Η ψηφοφορία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πραγματοποιείται την Πέμπτη, 5 Ιουλίου.

Από το 2021, το νέο σύστημα ETIAS θα επιτρέπει τη διενέργεια εκ των προτέρων ελέγχων και, όποτε απαιτείται, η άρνηση χορήγησης άδειας ταξιδίου προς τον χώρο Σένγκεν σε υπηκόους τρίτων χωρών που απαλλάσσονται από την υποχρέωση θεώρησης. . Ο συστηματικός έλεγχος θα αναγνωρίζει το άτομο που θεωρείται επικίνδυνο πριν φτάσει τα ευρωπαϊκά σύνορα, αλλά δεν θα επιβαρύνει τους απλούς ταξιδιώτες. «Θα είναι μία εύκολη διαδικασία, ένας απλό διαδικτυακός έλεγχος, τον οποίο θα μπορούν να κάνουν πριν ταξιδέψουν στην ΕΕ» εξηγεί η εισηγήτρια Κίνγκα Γκάλ (ΕΛΚ, Ουγγαρία).

Η τρέχουσα κατάσταση

Υπάρχει έλλειψη πληροφόρησης σχετικά με τους υπηκόους τρίτων χωρών χωρίς θεωρήσεις (visa). Σήμερα υπόκεινται σε ελέγχους στα σύνορα Σένγκεν και η απόφαση για την είσοδό τους ή όχι στην ΕΕ γίνεται από τους συνοριοφύλακες χωρίς προηγούμενη γνώση σχετικά με τους κινδύνους ασφάλειας, μετανάστευσης ή δημόσιας υγείας που συνδέονται με το άτομο. Ειδικά για τους ανθρώπους που έρχονται από την ξηρά, η μόνη πληροφορία γι’ αυτούς είναι το ταξιδιωτικό τους έγγραφο.

Το 2020 αναμένεται να φτάσουν στην ΕΕ 39 εκατομμύρια ταξιδιώτες χωρίς θεωρήσεις από πάνω από 60 χώρες, σε σύγκριση με τους 30 εκατομμύρια ταξιδιώτες που επισκέφτηκαν την ΕΕ το 2014. Το άνοιγμα της Ευρώπης δεν πρέπει να επιβαρύνει την ασφάλειά της, γι’ αυτό το Ευρωπαϊκό Σύστημα Πληροφοριών και Εξουσιοδότησης Ταξιδιών (ETIAS) αναπτύχθηκε για τον εντοπισμό πιθανών προβλημάτων ασφάλειας.

Παρόμοια μοντέλα υπάρχουν ήδη στις Ηνωμένες Πολιτείες (ESTA), τον Καναδά και την Αυστραλία.

Τι αλλάζει;

-Οι υπήκοοι χωρών χωρίς ευρωπαϊκή θεώρηση θα πρέπει να συμπληρώσουν ηλεκτρονικό έντυπο πριν ταξιδέψουν συμπληρώνοντας τα προσωπικά τους δεδομένα (συμπεριλαμβανομένου του ονόματος, της ημερομηνίας και του τόπου γέννησης, του φύλου και της εθνικότητας) καθώς και πληροφορίες σχετικά με τα ταξιδιωτικά τους έγγραφα. Θα υπάρχουν βασικές ερωτήσεις σχετικά με το ποινικό τους μητρώο, παρουσία σε ζώνες συγκρούσεων κλπ.

-Αυτό θα επιτρέψει στις αρχές να αξιολογήσουν αν ένα άτομο αποτελεί κίνδυνο ασφάλειας, μετανάστευσης ή δημόσιας υγείας πολύ πριν φθάσει στη ζώνη Σένγκεν.

-Οι ταξιδιώτες που αποτελούν κίνδυνο ασφάλειας, μετανάστευσης ή επιδημίας θα απορρίπτονται

-Το σύστημα ETIAS θα τεθεί σε λειτουργία από το 2021

Εύκολο, γρήγορο, φτηνό και αποτελεσματικό

Η εξουσιοδότηση κοστίζει 7 ευρώ και ισχύει έως και 3 έτη, ενώ παρέχεται δωρεάν για άτομα κάτω των 18 ετών και άνω των 70 ετών. Αναμένεται ότι η συντριπτική πλειοψηφία των αιτούντων θα λάβει άδεια σχεδόν αμέσως. Η τελική απόφαση για την είσοδο στην ΕΕ παραμένει στην εθνική συνοριοφυλακή.

Τι συμβαίνει αν υπάρξει κίνδυνος;

Οι αιτήσεις θα επεξεργάζονται αυτόματα. Εάν υπάρχει αντιστοιχία με κάποια από τις βάσεις δεδομένων ασφαλείας της ΕΕ ή θετική απάντηση στις ερωτήσεις, τα δεδομένα θα ελέγχονται ξανά (όχι αυτόματα αυτή τη φορά) και τα στοιχεία θα αξιολογούνται μεμονωμένα. Η απόφαση πρέπει να ληφθεί εντός τεσσάρων εβδομάδων. Η άρνηση στην είσοδο στην ΕΕ πρέπει να αιτιολογείται και ο αιτών έχει το δικαίωμα προσφυγής.

Επόμενα βήματα

Μόλις το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δώσει το πράσινο φως (στην ψηφοφορία της Πέμπτης 5 Ιουλίου), η νομοθεσία πρέπει να εγκριθεί τυπικά από το Συμβούλιο των Υπουργών. Ο στόχος είναι να τεθεί σε λειτουργία έως το 2021. Το σύστημα ETIAS συμπληρώνει το σύστημα «έξυπνων συνόρων» κατά το οποίο διενεργούνται έλεγχοι των ατόμων κατά την είσοδό τους στην ΕΕ και θα πρέπει να τεθεί σε λειτουργία έως το 2020.

Πηγή: europarl.europa.eu