Η Επιτροπή υποβάλλει έκθεση σχετικά με τους κινδύνους που παρουσιάζουν τα συστήματα χορήγησης ιθαγένειας και άδειας διαμονής σε επενδυτές στην ΕΕ και περιγράφει τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν για την αντιμετώπισή τους

Για πρώτη φορά, η Επιτροπή υπέβαλε ολοκληρωμένη έκθεση σχετικά με τα συστήματα χορήγησης ιθαγένειας και άδειας διαμονής σε επενδυτές που εφαρμόζουν ορισμένα κράτη μέλη της ΕΕ.

Η έκθεση καταγράφει τις υφιστάμενες πρακτικές και εντοπίζει ορισμένους κινδύνους που συνεπάγονται τα συστήματα αυτά για την ΕΕ, ιδίως όσον αφορά την ασφάλεια, τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, τη φοροδιαφυγή και τη διαφθορά. Η έλλειψη διαφάνειας στον τρόπο με τον οποίο λειτουργούν τα συστήματα αυτά και η έλλειψη συνεργασίας μεταξύ των κρατών μελών επιτείνει ακόμη περισσότερο τους κινδύνους αυτούς, σύμφωνα με την έκθεση.

Ο κ. Δημήτρης Αβραμόπουλος, Eπίτροπος Μετανάστευσης, Εσωτερικών Υποθέσεων και Ιθαγένειας, δήλωσε σχετικά: «Η νόμιμη διαμονή στην ΕΕ και στον χώρο Σένγκεν συνοδεύεται από δικαιώματα και προνόμια στα οποία δεν πρέπει να γίνεται κατάχρηση. Τα κράτη μέλη πρέπει ανά πάσα στιγμή να τηρούν και να εφαρμόζουν πλήρως τους υφιστάμενους υποχρεωτικούς ελέγχους και τις ισορροπίες, και τα εθνικά συστήματα χορήγησης άδειας διαμονής σε επενδυτές δεν θα πρέπει να εξαιρούνται. Το έργο που έχουμε επιτελέσει από κοινού τα τελευταία χρόνια όσον αφορά την αύξηση της ασφάλειας, την ενίσχυση των συνόρων μας και την κάλυψη των κενών πληροφόρησης δεν θα πρέπει να διακυβευτεί. Θα παρακολουθούμε την πλήρη συμμόρφωση με το δίκαιο της ΕΕ.»

Συστήματα χορήγησης ιθαγένειας σε επενδυτές («χρυσά διαβατήρια»)

Στην ΕΕ τρία κράτη μέλη (η Βουλγαρία, η Κύπρος και η Μάλτα) εφαρμόζουν σήμερα συστήματα τα οποία χορηγούν σε επενδυτές την ιθαγένεια των εν λόγω χωρών υπό όρους λιγότερο αυστηρούς από τα συνήθη καθεστώτα πολιτογράφησης. Στα τρία αυτά κράτη μέλη, δεν υπάρχει υποχρέωση φυσικής διαμονής για το άτομο, ούτε απαίτηση για άλλη πραγματική σχέση με τη χώρα πριν από την απόκτηση της ιθαγένειας.

Τα συστήματα αυτά αφορούν όλη την ΕΕ, αφού κάθε πρόσωπο που αποκτά την ιθαγένεια ενός κράτους μέλους αποκτά ταυτόχρονα και την ιθαγένεια της Ένωσης. Η απόφαση ενός κράτους μέλους να χορηγήσει ιθαγένεια σε ανταπόδοση για επενδύσεις παρέχει αυτομάτως δικαιώματα έναντι και των άλλων κρατών μελών, ιδίως το δικαίωμα της ελεύθερης κυκλοφορίας και της πρόσβασης στην εσωτερική αγορά της ΕΕ για την άσκηση οικονομικών δραστηριοτήτων, καθώς και το δικαίωμα του εκλέγειν και του εκλέγεσθαι στις ευρωπαϊκές και στις τοπικές εκλογές. Στην πράξη, αυτά τα συστήματα διαφημίζονται συχνά ως μέσο απόκτησης της ιθαγένειας της Ένωσης, μαζί με όλα τα δικαιώματα και τα προνόμια που συνδέονται με αυτή.

Επόμενα βήματα

Η Επιτροπή θα παρακολουθεί τα ευρύτερα ζητήματα συμμόρφωσης με το δίκαιο της ΕΕ τα οποία τίθενται από τα συστήματα χορήγησης ιθαγένειας και άδειας διαμονής σε επενδυτές και θα λάβει τα ανάλογα αναγκαία μέτρα.

Eπιπλέον, η Επιτροπή θα παρακολουθεί τα μέτρα που λαμβάνονται από τα κράτη μέλη για την αντιμετώπιση των ζητημάτων διαφάνειας και διακυβέρνησης κατά τη διαχείριση των συστημάτων αυτών. Θα συστήσει ομάδα εμπειρογνωμόνων από τα κράτη μέλη για τη βελτίωση της διαφάνειας, της διακυβέρνησης και της ασφάλειας των συστημάτων.

Τέλος, όσον αφορά τις τρίτες χώρες που θεσπίζουν παρόμοια συστήματα, τα οποία ενδέχεται να έχουν επιπτώσεις στην ασφάλεια της ΕΕ, η Επιτροπή θα παρακολουθεί τα συστήματα χορήγησης ιθαγένειας σε επενδυτές στις υποψήφιες χώρες και στις δυνάμει υποψήφιες χώρες στο πλαίσιο της διαδικασίας προσχώρησης στην ΕΕ. Θα παρακολουθεί επίσης τον αντίκτυπο τέτοιου είδους συστημάτων στις χώρες οι οποίες απαλλάσσονται από την υποχρέωση θεώρησης για την ΕΕ στο πλαίσιο του μηχανισμού αναστολής των θεωρήσεων.

Πηγή: ec.europa.eu