Ρωσία: Δήλωση του ύπατου εκπροσώπου εξ ονόματος της ΕΕ για τα 10 χρόνια από τη θέσπιση του νόμου για τους ξένους πράκτορες

Στις 20 Ιουλίου 2022 συμπληρώθηκαν δέκα χρόνια από την υπογραφή του νόμου για τους «ξένους πράκτορες» από τον Πρόεδρο Πούτιν· μια δεκαετία που διαμορφώθηκε από τον αυξανόμενο φόβο των ρωσικών αρχών για επικριτικές φωνές από τη ρωσική κοινωνία. Ο νόμος αυτός ήταν το πρώτο από διάφορα νομοθετικά μέτρα, μεταξύ των οποίων ο νόμος για τις «ανεπιθύμητες οργανώσεις» το 2015 και ο «νόμος περί ψευδών ειδήσεων» του 2022, με στόχο τη φίμωση και την άνευ προηγουμένου άσκηση πίεσης στην κοινωνία των πολιτών, την πολιτική αντιπολίτευση και τα ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης της Ρωσίας. Ο νόμος για τους «ξένους πράκτορες» εξελίχθηκε με την πάροδο των ετών και τελεί υπό συνεχή επεξεργασία με σκοπό τον περαιτέρω στιγματισμό και τον σημαντικό περιορισμό των δικαιωμάτων διαφόρων ομάδων της κοινωνίας, συμπεριλαμβανομένων των ΜΚΟ, των μη καταχωρισμένων δημόσιων ενώσεων, των μέσων ενημέρωσης, των δημοσιογράφων, των ακτιβιστών και των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Το πιο κραυγαλέο παράδειγμα δίωξης που βασίζεται στις εικαζόμενες παραβιάσεις του νόμου για τους «ξένους πράκτορες» είναι το αναγκαστικό κλείσιμο της διεθνώς αναγνωρισμένης οργάνωσης Memorial International και του Κέντρου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Memorial.

Με τους νόμους αυτούς, η Ρωσία παραβιάζει σαφώς τις δεσμεύσεις της βάσει του διεθνούς δικαίου για τη διασφάλιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών των πολιτών της. Αυτό επιβεβαιώθηκε από τη γνώμη της Επιτροπής της Βενετίας του 2021 και τον Ιούνιο του 2022 από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Σύμφωνα με το ρωσικό Σύνταγμα, το διεθνές δίκαιο αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του ρωσικού δικαίου.

Ο αδικαιολόγητος και απρόκλητος επιθετικός πόλεμος της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας έχει εντείνει την εσωτερική καταστολή στη Ρωσία, στοχεύοντας απλούς πολίτες και περιορίζοντας δραστικά το δικαίωμα στην ελευθερία της έκφρασης και την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης.

Η μαζική επέκταση της περιοριστικής νομοθεσίας που θεσπίστηκε από την έναρξη του παράνομου επιθετικού πολέμου κατά της Ουκρανίας, συμπεριλαμβανομένου του νόμου για τις λεγόμενες «ψευδείς πληροφορίες σχετικά με τη χρήση των ενόπλων δυνάμεων της Ρωσικής Ομοσπονδίας» (ο «νόμος περί ψευδών ειδήσεων του 2022») έχει ως στόχο να στερήσει περαιτέρω από τον ρωσικό λαό την ανεξάρτητη ενημέρωση σχετικά με παράνομες ενέργειες και φρικαλεότητες που διαπράττουν οι ρωσικές δυνάμεις στην Ουκρανία. Ως εκ τούτου, η αυξανόμενη καταστολή αποτελεί σημαντικό παράγοντα που διευκολύνει την επιθετικότητα της Ρωσίας στο εξωτερικό και ο λαός της Ουκρανίας καταβάλλει πικρό τίμημα γι’ αυτό.

Ως αποτέλεσμα αυτής της λογοκρισίας και του κατασταλτικού νομοθετικού πλαισίου, η πολιτική αντιπολίτευση, οι υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τα άτομα ΛΟΑΤΙ, οι ανεξάρτητοι δημοσιογράφοι, οι εργαζόμενοι στα μέσα ενημέρωσης και άλλοι κάτοικοι της Ρωσίας που φοβούνται την κρατική καταστολή έχουν αναγκαστεί να εγκαταλείψουν τη χώρα τους, ενώ τόσο οι τοπικές όσο και οι διεθνείς οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, καθώς και τα διεθνή και ρωσικά ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης, έχουν κλείσει ή αναγκαστεί να εκκαθαριστούν.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση καταδικάζει απερίφραστα τις συστηματικές απόπειρες πρόκλησης φόβου και καταστολής της κοινωνίας των πολιτών, των ανεξάρτητων μέσων ενημέρωσης και της δημοκρατικής αντιπολίτευσης στη Ρωσία. Θα συνεχίσουμε να υποστηρίζουμε το σημαντικό έργο των ρωσικών οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των ανεξάρτητων μέσων ενημέρωσης και δημοσιογράφων εντός και εκτός Ρωσίας. Καλούμε εκ νέου τις ρωσικές αρχές να τηρήσουν τις διεθνείς υποχρεώσεις και δεσμεύσεις τους όσον αφορά τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών.

Πηγή: consilium.europa.eu
Φωτογραφία:  Egor Filin on Unsplash