Πιο αποτελεσματικοί κανόνες για την αντιμετώπιση διασυνοριακών γαμικών διαφορών και διαφορών γονικής μέριμνας

Πέμπτη, 27 Ιούνιος, 2019 | NEA

Η ΕΕ καθιστά ευκολότερη και ταχύτερη την έκδοση αποφάσεων διαζυγίου, δικαστικού χωρισμού και ακύρωσης γάμου καθώς και σε διαφορές γονικής μέριμνας και διεθνούς απαγωγής παιδιών, που θα εφαρμόζονται σε διασυνοριακό επίπεδο.

Το Συμβούλιο εξέδωσε αναθεώρηση του αποκαλούμενου κανονισμού Βρυξέλλες ΙΙα ο οποίος ορίζει τους κανόνες για τη δικαιοδοσία, την αναγνώριση και την εκτέλεση αποφάσεων σε γαμικές διαφορές και διαφορές γονικής μέριμνας καθώς και για απαγωγές παιδιών εντός της ΕΕ.

Ένας από τους κύριους στόχους της αναθεώρησης είναι η βελτίωση των ισχυόντων νομικών κανόνων για την προστασία των παιδιών σε περιπτώσεις διασυνοριακών διαφορών γονικής μέριμνας, όπως αυτές που αφορούν την επιμέλεια, τα δικαιώματα πρόσβασης και την απαγωγή παιδιών.

Η Ana Birchall, εκτελούσα χρέη αντιπροέδρου της κυβέρνησης και υπουργός Δικαιοσύνης, δήλωσε: «Αυτό που προέχει είναι το συμφέρον και η ευημερία των παιδιών μας. Οι νέοι κανόνες που συμφωνήσαμε σήμερα θα εξασφαλίσουν την αντιμετώπιση της διεθνούς απαγωγής παιδιών και άλλων διασυνοριακών διαφορών γονικής μέριμνας με ταχύτερο και αποτελεσματικότερο τρόπο καθώς και την ταχεία εφαρμογή των αποφάσεων. Ο χρόνος έχει σημασία και η ζωή των παιδιών δεν μπορεί να διαταραχθεί αδικαιολόγητα λόγω προβλημάτων που σχετίζονται με τη διασυνοριακή δικαστική συνεργασία».

Οι νέοι κανόνες τροποποιούν διάφορες πτυχές του υφιστάμενου κανονισμού Βρυξέλλες ΙΙα και προβλέπουν ειδικότερα:

-σαφέστερους κανόνες σχετικά με τη δυνατότητα του παιδιού να εκφράσει την άποψή του, υποχρεώνοντας τους αρμόδιους να δίνουν στο παιδί πραγματική και ουσιαστική δυνατότητα προς τούτο,

-πλήρη κατάργηση της κήρυξης εκτελεστότητας («exequatur») για όλες τις αποφάσεις επί διαφορών γονικής μέριμνας. Με αυτό τον τρόπο, θα εξοικονομείται χρόνος και χρήμα για τους πολίτες όταν μια απόφαση πρέπει να διαβιβαστεί από ένα κράτος μέλος σε άλλο. Η κατάργηση της κήρυξης της εκτελεστότητας συνοδεύεται από μια σειρά διαδικαστικών εγγυήσεων:

-ενισχυμένους και σαφέστερους κανόνες για ενδοενωσιακές υποθέσεις απαγωγής παιδιών με τον ορισμό, για παράδειγμα, σαφών προθεσμιών ώστε οι υποθέσεις αυτές να επιλύονται το ταχύτερο,

-σαφέστερους κανόνες για τη διαβίβαση των δημόσιων εγγράφων και των εξωδικαστικών συμφωνιών. Το κείμενο προβλέπει ότι θα μπορούν να διαβιβαστούν οι συμφωνίες διαζυγίου, δικαστικού χωρισμού ή γονικής μέριμνας, όταν συνοδεύονται από το σχετικό πιστοποιητικό.

-σαφέστερες διατάξεις σχετικά με την τοποθέτηση του παιδιού σε άλλο κράτος μέλος καθώς και εξασφάλιση της συναίνεσης για κάθε περίπτωση τοποθέτησης, εκτός από την περίπτωση που το παιδί πρόκειται να μείνει με έναν από τους γονείς του,

-εναρμόνιση ορισμένων κανόνων για τη διαδικασία εκτέλεσης. Αν και η διαδικασία εκτέλεσης μιας απόφασης εξακολουθεί να διέπεται από το δίκαιο του κράτους μέλους εκτέλεσης, ο κανονισμός περιέχει ορισμένους εναρμονισμένους λόγους αναστολής ή απόρριψης της εκτέλεσης, παρέχοντας με τον τρόπο αυτό μεγαλύτερη ασφάλεια δικαίου για τους γονείς και τα παιδιά.

Ιστορικό

Η πρόταση υποβλήθηκε από την Επιτροπή στις 30 Ιουνίου 2016. Υπόκειται στην ειδική νομοθετική διαδικασία που απαιτεί ομοφωνία στο Συμβούλιο έπειτα από διαβούλευση με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Όλα τα κράτη μέλη, πλην της Δανίας, συμμετέχουν στη θέσπιση και την εφαρμογή της νομοθετικής πράξης.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εξέδωσε γνώμη επί της πρότασης της Επιτροπής στις 18 Ιανουαρίου 2018. Στη συνέχεια, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κλήθηκε εκ νέου να γνωμοδοτήσει και να διατυπώσει δεύτερη γνώμη σχετικά με το κείμενο της γενικής προσέγγισης του Συμβουλίου, στις 14 Μαρτίου 2019.