Εμβολιασμός: Να καταπολεμηθεί η επιφυλακτικότητα απέναντι στον εμβολιασμό και η ΕΕ να συνεργαστεί στενότερα

Οι Υπουργοί Υγείας της ΕΕ ενέκριναν συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με τον εμβολιασμό ως ένα από τα αποτελεσματικότερα μέσα για την πρόληψη των ασθενειών και τη βελτίωση της δημόσιας υγείας. Τονίζουν ότι τα κράτη μέλη θα μπορούσαν να επωφεληθούν από μια περισσότερο συντονισμένη προσέγγιση στην ΕΕ όσον αφορά τον εμβολιασμό, για την πρόληψη και τον περιορισμό της εξάπλωσης επιδημιών και νόσων που προλαμβάνονται με εμβολιασμό. Τα συμπεράσματα επικεντρώνονται σε δύο τομείς δράσης: καταπολέμηση της επιφυλακτικότητας απέναντι στον εμβολιασμό και προετοιμασία για επερχόμενες προκλήσεις μέσω της συνεργασίας της ΕΕ.

Τα εμβόλια είναι αποτελεσματικά. Προλαμβάνουν αναρίθμητες περιπτώσεις νόσησης και σώζουν εκατομμύρια ζωές κάθε χρόνο. Εάν οι χώρες της ΕΕ συνεργαστούν στενότερα —για να ενισχύσουν την εμπιστοσύνη του κοινού ή να επιταχύνουν την ανάπτυξη εμβολίων— θα είναι προς όφελος των πολιτών και των συστημάτων δημόσιας υγείας.

Vlastimil Válek, Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης και Υπουργός Υγείας της Τσεχίας

Διδάγματα από την COVID-19

Στα συμπεράσματα τονίζεται η ανάγκη να αξιοποιήσουμε τα διδάγματα από την πανδημία COVID-19 ώστε να είμαστε καλύτερα προετοιμασμένοι για μελλοντικές κρίσεις στον τομέα της δημόσιας υγείας. Κατά τη διάρκεια της πανδημίας αναπτύχθηκαν στην ΕΕ διάφορες λύσεις και εργαλεία που μπορούν να αποβούν επωφελή για την καταπολέμηση νόσων που μπορούν να προληφθούν με εμβολιασμό. Η ψηφιοποίηση, με τη συλλογή και ανταλλαγή δεδομένων σε επίπεδο ΕΕ και τη θέσπιση του Ψηφιακού Πιστοποιητικού COVID της ΕΕ, και η συνεργασία για την προμήθεια, την αγορά και τη διανομή εμβολίων σε επίπεδο ΕΕ αποτελούν πλέον σημαντικά ορόσημα για τη δημόσια υγεία.

Η πανδημία COVID-19 ανέδειξε επίσης το μέγεθος και την έκταση των προβλημάτων που σχετίζονται με την επιφυλακτικότητα απέναντι στον εμβολιασμό.

Ο κίνδυνος παραπληροφόρησης και εσφαλμένης πληροφόρησης

Η πανδημία COVID-19 ανέδειξε τις απειλές και τις προκλήσεις της παραπληροφόρησης και της εσφαλμένης πληροφόρησης για τις κοινωνίες μας. Για να αντιμετωπισθούν οι κίνδυνοι που αυτές συνεπάγονται για την ανθρώπινη υγεία, τα συστήματα υγείας και την αποτελεσματική διαχείριση κρίσεων, στα συμπεράσματα καλούνται:

-η Επιτροπή να δημιουργήσει φόρουμ εμπειρογνωμόνων για την επιφυλακτικότητα απέναντι στον εμβολιασμό

-η Επιτροπή να ενισχύσει τον συντονισμό μεταξύ των πολιτικών της ΕΕ για τον εμβολιασμό και για την καταπολέμηση της εσφαλμένης πληροφόρησης

-τα κράτη μέλη και η Επιτροπή να αναπτύξουν δυνατότητες κατάρτισης για τους επαγγελματίες του τομέα της υγείας ώστε να αποκτήσουν περισσότερη εξοικείωση με τεχνικές και εργαλεία για την αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης και εσφαλμένης πληροφόρησης σε θέματα εμβολιασμών

Ενίσχυση της συνεργασίας στην ΕΕ

Όσον αφορά την ενισχυμένη συνεργασία της ΕΕ, στα συμπεράσματα προτείνονται πρόσθετες δράσεις, όπως:

-να διερευνηθεί η προστιθέμενη αξία και οι δυνατότητες υπέρβασης των νομικών και τεχνικών εμποδίων στη διαλειτουργικότητα (υπο-)εθνικών συστημάτων πληροφοριών σχετικά με την ανοσοποίηση

-να αναπτυχθεί η ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με τυχόν πλεονάσματα και ελλείψεις βασικών εμβολίων. Έτσι θα μπορούν να γίνονται μεταπωλήσεις ή δωρεές μεταξύ των κρατών μελών

-να αξιοποιηθεί η δυνατότητα της προμήθειας εμβολίων συλλογικά

Γενικό πλαίσιο

Η πανδημία πυροδότησε μια σειρά σημαντικών δράσεων σε επίπεδο ΕΕ. Ένα παράδειγμα είναι η σύσταση μιας Αρχής Ετοιμότητας και Αντιμετώπισης Καταστάσεων Έκτακτης Υγειονομικής Ανάγκης (HERA) με σκοπό τη βελτίωση της ετοιμότητας και της αντίδρασης σε σοβαρές διασυνοριακές απειλές στον τομέα των ιατρικών αντιμέτρων.

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) κάθε χρόνο προλαμβάνονται 3,5 έως 5 εκατομμύρια θάνατοι χάρη στους εμβολιασμούς. Πολύ περισσότερες είναι οι περιπτώσεις νόσησης που αποφεύγονται, με αποτέλεσμα τα συστήματα υγείας να επιβαρύνονται λιγότερο. Να σημειωθεί ότι η ευλογιά έχει εξαλειφθεί πλήρως.

Ωστόσο, τα ποσοστά εμβολιαστικής κάλυψης σε πολλές περιφέρειες ανά την ΕΕ υποχωρούν σε επίπεδα πολύ χαμηλότερα από τα συνιστώμενα. Λοιμώδεις νόσοι μπορούν εύκολα να επιστρέψουν υπό αυτές τις συνθήκες. Σχετικό παράδειγμα αποτελεί η επιδημία ιλαράς που εκδηλώθηκε τα τελευταία χρόνια σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες.

Ο ΠΟΥ έχει κατατάξει την επιφυλακτικότητα απέναντι στα εμβόλια μεταξύ των 10 μεγαλύτερων απειλών για την παγκόσμια υγεία.

Πηγή: consilium.europa.eu
Φωτογραφία: Fusion Medical Animation on Unsplash