕ. Η ΕΕ έχει καταρτίσει κοινό κατάλογο των χωρών των οποίων οι πολίτες υποχρεούνται να διαθέτουν θεώρηση και των χωρών των οποίων οι πολίτες απαλλάσσονται από την εν λόγω υποχρέωση (Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 539/2001 του Συμβουλίου).

Θεμελιώδης αρχή της πολιτικής θεωρήσεων της ΕΕ είναι η εξασφάλιση ότι οι τρίτες χώρες που περιλαμβάνονται στον κατάλογο απαλλαγής από την υποχρέωση θεώρησης χορηγούν αμοιβαία απαλλαγή για τους πολίτες όλων των κρατών μελών της ΕΕ. Για τη στήριξη αυτής της προσπάθειας συστήθηκε μηχανισμός αμοιβαιότητας θεωρήσεων. Ο μηχανισμός αυτός τροποποιήθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο το 2013 (Κανονισμός (ΕΕ) 1289/2013), ώστε να καταστεί αποτελεσματικότερος και να εξασφαλιστεί μεγαλύτερη αλληλεγγύη στην εφαρμογή της κοινής πολιτικής θεωρήσεων.

Ο σημερινός μηχανισμός ισχύει για δύο έτη και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σε στενή συνεργασία με τα οικεία κράτη μέλη, καταβάλλει προσπάθειες ώστε οι πολίτες της ΕΕ να μπορούν να ταξιδεύουν όσο το δυνατόν πιο απρόσκοπτα σε τρίτες χώρες.

Στο πλαίσιο του μηχανισμού αμοιβαιότητας, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ήδη εκδώσει τρεις εκθέσεις για την αξιολόγηση της κατάστασης: Στις 10 Οκτωβρίου 2014, στις 22 Απριλίου 2015 και στις 5 Νοεμβρίου 2015, καθώς και στις 12 Απριλίου 2016 μια ανακοίνωση πολιτικού χαρακτήρα. Στην ανακοίνωση της 12ης Απριλίου 2016, η Επιτροπή κάλεσε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο να διατυπώσουν θέση ως προς τον πλέον ενδεδειγμένο τρόπο δράσης, έως τις 12 Ιουλίου 2016.

Το μεν Συμβούλιο δεν διατύπωσε θέση επί του θέματος, ενώ το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δεν έχει ακόμη εγκρίνει τη θέση του στην Ολομέλεια· ο Πρόεδρος της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων (LIBE) του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου απέστειλε στις 7 Ιουνίου επιστολή στην Επιτροπή με την οποία ζητά από την Επιτροπή να εγκρίνει κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις για την αναστολή των απαλλαγών από την υποχρέωση θεώρησης για τους πολίτες του Καναδά και των ΗΠΑ, όπως προβλέπεται στο πλαίσιο του μηχανισμού αμοιβαιότητας στον κανονισμό 539/2001.

Το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ιρλανδία δεν συμμετέχουν στη διαμόρφωση της κοινής πολιτικής θεωρήσεων και δεν δεσμεύονται από την αναστολή της απαλλαγής από την υποχρέωση θεώρησης.

Για περισσότερες πληροφορίες

Συνέχεια της ανακοίνωσης που εγκρίθηκε στις 13 Ιουλίου 2016

Κοινή Δήλωση του κ. Δημήτρη Αβραμόπουλου, Ευρωπαίου Επιτρόπου Μετανάστευσης, Εσωτερικών Υποθέσεων και Ιθαγένειας, και του κ. John McCallum, Καναδού Υπουργού Μετανάστευσης, Προσφύγων και Ιθαγένειας, έπειτα από συναντήσεις στις Βρυξέλλες,

Ανακοίνωση της 12ης Απριλίου— Σημερινή κατάσταση και μελλοντική πορεία όσον αφορά την κατάσταση μη αμοιβαιότητας

5 Νοεμβρίου 2015 – Έκθεση της Επιτροπής για την αξιολόγηση της κατάστασης μη αμοιβαιότητας με ορισμένες τρίτες χώρες στον τομέα της πολιτικής θεωρήσεων

Τετάρτη, 22 Απριλίου 2015 – Έκθεση της Επιτροπής για την αξιολόγηση της κατάστασης μη αμοιβαιότητας με ορισμένες τρίτες χώρες στον τομέα της πολιτικής θεωρήσεων

Παρασκευή, 10 Οκτωβρίου 2014 – Έκθεση της Επιτροπής για την αξιολόγηση της κατάστασης μη αμοιβαιότητας με ορισμένες τρίτες χώρες στον τομέα της πολιτικής θεωρήσεων

MEMO — Μηχανισμός αμοιβαιότητας στον τομέα των θεωρήσεων της ΕΕ — ερωτήσεις και απαντήσεις

Κανονισμός του Συμβουλίου περί του καταλόγου τρίτων χωρών οι υπήκοοι των οποίων υπόκεινται στην υποχρέωση θεώρησης για τη διέλευση των εξωτερικών συνόρων των κρατών μελών, και του καταλόγου των τρίτων χωρών οι υπήκοοι των οποίων απαλλάσσονται από την υποχρέωση αυτή (Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 539/2001 του Συμβουλίου)

Κανονισμός του Συμβουλίου που τροποποιεί τον Κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 539/2001 του Συμβουλίου περί του καταλόγου τρίτων χωρών οι υπήκοοι των οποίων υπόκεινται στην υποχρέωση θεώρησης για τη διέλευση των εξωτερικών συνόρων των κρατών μελών, και του καταλόγου των τρίτων χωρών οι υπήκοοι των οποίων απαλλάσσονται από την υποχρέωση αυτή (Κανονισμός (ΕΕ) 1289/2013)