Ευρωπαϊκό Ταμείο για τη Θάλασσα και την Αλιεία – Προοπτικές μετά το 2020

Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας (ΕΤΘΑ) είναι ένα ευρωπαϊκό χρηματοδοτικό πρόγραμμα που υποστηρίζει την αλιευτική πολιτική, την αλιεία εσωτερικών υδάτων, την υδατοκαλλιέργεια και τον ναυτιλιακό τομέα.

Το ταμείο παρέχει στήριξη για τη βιώσιμη ανάπτυξη στους τομείς της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας, τη διαφύλαξη του θαλάσσιου περιβάλλοντος και την τόνωση της ανάπτυξης και της απασχόλησης στις παράκτιες κοινότητες. Ο προϋπολογισμός που έχει προταθεί για το ταμείο στο δημοσιονομικό πλαίσιο της ΕΕ για την περίοδο 2021-2027 ανέρχεται σε 6,14 δισ. €.

Η στήριξη που παρέχεται καλύπτει:

-την αλιεία (συμπεριλαμβανομένης της συλλογής δεδομένων και του ελέγχου)

-την υδατοκαλλιέργεια και τη μεταποίηση

-τη βιώσιμη ανάπτυξη των περιοχών αλιείας και υδατοκαλλιέργειας

-την ολοκληρωμένη θαλάσσια πολιτική

Για την περίοδο 2021-2027, η Επιτροπή προτείνει η στήριξη στο πλαίσιο του ΕΤΘΑ να παρέχεται με τη μορφή επιχορηγήσεων και με ολοένα και μεγαλύτερη χρήση άλλων χρηματοδοτικών μέσων. Το ΕΤΘΑ, το οποίο ανήκει στα Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά και Επενδυτικά Ταμεία (ΕΔΕΤ), θα στηρίξει την εφαρμογή της μεταρρυθμισμένης κοινής αλιευτικής πολιτικής και της ολοκληρωμένης θαλάσσιας πολιτικής της ΕΕ. Στόχος των ΕΔΕΤ, τα οποία αλληλοσυμπληρώνονται, είναι να στηρίξουν την ανάκαμψη της Ευρώπης με βάση την ανάπτυξη και την απασχόληση.

Γιατί το χρειαζόμαστε;

Η αλιεία έχει ζωτική σημασία για την επιβίωση και την πολιτισμική κληρονομιά πολλών παράκτιων κοινοτήτων στην ΕΕ. Μαζί με την υδατοκαλλιέργεια, συμβάλλει επίσης στην επισιτιστική ασφάλεια και στη διατροφή. Η θάλασσα, η οποία καλύπτει πάνω από τα δύο τρίτα του πλανήτη, μπορεί να αποτελέσει μοχλό οικονομικής ανάπτυξης. Οι οικονομικές δραστηριότητες πρέπει να πραγματοποιούνται με περιβαλλοντικά και κοινωνικά βιώσιμο τρόπο.

Η χρηματοδότηση αποφέρει πολλά οφέλη στις παράκτιες κοινότητες και τις βιομηχανίες που δραστηριοποιούνται σε αυτές. Στόχος του ΕΤΘΑ είναι να στηρίξει τον αλιευτικό και ναυτιλιακό τομέα με διάφορους τρόπους:

-βοηθώντας στη μετάβαση των αλιέων προς τη βιώσιμη αλιεία

-στηρίζοντας τις παράκτιες κοινότητες να διαφοροποιήσουν τις οικονομίες τους

-χρηματοδοτώντας έργα που δημιουργούν νέες θέσεις εργασίας και βελτιώνουν την ποιότητα της ζωής στις παράκτιες κοινότητες

-στηρίζοντας τη βιώσιμη ανάπτυξη της υδατοκαλλιέργειας

Αναλυτικά

Το νέο ΕΤΘΑ εντάσσεται στο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο της περιόδου 2021-2027, όπως αποκαλείται το νέο μακροπρόθεσμο δημοσιονομικό πλαίσιο της ΕΕ που αναμένεται να τεθεί σε ισχύ την 1 Ιανουαρίου 2021. Το προτεινόμενο πλαίσιο συνδυάζει νέα μέσα με εκσυγχρονισμένα προγράμματα για την αποδοτική υλοποίηση των ενωσιακών προτεραιοτήτων πολιτικής και για την αντιμετώπιση νέων προκλήσεων.

Η Επιτροπή προτείνει ένα απλούστερο και πιο ευέλικτο ταμείο για την ευρωπαϊκή αλιεία και τη θαλάσσια οικονομία. Η πρόταση έχει στόχο:

-να προωθήσει τη βιώσιμη αλιεία και τη διαφύλαξη των θαλάσσιων βιολογικών πόρων

-να συμβάλει στην επισιτιστική ασφάλεια στην ΕΕ μέσω βιώσιμων και ανταγωνιστικών υδατοκαλλιεργειών και αγορών

-να επιτρέψει την ανάπτυξη μιας βιώσιμης γαλάζιας οικονομίας και να διαμορφώσει ευημερούσες παράκτιες κοινότητες

-να ενισχύσει τη διεθνή διακυβέρνηση των ωκεανών και να εξασφαλίσει την προστασία, την ασφάλεια, την καθαριότητα και τη βιώσιμη διαχείριση των θαλασσών και των ωκεανών.

Για να εξασφαλίσει την αποδοτικότητα αλλά και την αποτελεσματικότητα του ταμείου, η πρόταση επιδιώκει:

-να απλουστεύσει τις διαδικασίες, επιτρέποντας στα κράτη μέλη να κατευθύνουν τη στήριξη στις δικές τους στρατηγικές προτεραιότητες

-να βελτιώσει την ευθυγράμμιση με τα άλλα ταμεία της ΕΕ

-να διοχετεύσει καλύτερα τις ενισχύσεις στην επίτευξη των στόχων της κοινής αλιευτικής πολιτικής

-να επικεντρωθεί περισσότερο στα αποτελέσματα —οι αλιείς θα λαμβάνουν χρηματοδότηση μόνον εάν μπορούν να αποδείξουν ότι βοηθούν στην επίτευξη των στόχων που ορίζει η κοινή αλιευτική πολιτική όσον αφορά τη διαφύλαξη

-να ενθαρρύνει την ενισχυμένη και διευρυμένη στήριξη των παράκτιων κοινοτήτων

-να επεκτείνει τη στήριξη των τοπικών συμπράξεων, ώστε να καλύψουν όλους τους τομείς της λεγόμενης γαλάζιας οικονομίας

Σε ευρύτερο επίπεδο, το ΕΤΘΑ θα προωθήσει συνέργειες με συναφείς τομείς πολιτικής και, για πρώτη φορά, θα στηρίξει επίσης τις διεθνείς δεσμεύσεις και στόχους της ΕΕ, με σκοπό:

-να αναπτυχθούν ισχυρότερες συνέργειες με άλλες πολιτικές της ΕΕ, π.χ. με τη συμβολή στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και με την εφαρμογή της ευρωπαϊκής στρατηγικής για τα πλαστικά

-να εξασφαλιστεί στήριξη για την προστασία, την ασφάλεια, την καθαριότητα και τη βιώσιμη διαχείριση των ωκεανών

-να καταστούν διαθέσιμοι χρηματοδοτικοί πόροι για τη θαλάσσια επιτήρηση και τη συνεργασία των ακτοφυλακών

Στους κόλπους του Συμβουλίου

Το Συμβούλιο θεσπίζει νομοθεσία, στις περισσότερες περιπτώσεις μαζί με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, σε διάφορους τομείς που σχετίζονται με τη διαχείριση της αλιείας και την παραγωγή τροφίμων.

Η Επιτροπή παρουσίασε την πρόταση για το ΕΤΘΑ στο Συμβούλιο Γεωργίας και Αλιείας τον Ιούνιο του 2018 και η πρόταση συζητείται επί του παρόντος στους κόλπους του Συμβουλίου.

Στις 18 Ιουνίου 2019 το Συμβούλιο κατέληξε στη διαπραγματευτική του θέση (μερική γενική προσέγγιση). Το Συμβούλιο είναι πλέον έτοιμο να διαπραγματευτεί με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Δείτε το σχετικό infographic πατώντας εδώ.

Πηγή: consilium.europa.eu