Ενδυνάμωση των καταναλωτών για την πράσινη μετάβαση: Το Συμβούλιο εγκρίνει τη θέση του.

Το Συμβούλιο ενέκρινε σήμερα τη θέση του («εντολή διαπραγμάτευσης») σχετικά με την προτεινόμενη οδηγία για την ενδυνάμωση των καταναλωτών στο πλαίσιο της πράσινης μετάβασης, η οποία αποσκοπεί στην ενίσχυση των δικαιωμάτων των καταναλωτών με την τροποποίηση της οδηγίας για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές (UCPD) και της οδηγίας για τα δικαιώματα των καταναλωτών (CRD). Η θέση του Συμβουλίου ενισχύει τα δικαιώματα των καταναλωτών, απαγορεύει τους γενικούς περιβαλλοντικούς ισχυρισμούς και εισάγει ένα εναρμονισμένο στην Ευρωπαϊκή Ένωση μορφότυπο γραφικών, ώστε να βοηθήσει τους καταναλωτές να αναγνωρίζουν τις εμπορικές εγγυήσεις για τη διάρκεια ζωής.

Προστασία από αθέμιτες πρακτικές
Ενώ πολλοί καταναλωτές επιθυμούν να συμβάλουν στην κυκλική οικονομία αγοράζοντας πιο βιώσιμα προϊόντα, συχνά έρχονται αντιμέτωποι με αθέμιτες εμπορικές πρακτικές, όπως παραπλανητικούς «πράσινους» ισχυρισμούς ή προϊόντα που είτε σπάνε νωρίτερα από το αναμενόμενο είτε είναι πολύ δύσκολο ή ακριβό να επισκευαστούν. Αντιμετωπίζοντας αυτά τα προβλήματα, η θέση του Συμβουλίου ενισχύει το δικαίωμα των καταναλωτών στην πληροφόρηση, δίνοντάς τους τη δυνατότητα να είναι ενεργοί παράγοντες στην πράσινη μετάβαση.

Στην εγκεκριμένη εντολή διαπραγμάτευσης, το Συμβούλιο προτείνει την απαγόρευση γενικών περιβαλλοντικών ισχυρισμών όπως «φιλικός προς το περιβάλλον», «πράσινος» ή «κλιματικά ουδέτερος». Οι παραγωγοί δεν θα επιτρέπεται πλέον να διαφημίζουν τα προϊόντα, τις διαδικασίες ή τις επιχειρήσεις τους με τέτοιους γενικούς όρους, εάν οι ισχυρισμοί δεν μπορούν να τεκμηριωθούν από ένα δημόσια προσβάσιμο σύστημα πιστοποίησης.

Για να καταστεί δυνατή η καλύτερη σύγκριση των προϊόντων και να μειωθεί η σύγχυση των καταναλωτών, στο μέλλον θα επιτρέπονται μόνο οι ετικέτες βιωσιμότητας που βασίζονται σε επίσημα συστήματα πιστοποίησης ή έχουν καταχωρηθεί ως σήματα πιστοποίησης ή έχουν καθιερωθεί από δημόσιες αρχές.

Τα μέτρα αυτά σχετίζονται με πληροφορίες σχετικά με την ανθεκτικότητα και τη δυνατότητα επισκευής του προϊόντος ή με τις μεθόδους που χρησιμοποιούν οι έμποροι για να συγκρίνουν τη βιωσιμότητα των προϊόντων που πωλούν.

Η πρόταση της Επιτροπής επεκτείνει το παράρτημα της οδηγίας για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές, στο οποίο απαριθμούνται οι εμπορικές πρακτικές που θα απαγορεύονται σε κάθε περίπτωση, το οποίο αναφέρεται ως «μαύρη λίστα».

Θεωρείται αθέμιτη εμπορική πρακτική να μην ενημερώνουν οι έμποροι τους καταναλωτές όταν ένα αγαθό έχει περιορισμένη διάρκεια ζωής ή περιέχει ένα χαρακτηριστικό που έχει εισαχθεί για να περιορίσει τη διάρκεια ζωής του. Οι καταναλωτές πρέπει επίσης να προειδοποιούνται εάν το αγαθό έχει σχεδιαστεί ώστε να μην είναι συμβατό με αναλώσιμα, ανταλλακτικά ή αξεσουάρ που παρέχονται από τρίτους παραγωγούς. Θα απαγορεύεται επίσης να παρουσιάζονται αγαθά που επιτρέπουν την επισκευή ενώ δεν το επιτρέπουν.

Επιβολή των δικαιωμάτων των καταναλωτών
Στις τροποποιήσεις της οδηγίας για τα δικαιώματα των καταναλωτών, η πρόταση της Επιτροπής εισήγαγε μια εμπορική εγγύηση διάρκειας ζωής για τους παραγωγούς. Πρόκειται για μια δέσμευση του παραγωγού ότι το αγαθό θα διατηρεί ορισμένες λειτουργίες ή επιδόσεις κατά τη διάρκεια μιας υποδεικνυόμενης περιόδου. Το Συμβούλιο προτείνει τη δημιουργία ενός εναρμονισμένου γραφικού μορφότυπου για τη σαφή ενημέρωση των καταναλωτών σχετικά με τις εν λόγω εγγυήσεις διάρκειας ζωής για συγκεκριμένα αγαθά. Αυτό θα παρέχει ένα ενιαίο οπτικό λογότυπο για τους καταναλωτές στην εσωτερική αγορά ώστε να αναγνωρίζουν τα αγαθά που καλύπτονται από αυτές τις εγγυήσεις.

Το συμβιβαστικό κείμενο υποχρεώνει επίσης τους εμπόρους να παρέχουν το δικαίωμα ενημέρωσης για τα προϊόντα που περιέχουν ψηφιακά στοιχεία. Για παράδειγμα, για προϊόντα στα οποία παρέχονται ενημερώσεις λογισμικού, οι καταναλωτές θα πρέπει να ενημερώνονται για το χρονικό διάστημα για το οποίο μπορούν να επωφεληθούν από αυτές τις ενημερώσεις.

Μεταφορά στο εθνικό δίκαιο
Για να δοθεί στα κράτη μέλη επαρκής χρόνος για να προσαρμόσουν τις αλλαγές στη νομοθεσία, η θέση του Συμβουλίου παρατείνει την περίοδο μεταφοράς από 18 σε 24 μήνες.

Επόμενα βήματα
Η εντολή της ΕΜΑ που συμφωνήθηκε σήμερα επισημοποιεί τη διαπραγματευτική θέση του Συμβουλίου. Παρέχει στην Προεδρία του Συμβουλίου εντολή για διαπραγματεύσεις με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, οι οποίες μπορούν να αρχίσουν μόλις το Κοινοβούλιο εγκρίνει τη θέση του.

Ιστορικό
Στις 30 Μαρτίου 2022, η Επιτροπή υπέβαλε πρόταση οδηγίας για την ενίσχυση των καταναλωτών για την πράσινη μετάβαση. Η πρόταση αποτελεί μία από τις πρωτοβουλίες που προβλέπονται στο νέο καταναλωτικό θεματολόγιο 2020 και στο σχέδιο δράσης της Επιτροπής για την κυκλική οικονομία 2020 και αποτελεί συνέχεια της ευρωπαϊκής πράσινης συμφωνίας. Αποτελεί μέρος μιας δέσμης τεσσάρων προτάσεων, μαζί με τον κανονισμό για τον οικολογικό σχεδιασμό και τις προτάσεις οδηγίας σχετικά με τους πράσινους ισχυρισμούς και το δικαίωμα επισκευής.

Πηγή: consilium.europa.eu

Εικόνα: Appolinary Kalashnikova on Unsplash