ELIAMEP Hangouts: Πολιτισμός!

Η χρηματοδότηση του πολιτισμού από την Ευρωπαϊκή Eνωση, μέσω του προγράμματος «Δημιουργική Ευρώπη υπο-πρόγραμμα MEDIA», αποτέλεσε κεντρικό θέμα της εκδήλωσης «ELIAMEP Hangouts: Πολιτισμός!», που πραγματοποιήθηκε στις 16 Δεκεμβρίου 2022.

Η χρηματοδότηση του πολιτισμού από την Ευρωπαϊκή Ένωση, μέσω του προγράμματος «Δημιουργική Ευρώπη υπο-πρόγραμμα MEDIA», αποτέλεσε κεντρικό θέμα της εκδήλωσης «ELIAMEP Hangouts: Πολιτισμός!», που πραγματοποιήθηκε στις 16 Δεκεμβρίου 2022.

Η εκδήλωση συνδιοργανώθηκε από το Europe Direct ΕΛΙΑΜΕΠ Αττικής και το EUYouthHub, την αυτόνομη εθελοντική ομάδα νέων του Ελληνικού Ιδρύματος Ευρωπαϊκής και Εξωτερικής Πολιτικής (ΕΛΙΑΜΕΠ).

Καλεσμένοι ήταν: η Αμάντα Λιβανού (παραγωγός και μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Συνδέσμου Ανεξάρτητων Παραγωγών Οπτικοακουστικών Eργων), ο Φωκίων Ξένος (σκηνοθέτης και animator), ο Αργύρης Πανταζάρας (ηθοποιός, σκηνοθέτης και παραγωγός) και η Aννα Κασιμάτη (υπεύθυνη του Γραφείου Δημιουργική Ευρώπη MEDIA, που εδρεύει στο Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου) η οποία συντόνισε την εκδήλωση.

Μετά την ενημέρωση αναφορικά με τους βασικούς άξονες του υπο-προγράμματος MEDIA», ακολούθησε συζήτηση γύρω από τις ευκαιρίες που δημιουργεί το πρόγραμμα αυτό για την ανάπτυξη του ελληνικού κινηματογράφου. Με βασική πρόθεση να διενεργηθεί μία ανοιχτή, ειλικρινής και χρήσιμη συζήτηση, οι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να αναφερθούν και στα εμπόδια που συναντούν οι νέοι καλλιτέχνες στην προώθηση της δουλειάς τους στην Ελλάδα και το εξωτερικό.

Ο διάλογος ανέδειξε τη σημασία των ευρωπαϊκών χρηματοδοτικών ροών προς τη χώρα μας, καθώς διευκολύνουν παραγωγούς και δημιουργούς κινηματογραφικού και οπτικοακουστικού περιεχομένου ν’ αναπτύξουν ή να ολοκληρώσουν τα σχέδιά τους ενδυναμώνοντας την ελληνική παρουσία στον διεθνή οπτικοακουστικό χώρο. Ως χαρακτηριστικό παράδειγμα αναφέρθηκε ο τομέας του animation, όπου η διάχυση της καινοτομίας και η εξωστρέφεια απαιτούν ένα σταθερό, αλλά και διευρυμένο θεσμικό πλαίσιο χρηματοδοτικών ροών και συζητήθηκε εκτενώς ως case study η ταινία animation του κ. Φωκίωνα Ξένου, με τίτλο «Travelbugs», που χρηματοδοτείται από το πρόγραμμα. Σημειωτέον δε ότι επισημάνθηκε η χαμηλή κρατική χρηματοδότηση προς το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου, η οποία του στερεί τη δυνατότητα να ενισχύσει την κινηματογραφική παραγωγή σε καιρούς που η ελληνική ταινία και οι Έλληνες δημιουργοί τυγχάνουν αποδοχής στο εξωτερικό.

Ο διάλογος ανέδειξε επίσης έναν προβληματισμό σχετικά με την ισότιμη πρόσβαση των μικρών και ανεξάρτητων παραγωγών στο υπο-πρόγραμμα MEDIA» σύμφωνα με τις προκηρύξεις του, οι οποίοι, λόγω της θέσης τους, υστερούν έναντι των μεγάλων επιχειρήσεων του οπτικοακουστικού τομέα. Όπως επίσης έγινε αναφορά και στα κριτήρια με τα οποία αξιολογούνται οι προτάσεις. Η έμφαση στα οικονομικοτεχνικά στοιχεία έναντι των καλλιτεχνικών οδηγεί τους δημιουργούς σε έναν μονόδρομο υποχωρήσεων αναφορικά με το καλλιτεχνικό όραμά τους.

Οι συνομιλητές αντάλλαξαν απόψεις και για τον ευρύτερο τομέα της παραγωγής ταινιών και θεατρικών παραστάσεων στην Ελλάδα αναφέροντας ότι κορωνίδα μιας καλής πρότασης είναι η συγγραφή ενός αξιόλογου σεναρίου. Δυστυχώς, διαπιστώνεται ότι ο ρόλος της ανάπτυξης σεναρίου είναι εξαιρετικά υποβαθμισμένος στον κινηματογράφου και ακόμη περισσότερο στην τηλεόραση.

Εξαιρετικής σημασίας κρίνεται και η σχέση σκηνοθέτη και παραγωγού στην Ελλάδα στον κινηματογράφο, η συνύπαρξη και η στενή σχέση των οποίων είναι απαραίτητη για την παραγωγή ταινιών.

Από την άλλη, στο θέατρο, παραγωγός μπορεί να γίνει οποιοσδήποτε αναλάβει την τελική οικονομική (και όχι μόνο) ευθύνη για μια θεατρική παράσταση.

Συζητώντας εκτενέστερα και για την θεατρική παραγωγή αναφέρθηκε το προνόμιο του θεάτρου έναντι του κινηματογράφου, λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι εφικτό να γίνει μια θεατρική παραγωγή με ένα μικρό πόσο και να επιφέρει ίσως τα διπλάσια και τριπλάσια κέρδη, ενώ ο κινηματογράφος υποχρεωτικά έχει μια ακριβότερη παραγωγική διαδικασία και είναι πιθανό να επιφέρει λιγότερα χρήματα. Αντιθέτως, ένα από τα βασικά μειονεκτήματα του θεάτρου έναντι στον κινηματογράφο στην Ελλάδα είναι ότι είναι δύσκολος ο τρόπος επικοινωνίας ελληνικού θεάτρου με το εξωτερικό, ο οποίος γίνεται μόνο μέσω φεστιβάλ, ή από ιδιωτικά Ιδρύματα.