Προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η κλιματική μετάβαση θα είναι δίκαιη και χωρίς αποκλεισμούς, η Ευρωπαϊκή Ένωση δημιούργησε το Κοινωνικό Ταμείο για το Κλίμα (SCF). Το ταμείο θα βοηθήσει ευάλωτα νοικοκυριά, μικρές επιχειρήσεις και χρήστες μεταφορών που πλήττονται ιδιαίτερα από την ενεργειακή φτώχεια και τις μεταφορές.
Αποτελεί μέρος του νομοθετικού πακέτου Fit for 55, το οποίο στοχεύει στην επίτευξη των στόχων της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, τη μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου κατά 55% έως το 2030.

Μάθετε τι κάνει η ΕΕ για να περιορίσει τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα.

Καταπολεμώντας την ενεργειακή φτώχεια

Η νέα νομοθεσία αποσκοπεί στη θέσπιση κοινών ορισμών σε ολόκληρη την ΕΕ για την ενεργειακή φτώχεια και τη φτώχεια κινητικότητας.

Η ενεργειακή φτώχεια αναφέρεται σε νοικοκυριά που επηρεάζονται ιδιαίτερα από τις επιπτώσεις της μετάβασης προς την κλιματική ουδετερότητα. Η φτώχεια κινητικότητας αναφέρεται σε νοικοκυριά που έχουν υψηλό κόστος μεταφοράς ή περιορισμένη πρόσβαση σε οικονομικά προσιτά δημόσια ή εναλλακτικά μέσα μεταφοράς.

Κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων, το Κοινοβούλιο επεδίωξε συγκεκριμένη εστίαση στις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν τα νησιά, οι ορεινές περιοχές και οι λιγότερο ανεπτυγμένες και απομακρυσμένες περιοχές. Ήθελε επίσης να εμποδίσει την πρόσβαση στο ταμείο για χώρες που δεν σέβονται τα θεμελιώδη δικαιώματα ή το κράτος δικαίου.

Κατόπιν αιτήματος του Κοινοβουλίου, το SCF θα ξεκινήσει το 2026, ένα χρόνο πριν επεκταθεί το Σύστημα Εμπορίας Εκπομπών (ETS) για να καλύψει τα κτίρια και τις οδικές μεταφορές (το λεγόμενο «ETS II»). Εάν οι τιμές της ενέργειας είναι εξαιρετικά υψηλές, η παράταση του ETS μπορεί να αναβληθεί κατά ένα έτος.

Μέρος του SCF θα χρηματοδοτηθεί με πλειστηριασμό των δικαιωμάτων που προέρχονται από το ETS II (έως 65 δισεκατομμύρια ευρώ), με επιπλέον 25% να καλύπτεται από εθνικούς πόρους (συνολικού ύψους 86,7 δισεκατομμυρίων ευρώ).

Η στήριξη θα απευθύνεται μόνο σε μέτρα και επενδύσεις που σέβονται την αρχή του «μην κάνετε σημαντική βλάβη» και στοχεύουν στη μείωση της εξάρτησης από ορυκτά καύσιμα.

Αφού κατέληξε σε συμφωνία με τις χώρες της ΕΕ τον Δεκέμβριο για τη δημιουργία αυτού του νέου ταμείου το 2026, το Κοινοβούλιο το ενέκρινε τον Απρίλιο του 2023. Τέθηκε σε εφαρμογή και έγινε νομικά δεσμευτική τον Μάιο.

Πώς μπορεί να σας βοηθήσει το Κοινωνικό Ταμείο για το Κλίμα;

Το Κοινωνικό Ταμείο για το Κλίμα καλείται να υποστηρίξει συγκεκριμένα μέτρα αντιμετώπισης της ενεργειακής φτώχειας και φτώχειας κινητικότητας, τόσο βραχυπρόθεσµα όσο και µακροπρόθεσµα, συμπεριλαμβανομένων των εξής:

– Μείωση των ενεργειακών φόρων και τελών ή παροχή άλλων μορφών άμεσης εισοδηματικής στήριξης για την αντιμετώπιση των αυξανόμενων τιμών των οδικών μεταφορών και των καυσίμων θέρμανσης.

– Παροχή κινήτρων για την ανακαίνιση κτιρίων και την μετάβαση στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στα κτίρια

– Παροχή κινήτρων για τη μετάβαση από τα ιδιωτικά στα δημόσια μέσα μεταφοράς, την κοινή χρήση αυτοκινήτων και τη χρήση του ποδηλάτου

– Στήριξη της αγοράς μεταχειρισμένων ηλεκτρικών οχημάτων

Μάθετε περισσότερα για τη στήριξη της πράσινης μετάβασης:

Δίκαιη μετάβαση σε μια πράσινη οικονομία για όλες τις ευρωπαϊκές περιφέρειες

Σχέδιο ύψους 1 τρισ. ευρώ για τη χρηματοδότηση δράσεων για το κλίμα

Βιώσιμη χρηματοδότηση: Προς ένα κοινό σύστημα ταξινόμησης των πράσινων επενδύσεων