Οικονομικά προσιτοί βασικοί τραπεζικοί λογαριασμοί για όλους τους πολίτες
Η πρόσβαση σε τραπεζικό λογαριασμό έχει καταστεί απαραίτητη προϋπόθεση για την πλήρη συμμετοχή στην οικονομική και κοινωνική ζωή της σύγχρονης κοινωνίας και η χρήση μετρητών μειώνεται με ταχύ ρυθμό. Στο σημερινό κόσμο, η έλλειψη πρόσβασης σε βασικό τραπεζικό λογαριασμό καθιστά την καθημερινή ζωή δύσκολη και πιο ακριβή. Τα πάντα, από την πληρωμή λογαριασμών κοινής ωφελείας, την είσπραξη εισοδήματος ή κοινωνικών παροχών έως την αγορά προϊόντων και υπηρεσιών αποτελούν πρόκληση. Ωστόσο, σύμφωνα με πρόσφατες μελέτες, περίπου 30 εκατομμύρια καταναλωτές ηλικίας άνω των 18 ετών στην Ευρωπαϊκή Ένωση δεν διαθέτουν τραπεζικό λογαριασμό. Από αυτά τα 30 εκατομμύρια πολιτών «χωρίς τράπεζα», υπολογίζεται ότι 6 έως 7 εκατομμύρια δεν έχουν τραπεζικό λογαριασμό, επειδή τους έχουν αρνηθεί την πρόσβαση. Τα άτομα αυτά δεν μπορούν σήμερα να επωφεληθούν πλήρως από την ενιαία αγορά.
Η σημερινή σύσταση της Ευρωπαϊκής για την πρόσβαση σε βασικό λογαριασμό πληρωμών θα προωθήσει τη χρηματοοικονομική και κοινωνική ενσωμάτωση για τους καταναλωτές σε όλη την Ευρώπη. Η Επιτροπή καλεί τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι οι εν λόγω λογαριασμοί θα είναι διαθέσιμοι με λογική επιβάρυνση για τους καταναλωτές, ανεξάρτητα από τη χώρα κατοικίας τους στην ΕΕ ή την οικονομική τους κατάσταση. Η Επιτροπή θα αξιολογήσει την κατάσταση μετά από ένα έτος και θα προτείνει περαιτέρω μέτρα εφόσον είναι σκόπιμο, συμπεριλαμβανομένων των νομοθετικών μέτρων.
Ο Επίτροπος για την Εσωτερική Αγορά και τις Υπηρεσίες, κ. Michel Barnier, δήλωσε τα εξής: «Η πρόσβαση σε βασικό τραπεζικό λογαριασμό είναι μια από τις προτεραιότητες της Πράξης για την ενιαία αγορά. Έχει τη δυνατότητα να βελτιώσει τη ζωή εκατομμυρίων Ευρωπαίων. Είναι σημαντικό να τεθεί τέρμα στις πρακτικές που αποκλείουν τους ανθρώπους από την πρόσβαση σε μια τέτοια βασική και ουσιαστική υπηρεσία, και, συνεπώς, να τους δοθεί η δυνατότητα να συμμετέχουν πλήρως στην κοινωνία στην οποία ζουν και να απολαμβάνουν τα οφέλη της ενιαίας αγοράς».
Ιστορικό
Βασικά στοιχεία της πρότασης
Πρόσβαση σε κατάλληλο λογαριασμό πληρωμών: Η σύσταση της Επιτροπής προς τα κράτη μέλη ορίζει σαφώς τις θεμελιώδεις αρχές που θα πρέπει να τεθούν σε εφαρμογή σε εθνικό επίπεδο προκειμένου να διασφαλιστεί η πρόσβαση σε κατάλληλες υπηρεσίες πληρωμών. Θεωρεί ότι κάθε καταναλωτής που κατοικεί στην Ένωση, ανεξάρτητα από την οικονομική του κατάσταση, θα πρέπει να έχει το δικαίωμα να ανοίξει και να χρησιμοποιεί έναν βασικό λογαριασμό πληρωμών, ακόμη και σε ένα κράτος μέλος στο οποίο δεν είναι μόνιμος κάτοικος.
Χαρακτηριστικά του βασικού λογαριασμού πληρωμών: Η σύσταση ορίζει ποιες υπηρεσίες πληρωμών πρέπει να περιλαμβάνει ένας βασικός λογαριασμός πληρωμών και ποιες δεν πρέπει να περιλαμβάνει. Θα πρέπει να επιτρέπει στον κάτοχο του λογαριασμού να εισπράττει, να καταθέτει και να μεταβιβάζει χρηματικά ποσά και να προβαίνει σε ανάληψη χρημάτων. Θα πρέπει επίσης να επιτρέπει την εκτέλεση άμεσης χρέωσης και μεταφοράς πίστωσης, αλλά δεν θα περιλαμβάνει δυνατότητες υπερανάληψης.
Λογική τιμή: Η εξασφάλιση της πρόσβασης σε βασικές υπηρεσίες πληρωμών δεν θα πρέπει να αφορά μόνο την παραχώρηση του δικαιώματος. Προκειμένου να διασφαλιστούν κατάλληλες συνθήκες τιμολόγησης που θα επιτρέπουν στους καταναλωτές να έχουν πραγματικά πρόσβαση σε βασικούς λογαριασμούς πληρωμών, η σύσταση θεσπίζει την αρχή ότι, εάν ο λογαριασμός δεν παρέχεται δωρεάν, η επιβάρυνση που επιβάλλει ο πάροχος υπηρεσιών πληρωμών θα πρέπει να είναι λογική. Κάθε κράτος μέλος θα πρέπει να καθορίσει τι αποτελεί λογική επιβάρυνση, λαμβάνοντας υπόψη κριτήρια όπως το εθνικό επίπεδο εισοδήματος, η μέση επιβάρυνση για λογαριασμούς πληρωμών ή το συνολικό κόστος της παροχής του βασικού λογαριασμού πληρωμών.
Καθορισμένοι πάροχοι υπηρεσιών πληρωμών: Οι περισσότεροι πάροχοι υπηρεσιών πληρωμών – τράπεζες κυρίως – παρέχουν λογαριασμούς πληρωμών. Στην παρούσα σύσταση δεν διευκρινίζεται ποια κατηγορία παρόχων υπηρεσιών πληρωμών ή ποιοι συγκεκριμένοι πάροχοι υπηρεσιών πληρωμών θα πρέπει να διαθέτουν το προϊόν στους καταναλωτές σε εθνικό επίπεδο. Πράγματι, επαφίεται στη διακριτική ευχέρεια του κάθε κράτους μέλους να αποφασίσει ποιος ή ποιοι πάροχοι θα πρέπει να προσφέρουν το προϊόν στην περιοχή δικαιοδοσίας του. Τα κράτη μέλη είναι συνεπώς ελεύθερα να ορίσουν έναν, περισσότερους ή ακόμα και όλους τους παρόχους υπηρεσιών πληρωμών ως παρόχους βασικού λογαριασμού πληρωμών.
Τέλος, η Επιτροπή ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να αναλάβουν εκστρατείες ευαισθητοποίησης του κοινού σχετικά με τη διαθεσιμότητα των εν λόγω βασικών λογαριασμών πληρωμών, τις συνθήκες τιμολόγησης, τις διαδικασίες που πρέπει να ακολουθούνται για την άσκηση του δικαιώματος πρόσβασης σε βασικούς λογαριασμούς πληρωμών και τις μεθόδους πρόσβασης σε εξωδικαστικούς μηχανισμούς υποβολής ενστάσεων και προσφυγών. Ζητεί επίσης από τα κράτη μέλη να καταρτίζουν αξιόπιστες στατιστικές σχετικά με τους βασικούς λογαριασμούς πληρωμών, προκειμένου να διασφαλίζεται η καλύτερη παρακολούθηση της κατάστασης.
Περισσότερες πληροφορίες:
http://ec.europa.eu/internal_market/finservices-retail/inclusion_en.htm
