Η αντίδραση του Συμβουλίου σε κρίσεις (IPCR)

Όταν ξεσπάσει μια κρίση ή συμβεί μια καταστροφή, είτε φυσική είτε ανθρωπογενής, η ΕΕ μπορεί να χρησιμοποιήσει διάφορους τομεακούς μηχανισμούς αντίδρασης σε κρίσεις για να παραδώσει βοήθεια και να αντιμετωπίσει την κατάσταση.

Οι ολοκληρωμένες ρυθμίσεις για την πολιτική αντιμετώπιση κρίσεων (IPCR) στηρίζουν τη γρήγορη και συντονισμένη λήψη αποφάσεων σε πολιτικό επίπεδο ΕΕ για μείζονες και πολύπλοκες κρίσεις, μεταξύ άλλων τρομοκρατικές πράξεις.

Μέσω του μηχανισμού αυτού η Προεδρία του Συμβουλίου συντονίζει την πολιτική αντίδραση στην κρίση φέρνοντας σε επαφή:

-τα θεσμικά όργανα της ΕΕ

-τα κράτη μέλη που πλήττονται

-άλλους βασικούς φορείς

Στη σελίδα αυτή θα μάθετε περισσότερα για την αντίδραση του Συμβουλίου σε κρίσεις, μεταξύ άλλων:

-πώς δημιουργήθηκε ο μηχανισμός συντονισμού σε περίπτωση κρίσης IPCR

-πώς λειτουργεί στην πράξη ο μηχανισμός IPCR

-πώς αντιμετωπίστηκε η μεταναστευτική κρίση

-κύριες δραστηριότητες για την προετοιμασία απέναντι σε κρίσεις

Γιατί τον χρειαζόμαστε

Η ανάγκη για μηχανισμό αντιμετώπισης κρίσεων σε επίπεδο ΕΕ προέκυψε στις αρχές της δεκαετίας του 2000 ως επακόλουθο πολλών δραματικών γεγονότων, όπως:

-οι επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου

-οι βομβιστικές επιθέσεις στη Μαδρίτη το 2004 και στο Λονδίνο το 2005

-το τσουνάμι στον Ινδικό Ωκεανό το 2004

Τον Ιούνιο του 2006 το Συμβούλιο ενέκρινε τις ρυθμίσεις για τον συντονισμό σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης και κρίσεις (ΡΣΚ). Οι ΡΣΚ σχεδιάστηκαν ως πλατφόρμα για την ανταλλαγή πληροφοριών και τον συντονισμό των ενεργειών ανάμεσα στα κράτη μέλη σε περίπτωση μείζονος κρίσης.

Βασιζόμενο στις ΡΣΚ, το Συμβούλιο ενέκρινε το 2013 τις ολοκληρωμένες ρυθμίσεις για την πολιτική αντιμετώπιση κρίσεων (IPCR). Αυτός ο βελτιωμένος μηχανισμός προσφέρει πολλά πλεονεκτήματα, όπως:

-περισσότερη ευελιξία

-μεγαλύτερη προσαρμοστικότητα

-βασίζεται σε υπάρχοντες πόρους, δομές και ικανότητες.

Πώς λειτουργούν στην πράξη οι IPCR για τον συντονισμό σε περίπτωση κρίσης

Σε περιόδους κρίσης, η Προεδρία του Συμβουλίου φέρνει σε επαφή τους κύριους φορείς, ιδίως από τα θεσμικά όργανα της ΕΕ και τα πληττόμενα κράτη μέλη, ώστε να εξασφαλιστεί ο συντονισμός και να καλυφθούν τυχόν κενά.

Ο μηχανισμός συντονισμού του Συμβουλίου σε περίπτωση κρίσης μπορεί να κινητοποιηθεί:

-είτε από την Προεδρία·

-είτε αφού ένα κράτος μέλος επικαλεσθεί τη ρήτρα αλληλεγγύης

Ο μηχανισμός IPCR στηρίζει την Προεδρία του Συμβουλίου, καθώς και την ΕΜΑ και το Συμβούλιο, παρέχοντας συγκεκριμένα εργαλεία για:

-τον εξορθολογισμό της ανταλλαγής πληροφοριών

-τη διευκόλυνση της συνεργασίας

-τον συντονισμό της αντίδρασης στην κρίση στο πολιτικό επίπεδο

Στα εργαλεία περιλαμβάνονται τα εξής:

–ανεπίσημη στρογγυλή τράπεζα, που είναι μία συνεδρίαση κρίσης στην οποία προεδρεύει η Προεδρία και συμμετέχουν οι κύριοι φορείς (εκπρόσωποι της Επιτροπής, η ΕΥΕΔ, οργανισμοί της ΕΕ, τα κράτη μέλη που πλήττονται περισσότερο, το Γραφείο του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, εμπειρογνώμονες κ.λπ.)

-αναλυτικές εκθέσεις που παρέχουν σαφή εικόνα της τρέχουσας κατάστασης στους υπευθύνους για τη λήψη αποφάσεων

-διαδικτυακή πλατφόρμα για τη συλλογή και την ανταλλαγή πληροφοριών

-σημείο επαφής 24 ώρες την ημέρα, επτά ημέρες την εβδομάδα για να εξασφαλίζεται η διαρκής συνεργασία με τους κύριους φορείς

Υπάρχουν τρεις καταστάσεις λειτουργίας, ανάλογα με την περίσταση:

-μια λειτουργία παρακολούθησης για την εύκολη ανταλλαγή υφιστάμενων αναφορών με θέμα την κρίση

-μια λειτουργία ανταλλαγής πληροφοριών που δίνει το πράσινο φως για τη σύνταξη αναλυτικών εκθέσεων και τη χρήση της διαδικτυακής πλατφόρμας για την καλύτερη κατανόηση της κατάστασης και την προετοιμασία για πιθανή κλιμάκωση

-μια λειτουργία πλήρους ενεργοποίησης που περιλαμβάνει την κατάρτιση προτάσεων για ενωσιακή δράση, για την οποία θα λάβει απόφαση το Συμβούλιο ή το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο

Ο μηχανισμός συντονισμού σε περίπτωση κρίσης μπορεί να ενεργοποιηθεί για γεγονότα τόσο εντός όσο και εκτός της ΕΕ.

Τον Δεκέμβριο του 2018 το Συμβούλιο ενέκρινε εκτελεστική απόφαση η οποία κωδικοποιεί σε νομική πράξη τις ρυθμίσεις IPCR.

 

Συντονισμένη προσέγγιση στη μεταναστευτική κρίση

Το δεύτερο εξάμηνο του 2015, το μέγεθος των μεταναστευτικών ροών στην ΕΕ απαίτησε μια πιο συντονισμένη προσέγγιση.

Για τον λόγο αυτό, στις 30 Οκτωβρίου 2015, η λουξεμβουργιανή Προεδρία αποφάσισε να ενεργοποιήσει τη λειτουργία ανταλλαγής πληροφοριών του μηχανισμού συντονισμού σε περίπτωση κρίσης IPCR.

Στόχος ήταν:

-να παρακολουθείται η εξέλιξη των μεταναστευτικών ροών

-να στηριχθεί η λήψη αποφάσεων

-να εφαρμοστούν ορθότερα τα συμφωνηθέντα μέτρα

Ως δεύτερο βήμα, η Προεδρία αναβάθμισε την ενεργοποίηση του μηχανισμού IPCR σε πλήρη λειτουργία στις 9 Νοεμβρίου 2015.

Στο πλαίσιο αυτό η Προεδρία διοργάνωσε τακτικά στρογγυλές τράπεζες με εμπειρογνώμονες για τη διαχείριση της μεταναστευτικής κρίσης σε επίπεδο ΕΕ. Στόχος είναι να προσδιοριστούν ορθότερα οι ανάγκες και τα σημεία συμφόρησης, καθώς και να υπάρξει βοήθεια στον συντονισμό των ενεργειών.

Προετοιμασία απέναντι σε κρίσεις

Το Συμβούλιο συμμετέχει σε πολλές προπαρασκευαστικές δραστηριότητες για να εξασφαλίσει ότι αφού ενεργοποιηθεί, ο μηχανισμός κρίσεων IPCR θα λειτουργήσει σωστά.

Οι δραστηριότητες αυτές περιλαμβάνουν:

-προγράμματα κατάρτισης στον μηχανισμό για ενδιαφερόμενους παράγοντες

-ασκήσεις του μηχανισμού

-ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με τους κινδύνους και τον σχεδιασμό

-δίκτυο εμπειρογνωμόνων επικοινωνίας σε καταστάσεις κρίσεων από τα κράτη μέλη και τους φορείς της ΕΕ

Επίσης διοργανώνονται ασκήσεις αντιμετώπισης κρίσεων με άλλα όργανα της ΕΕ, τα κράτη μέλη και το ΝΑΤΟ.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Πηγή: consilium.europa.eu