Πολιτική συμφωνία σχετικά με νέο μέσο αποτροπής μέτρων εξαναγκασμού για την καλύτερη υπεράσπιση των συμφερόντων της ΕΕ στην παγκόσμια σκηνή

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο κατέληξαν σε πολιτική συμφωνία σχετικά με το μέσο αποτροπής μέτρων εξαναγκασμού (ACI). Αυτό το νέο εργαλείο θα επιτρέψει στην ΕΕ να αντιδρά στον οικονομικό εξαναγκασμό και, ως εκ τούτου, να υπερασπίζεται καλύτερα τα συμφέροντά της και τα συμφέροντα των κρατών μελών της στην παγκόσμια σκηνή.

Το ACI έχει σχεδιαστεί πρωτίστως για να λειτουργεί αποτρεπτικά κατά κάθε πιθανού οικονομικού εξαναγκασμού. Εάν, παρόλ’ αυτά, λάβει χώρα οικονομικός εξαναγκασμός, ο ACI παρέχει μια δομή που επιτρέπει στην τρίτη χώρα να σταματήσει τα μέτρα καταναγκασμού, μέσω διαλόγου και συνεργασίας. Ωστόσο, εάν η συνεργασία αποτύχει, το μέτρο παρέχει στην ΕΕ και πρόσβαση σε ευρύ φάσμα πιθανών αντιμέτρων κατά μιας χώρας που ασκεί εξαναγκασμό. Σε αυτά περιλαμβάνονται η επιβολή δασμών, περιορισμοί στις συναλλαγές στον τομέα των υπηρεσιών, και περιορισμοί στην πρόσβαση σε άμεσες ξένες επενδύσεις ή δημόσιες συμβάσεις.

Η συμφωνία που επιτεύχθηκε σήμερα περιλαμβάνει ένα νομικό πλαίσιο ώστε η ΕΕ να μπορεί να ζητά από την τρίτη χώρα να αποκαταστήσει τη ζημία που προκάλεσε με τον οικονομικό εξαναγκασμό της. Καλύπτει, επίσης, τις ρυθμίσεις λήψης αποφάσεων, ιδίως τον ρόλο του Συμβουλίου στον καθορισμό του κατά πόσον η ΕΕ ή ένα κράτος μέλος αποτελεί στόχο οικονομικού εξαναγκασμού, καθώς και τα χρονοδιαγράμματα για την ενωσιακή δράση στο πλαίσιο του μέσου.

Η ΕΕ θα συνεχίσει να συνεργάζεται με ομοϊδεάτες εταίρους και συμμάχους για την αντιμετώπιση του οικονομικού εξαναγκασμού, με το ACI να αποτελεί σημαντική προσθήκη στις διεθνείς προσπάθειες στον τομέα αυτό.

Επόμενα βήματα

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο θα πρέπει να ολοκληρώσουν τις διαδικασίες έγκρισης του νέου κανονισμού πριν από την έναρξη ισχύος του. Η έναρξη ισχύος αναμένεται το φθινόπωρο του τρέχοντος έτους.

Ιστορικό

Η ΕΕ και τα κράτη μέλη της έχουν καταστεί τα τελευταία χρόνια στόχος εσκεμμένων οικονομικών πιέσεων. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε το ACI το 2021 στο πλαίσιο της νέας εμπορικής στρατηγικής της, ως νέο ειδικό εργαλείο για την αντιμετώπιση του οικονομικού εξαναγκασμού — ο οποίος ορίζεται ως η περίπτωση κατά την οποία μια τρίτη χώρα επιχειρεί να ασκήσει πίεση στην ΕΕ ή σε ένα κράτος μέλος ώστε να προβεί σε μια συγκεκριμένη επιλογή εφαρμόζοντας, ή απειλώντας να εφαρμόσει, μέτρα κατά της ΕΕ ή ενός κράτους μέλους τα οποία επηρεάζουν το εμπόριο ή τις επενδύσεις. Ένα ευρύ φάσμα πρακτικών καταναγκασμού μπορεί να ενεργοποιήσει το μέσο.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα βασιστεί στις παρατηρήσεις των ενδιαφερόμενων μερών κατά την εξέταση της ενεργοποίησης του μέσου, ενώ οι επιχειρήσεις ενθαρρύνονται να υποβάλουν σχετικές πληροφορίες.

Το ACI και κάθε δράση που μπορεί να αναληφθεί στο πλαίσιο του μέσου συνάδουν με τις διεθνείς υποχρεώσεις της ΕΕ και εδράζονται πλήρως στο διεθνές δίκαιο. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα παρουσιάσει σύντομα την ευρωπαϊκή στρατηγική για την οικονομική ασφάλεια, η οποία προβλέπεται για τις 20 Ιουνίου 2023.

Πηγή και Εικόνα: greece.representation.ec.europa.eu