Συμφωνήθηκε η πρώτη πρόταση «Fit for 55»: Η ΕΕ αναβαθμίζει τους στόχους για τις εκπομπές CO2 από καινούργια αυτοκίνητα και ημιφορτηγά
Το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κατέληξαν σε προσωρινή πολιτική συμφωνία που προβλέπει αυστηρότερα πρότυπα επιδόσεων για τις εκπομπές CO2 από καινούργια αυτοκίνητα και ημιφορτηγά. Στόχος είναι η μετάβαση σε μια κινητικότητα μηδενικών εκπομπών.
Εν αναμονή της επίσημης έκδοσης, οι συννομοθέτες συμφώνησαν στα εξής:
Στόχος μείωσης των εκπομπών CO2 κατά 55 % για τα καινούργια αυτοκίνητα και κατά 50 % για τα καινούργια ημιφορτηγά έως το 2030 σε σύγκριση με τα επίπεδα του 2021
Στόχος μείωσης των εκπομπών CO2 κατά 100 % τόσο για τα καινούργια αυτοκίνητα όσο και για τα καινούργια ημιφορτηγά έως το 2035.
Η συμφωνία αυτή αποτελεί το πρώτο βήμα προς μια σύγχρονη και ανταγωνιστική αυτοκινητοβιομηχανία στην ΕΕ. Ο κόσμος αλλάζει και πρέπει να παραμείνουμε στην πρώτη γραμμή της καινοτομίας. Πιστεύω ότι μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε αυτή την τεχνολογική μετάβαση προς όφελός μας. Το προβλεπόμενο χρονοδιάγραμμα καθιστά επίσης εφικτούς τους στόχους για τους κατασκευαστές αυτοκινήτων.
Jozef Síkela, Υπουργός Βιομηχανίας και Εμπορίου της Τσεχίας
Η πρώτη επίτευξη συμφωνίας σε μία από τις προτάσεις της δέσμης «Προσαρμογή στον στόχο του 55 %» (Fit for 55) αποτελεί ηχηρό μήνυμα ότι η ΕΕ οδεύει αποφασιστικά προς την κλιματική ουδετερότητα και την πράσινη μετάβαση. Η κινητικότητα μηδενικών εκπομπών θα είναι καίριος παράγοντας για την επιβράδυνση της κλιματικής αλλαγής η οποία μπορεί να διαταράξει έντονα πολλές πτυχές της κοινωνίας μας, μεταξύ άλλων το περιβάλλον, τη μετανάστευση, την επισιτιστική ασφάλεια και την οικονομία.
Anna Hubáčková, Υπουργός Περιβάλλοντος της Τσεχίας
Ο ρυθμιστικός μηχανισμός παροχής κινήτρων θα διατηρηθεί για τα οχήματα μηδενικών και χαμηλών εκπομπών (ZLEV) έως το 2030. Βάσει αυτού του μηχανισμού, οι κατασκευαστές που επιτυγχάνουν συγκεκριμένους στόχους αναφοράς στις πωλήσεις οχημάτων μηδενικών και χαμηλών εκπομπών μπορούν ως αντάλλαγμα να υπόκεινται σε λιγότερο αυστηρούς στόχους εκπομπών CO2. Οι συννομοθέτες συμφώνησαν να αυξήσουν τον εν λόγω στόχο αναφοράς σε 25 % για τα αυτοκίνητα και σε 17 % για τα ημιφορτηγά έως το 2030.
Η συμφωνία περιλαμβάνει αναφορά στα ουδέτερα ως προς το CO2 καύσιμα, και συγκεκριμένα προβλέπει ότι, κατόπιν διαβούλευσης με τα ενδιαφερόμενα μέρη, η Επιτροπή θα υποβάλει πρόταση για την ταξινόμηση οχημάτων που λειτουργούν αποκλειστικά με καύσιμα ουδέτερα ως προς το CO2 μετά το 2035 σύμφωνα με την ενωσιακή νομοθεσία, εκτός του πεδίου εφαρμογής των προτύπων για τον στόλο οχημάτων, και σύμφωνα με τον στόχο της Ένωσης για κλιματική ουδετερότητα.
Η συμφωνία περιέχει ρήτρα επανεξέτασης που θα διασφαλίσει ότι το 2026 η Επιτροπή θα αξιολογήσει ενδελεχώς την πρόοδο που έχει σημειωθεί ως προς την επίτευξη των στόχων μείωσης των εκπομπών κατά 100 % και την ανάγκη επανεξέτασης των στόχων αυτών, λαμβάνοντας υπόψη τις τεχνολογικές εξελίξεις, μεταξύ άλλων όσον αφορά τις υβριδικές τεχνολογίες με ρευματολήπτη και τη σημασία μιας βιώσιμης και κοινωνικά δίκαιης μετάβασης προς μηδενικές εκπομπές.
Επιπλέον, η συμφωνία περιλαμβάνει ενίσχυση άλλων διατάξεων στους κανονισμούς, όπως:
Μείωση του ανώτατου ορίου των πιστωτικών μορίων εκπομπών που μπορούν να λάβουν οι κατασκευαστές για οικολογικές καινοτομίες που μειώνουν επαληθεύσιμα τις εκπομπές CO2 στον δρόμο σε έως 4 g/km ετησίως για το διάστημα 2030 έως 2034 (από 7 g/km ετησίως).
Η Επιτροπή θα αναπτύξει κοινή μεθοδολογία σε επίπεδο ΕΕ, έως το 2025, για την αξιολόγηση του πλήρους κύκλου ζωής των εκπομπών CO2 των αυτοκινήτων και των ημιφορτηγών που διατίθενται στην αγορά της ΕΕ, καθώς και των καυσίμων και της ενέργειας που καταναλώνουν τα εν λόγω οχήματα. Βάσει αυτής της μεθοδολογίας, οι κατασκευαστές μπορούν, σε εθελοντική βάση, να υποβάλλουν στην Επιτροπή στοιχεία σχετικά με τις εκπομπές κύκλου ζωής των καινούργιων οχημάτων που διαθέτουν στην αγορά.
Η παρέκκλιση για τους κατασκευαστές με μικρό όγκο παραγωγής έως το τέλος του 2035 διατηρήθηκε.
Το κείμενο της προσωρινής πολιτικής συμφωνίας θα είναι σύντομα διαθέσιμο.
Ιστορικό και επόμενα βήματα
Η πρόταση αναθεωρεί τους υφιστάμενους κανόνες, οι οποίοι τροποποιήθηκαν τελευταία το 2019. Η προσωρινή πολιτική συμφωνία που επιτεύχθηκε κατά τις τριμερείς διαπραγματεύσεις θα πρέπει τώρα να εγκριθεί επίσημα από το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο.
Σύμφωνα με τον κανονισμό, κάθε κατασκευαστής υποχρεούται να εξασφαλίζει ότι οι μέσες εκπομπές CO2 του στόλου οχημάτων του που ταξινομήθηκαν για πρώτη φορά σ’ ένα ημερολογιακό έτος δεν υπερβαίνουν τον ετήσιο στόχο του κατασκευαστή για τις ειδικές εκπομπές. Οι κατασκευαστές μπορούν να συνεχίσουν να διαθέτουν στην αγορά οχήματα με κινητήρες εσωτερικής καύσης, αλλά εάν υπερβούν τον στόχο εκπομπών τους σε ένα δεδομένο έτος, πρέπει να καταβάλλουν τίμημα ίσο με 95 € ανά γραμμάριο CO2/km υπέρβασης και ανά ταξινομημένο όχημα. Κατά συνέπεια, με τους νέους στόχους που συμφωνήθηκαν, τα οχήματα μηδενικών εκπομπών θα καταστούν τελικά φθηνότερα από τα οχήματα που κινούνται με ορυκτά καύσιμα.
Η σχετική αναθεώρηση του κανονισμού για την ανάπτυξη υποδομών εναλλακτικών καυσίμων (AFIR), η οποία συζητείται επί του παρόντος μεταξύ του Συμβουλίου και του Κοινοβουλίου, θα επιτρέψει την ανάπτυξη υποδομής για τους οδηγούς ώστε να επαναφορτίζουν τα οχήματά τους σε όλα τα κράτη μέλη.
Η πρόταση αναθεώρησης των προτύπων επιδόσεων για τις εκπομπές CO2 για τα αυτοκίνητα και τα ημιφορτηγά αποτελεί μέρος της δέσμης «Προσαρμογή στον στόχο του 55 %» (Fit for 55). Η δέσμη μέτρων που παρουσίασε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις 14 Ιουλίου 2021 αποσκοπεί να επιτρέψει στην Ευρωπαϊκή Ένωση να μειώσει τις οικείες καθαρές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55 % έως το 2030 σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990 και να επιτύχει κλιματική ουδετερότητα το 2050.
Το Κοινοβούλιο ενέκρινε σειρά τροπολογιών στην πρόταση της Επιτροπής κατά τη σύνοδο ολομέλειάς του στις 8 Ιουνίου 2022. Στις 29 Ιουνίου 2022, το Συμβούλιο Περιβάλλοντος κατέληξε σε γενική προσέγγιση ως προς την πρόταση.
Δέσμη Fit for 55 (γενικές πληροφορίες)
Πηγή και Φωτογραφία: consilium.europa.eu/el/
