Συχνές ερωτήσεις για το πρόγραμμα Erasmus και τον προϋπολογισμό του

Το πρόγραμμα Erasmus παρέχει στους φοιτητές της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης τη δυνατότητα να μείνουν από 3 έως 12 μήνες σε άλλη ευρωπαϊκή χώρα είτε για σπουδές είτε για πρακτική άσκηση σε εταιρεία ή σε άλλο οργανισμό. Από το πρόγραμμα μπορεί να επωφεληθεί κάθε φοιτητής εγγεγραμμένος σε ίδρυμα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης που συμμετέχει στο πρόγραμμα Erasmus σε κάποια από τις 33 χώρες που συμμετέχουν στο Erasmus (κράτη μέλη της ΕΕ, Κροατία, Ισλανδία, Λιχτενστάιν, Νορβηγία, Ελβετία και Τουρκία). Το πρόγραμμα αποτελεί μέρος του προγράμματος της ΕΕ για τη διά βίου μάθηση και αντιπροσωπεύει το 40% του προϋπολογισμού του. Στο πρόγραμμα για διά βίου μάθηση συγκταλέγονται επίσης το πρόγραμμα Leonardo da Vinci (επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση, τουλάχιστον 25% του προϋπολογισμού), το πρόγραμμα Comenius (σχολική εκπαίδευση, τουλάχιστον 13% του προϋπολογισμού) και το πρόγραμμα Grundtvig (εκπαίδευση ενηλίκων, τουλάχιστον 4% του προϋπολογισμού).

Πού οφείλεται το παρόν πρόβλημα χρηματοδότησης του προγράμματος Erasmus;

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε ο συνολικός προϋπολογισμός του προγράμματος για το 2012 να ανέλθει σε 132,7 δισ. ευρώ. Ωστόσο, ο τελικός προϋπολογισμός που συμφωνήθηκε από τα κράτη μέλη και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ήταν ύψους 129,1 δισ. ευρώ. Ο προϋπολογισμός για το 2012 χρειάστηκε να καλύψει απλήρωτους λογαριασμούς αξίας περίπου 5 δισ. ευρώ από τον προηγούμενο προϋπολογισμό της ΕΕ για το 2011, ο οποίος επίσης έπασχε από ανεπαρκή χρηματοδότηση. Η Επιτροπή, το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο συμφώνησαν κατά τη μελέτη εκτέλεσης του προϋπολογισμού το 2012 να εξετάσουν αν θα χρειαστεί πρόσθετη χρηματοδότηση. Τα τρία θεσμικά όργανα είχαν συστηματικές επαφές σχετικά με τις ελλείψεις χρηματοδότησης που κατατρέχουν μια σειρά προγραμμάτων, αλλά δεν έχουν καταλήξει σε συμφωνία. Ο κ. Janusz Lewandowski,  αρμόδιος επίτροπος για τον δημοσιονομικό προγραμματισμό και τον προϋπολογισμό, αναμένεται να προτείνει στα τέλη του τρέχοντος μήνα τον τροποποιημένο προϋπολογισμό που θα καλύψει τα ελλείμματα.

Θα μείνει χωρίς χρήματα το πρόγραμμα Erasmus πριν από το τέλος του 2012;

Όχι. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει καταβάλει το 70% των κονδυλίων για το ακαδημαϊκό έτος 2012-2013 στα εθνικά γραφεία των χωρών που συμμετέχουν στο πρόγραμμα Erasmus, τα οποία και τα διανέμουν στα πανεπιστήμια και τους φοιτητές. Κατά συνέπεια, κατά τη διάρκεια του τρέχοντος εξαμήνου, έως τα τέλη του έτους, δεν προβλέπεται να υπάρξει πρόβλημα καταβολής των υποτροφιών Erasmus στους φοιτητές που μεταβαίνουν στο εξωτερικό για σπουδές ή για τοποθέτηση σε θέση άσκησης.

Εισέπραξαν την υποτροφία τους οι φοιτητές που πήγαν στο εξωτερικό μεταξύ Ιανουαρίου και Σεπτεμβρίου 2012;

Ναι, αν ολοκλήρωσαν την ανταλλαγή τους και υπέβαλαν τη σχετική έκθεση στο πανεπιστημιακό τους ίδρυμα. Στην περίπτωση αυτή θα έχουν λάβει το 100% της υποτροφίας τους. Οι υποτροφίες αυτές δεν επηρεάζονται από τις τρέχουσες δημοσιονομικές πιέσεις, καθώς τα εθνικά γραφεία και, κατά συνέπεια, τα πανεπιστήμια και τα ιδρύματα επαγγελματικής εκπαίδευσης έχουν ήδη λάβει τα αναγκαία κονδύλια για το ακαδημαϊκό έτος 2011-2012.

Θα πάρουν μικρότερη υποτροφία από ό,τι ανέμεναν οι φοιτητές που θα μεταβούν στο εξωτερικό μεταξύ Οκτωβρίου του 2012 και Φεβρουαρίου του 2013;

Σε περίπτωση που δεν καλυφθεί το έλλειμμα στον προϋπολογισμό της ΕΕ για το 2012, ενδέχεται να υπάρξουν προβλήματα για τους φοιτητές που θα πάνε στο εξωτερικό στο δεύτερο εξάμηνο του έτους. Το 2012-2013 η Επιτροπή προβλέπει ότι θα συμμετάσχουν στο πρόγραμμα Erasmus περίπου 270.000 φοιτητές.

Πόσα χρήματα έχει καταβάλει η Επιτροπή στα εθνικά γραφεία μέχρι στιγμής; Πόσο είναι το έλλειμμα;

Η Επιτροπή έχει ήδη μεταβιβάσει περίπου το 99% του προϋπολογισμού για το πρόγραμμα διά βίου μάθησης για το έτος 2012, στο οποίο συγκαταλέγονται τα προγράμματα Erasmus, Leonardo Da Vinci, Comenius και Grundtvig. Συνολικά, έχει καταβάλει 980 εκατομ. ευρώ στα εθνικά γραφεία των χωρών που συμμετέχουν σε αυτό, καθώς και στον Εκτελεστικό οργανισμό εκπαίδευσης, οπτικοακουστικών θεμάτων και πολιτισμού (EACEA) που είναι αρμόδιος για τη διοίκηση του προγράμματος. Περίπου το 45% του ποσού αυτού έχει δεσμευθεί για τις υποτροφίες Erasmus.

Ωστόσο, τα χρήματα αυτά δεν επαρκούν για να καλύψουν τις αναλήψεις υποχρεώσεων που έχουν ήδη γίνει στο πλαίσιο του προγράμματος Erasmus και των άλλων προγραμμάτων. Συνεπώς, η Επιτροπή υποχρεώθηκε να ζητήσει επιπλέον ποσό ύψους 180 εκατομ. ευρώ από τον προϋπολογισμό της ΕΕ για να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις στο πλαίσιο του προγράμματος διά βίου μάθησης έως το τέλος του 2012. Το έλλειμμα που αφορά το Erasmus για το τρέχον έτος ανέρχεται στο ήμισυ του ποσού αυτού, δηλ. σε 90 εκατομ. ευρώ.

Το έλλειμμα στον προϋπολογισμό του 2012 σημαίνει ότι η Επιτροπή δεν ήταν σε θέση να καλύψει αιτήσεις πληρωμών ύψους άνω των 118 εκατομ. ευρώ για τις υποτροφίες του προγράμματος διά βίου μάθησης εκ μέρους των εθνικών γραφείων.

Οι αιτήσεις υποβλήθηκαν από τα εξής εθνικά γραφεία: Αυστρία (6,3 εκατομ. ευρώ), Βέλγιο, γαλλόφωνη κοινότητα (3 εκατομ. ευρώ), Βέλγιο, ολλανδόφωνη κοινότητα (4 εκατομ. ευρώ), Τσεχική Δημοκρατία (7 εκατομ. ευρώ), Γερμανία (32 εκατομ. ευρώ), Ιρλανδία (2,2 εκατομ. ευρώ), Εσθονία (2,75 εκατομ. ευρώ), Λιθουανία (4,3 εκατομ. ευρώ), Πολωνία (29,5 εκατομ. ευρώ), Σλοβενία (2,7 εκατομ. ευρώ), Σλοβακική Δημοκρατία (5 εκατομ. ευρώ) και Ηνωμένο Βασίλειο (19 εκατομ. ευρώ).

Η Επιτροπή αναμένει επίσης να λάβει πρόσθετες αιτήσεις πληρωμών ύψους περίπου 100 εκατομ. ευρώ πριν από το τέλος του έτους από τη Λετονία, τη Σουηδία, το Βέλγιο (γερμανόφωνη κοινότητα), τη Δανία, τη Μάλτα, τη Γαλλία, την Κροατία, την Ουγγαρία, τις Κάτω Χώρες, την Ελβετία, τη Νορβηγία, τη Ρουμανία και την Ελλάδα. Δεν θα είναι σε θέση να καλύψει τις εν λόγω αιτήσεις, εκτός εάν ο προϋπολογισμός της ΕΕ ενισχυθεί σύντομα με κονδύλια. (Οι χώρες εκτός της ΕΕ που συμμετέχουν στο πρόγραμμα Erasmus και τα αδελφά προγράμματά του καλύπτουν με δικούς τους πόρους τη συμμετοχή τους)

Ποιες είναι οι ενέργειες της Επιτροπής για την επίλυση του προβλήματος;

Ελλείμματα σημειώνονται σχεδόν σε όλα τα κονδύλια του προϋπολογισμού της ΕΕ. Η Επιτροπή κάνει ό,τι μπορεί για να αντιμετωπίσει την κατάσταση και προτείνει, μεταξύ άλλων, τη μεταφορά κονδυλίων που δεν χρησιμοποιούνται αλλού. Την παρούσα στιγμή προετοιμάζει τη λεγόμενη «Συνολική πρόταση μεταφοράς».

Φέτος όμως τα κονδύλια που μπορούν να μεταφερθούν ανέρχονται σε λιγότερο από 500 εκατομ. ευρώ για το σύνολο των τομέων, ποσό που δεν επαρκεί. Γι’ αυτό η Επιτροπή οφείλει να ζητήσει από την αρμόδια για την προϋπολογισμό αρχή (Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και κράτη μέλη) να αυξήσει επειγόντως τις πληρωμές στον προϋπολογισμό για το 2012.

Τι θα συμβεί αν τα κράτη μέλη δεν καλύψουν το έλλειμμα;

Εάν τα κράτη μέλη και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δεν συμφωνήσουν στην πρόσθετη συνεισφορά στον προϋπολογισμό, θα τεθεί σε κίνδυνο η εφαρμογή του προγράμματος για τη διά βίου μάθηση. Πρώτα αναμένεται να πληγούν τα προγράμματα συνεργασίας που αφορούν τα σχολεία, τους ενήλικες και την επαγγελματική εκπαίδευση, ενώ δεν θα είναι δυνατόν να καταβληθούν όλα τα χρήματα για τις υποτροφίες που ανέμεναν οι φοιτητές Erasmus και οι ασκούμενοι Leonardo Da Vinci. Εάν συνεχιστεί το έλλειμμα, σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να υπάρξουν προβλήματα στην καταβολή των μισθών στα εθνικά γραφεία.

Η κατάσταση θα βελτιωθεί αρχικά το 2013, όταν θα είναι διαθέσιμα τα κονδύλια του νέου ετήσιου προϋπολογισμού. Προκειμένου να στηριχθεί το πρόγραμμα για τη διά βίου μάθηση το προσεχές έτος, η Επιτροπή έχει προτείνει πληρωμές ύψους 1,14 δισ. ευρώ, εκ των οποίων περίπου 490 εκατομ. ευρώ προορίζονται για τις υποτροφίες Erasmus για φοιτητές και διδάσκοντες σε ανταλλαγές. Ωστόσο, καθώς ο προϋπολογισμός αυτός θα χρησιμοποιηθεί εν μέρει για να καλυφθεί το έλλειμμα του τρέχοντος έτους (τουλάχιστον 180 εκατομ. ευρώ), θα έχει πιθανότατα εξαντληθεί έως τα μέσα του 2013. Γι’ αυτό, από το χρονικό αυτό σημείο και μετά αναμένονται ακόμη περισσότερα προβλήματα.

Ποιο τμήμα του προϋπολογισμού της ΕΕ προορίζεται για το πρόγραμμα διά βίου μάθησης;

Ο συνολικός προϋπολογισμός της ΕΕ για τα έτη 2007-2013 ήταν 975 δισ. ευρώ σε τρέχουσες τιμές. Το πρόγραμμα για τη διά βίου μάθηση χρηματοδοτείται με 7 δισ. ευρώ, κάτι που αντιστοιχεί στο 0,71% του προϋπολογισμού. Το τρέχον έλλειμμα του εν λόγω προγράμματος είναι περίπου 180 εκατομ. ευρώ.

Η συνολική πρόταση προϋπολογισμού της ΕΕ για τα έτη 2014-2020 σε τρέχουσες τιμές ανέρχεται σε 1,156 τρισ. ευρώ. Η πρόταση προϋπολογισμού για το μελλοντικό πρόγραμμα Erasmus για όλους ανέρχεται σε 19 δισ. ευρώ, κάτι που αντιπροσωπεύει το 1,64% του συνόλου αυτού.

Πόσα ξοδεύει η ΕΕ για το πρόγραμμα Erasmus και πώς κατανέμονται τα εν λόγω κονδύλια ;

Την τρέχουσα δημοσιονομική περίοδο (2007-13), η ΕΕ διέθεσε 3,1 δισ. ευρώ για το πρόγραμμα Erasmus. Το 2012 το συνολικό κονδύλιο ήταν 480 εκατομ. ευρώ και η εκτίμηση για το 2013 είναι 490 εκατομ. ευρώ. Το ποσό αυτό αντιστοιχεί στο 0,35% του προϋπολογισμού της ΕΕ. Κατά το ακαδημαϊκό έτος 2012-2013 ο αριθμός των φοιτητών Erasmus από την έναρξη του προγράμματος πριν από 25 έτη θα φτάσει τα 3 εκατομμύρια.

Η ΕΕ χορηγεί ετήσιες επιδοτήσεις στα εθνικά γραφεία στις 33 συμμετέχουσες χώρες. Τα εθνικά γραφεία είναι αρμόδια για την οργάνωση των προσκλήσεων υποβολής προτάσεων και για τη σύναψη των συμφωνιών επιχορήγησης με πανεπιστήμια, σχολεία και άλλα εκπαιδευτικά ιδρύματα στη χώρα τους. Οι φοιτητές καταθέτουν αίτηση για υποτροφία Erasmus μέσω του οικείου πανεπιστημίου τους, που είναι αρμόδιο να τους καταβάλει το συμφωνηθέν ποσό.

Ο συνολικός προϋπολογισμός του προγράμματος Erasmus για την κινητικότητα των φοιτητών και του προσωπικού κατανέμεται στις διάφορες χώρες με βάση τους ακόλουθους παράγοντες:

– Πληθυσμός: Αριθμός φοιτητών, πτυχιούχων και διδασκόντων στην τριτοβάθμια εκπαίδευση (επίπεδα 5 και 6 της Διεθνούς πρότυπης ταξινόμησης της εκπαίδευσης, ISCED). Τα σχετικά στοιχεία παρέχονται από την Eurostat.

– Κόστος ζωής και απόσταση μεταξύ πρωτευουσών: Χρησιμοποιούνται ως διορθωτικοί συντελεστές και εφαρμόζονται στον πληθυσμιακό παράγοντα.

– Δείκτης προηγούμενων επιδόσεων: Υπολογίζεται με βάση τον αριθμό των διδασκόντων και φοιτητών που έκαναν χρήση του Erasmus στο παρελθόν (σύμφωνα με τα πλέον πρόσφατα διαθέσιμα στοιχεία).

Σχεδόν το 90% του προϋπολογισμού του προγράμματος Erasmus διατίθεται για την κινητικότητα των φοιτητών και του προσωπικού. Το πρόγραμμα Erasmus υποστηρίζει επίσης σχέδια και δίκτυα συνεργασίας που απορροφούν περίπου 4% του προϋπολογισμού. Η διαχείρισή τους γίνεται σε κεντρικό επίπεδο από τον Εκτελεστικό οργανισμό εκπαίδευσης, οπτικοακουστικών θεμάτων και πολιτισμού (EACEA) στις Βρυξέλλες.

Πώς καθορίζεται η μηνιαία υποτροφία που παρέχει η ΕΕ;

Οι υποτροφίες Erasmus προορίζονται να καλύψουν μέρος του πρόσθετου κόστους διαβίωσης και μετάβασης στο εξωτερικό. Οι φοιτητές Erasmus δεν καταβάλλουν δίδακτρα στο ίδρυμα υποδοχής στο εξωτερικό.

Σε κάθε χώρα, τα εθνικά γραφεία Erasmus κατανέμουν τα κονδύλια που έχουν στη διάθεσή τους στα ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Ένα εθνικό γραφείο μπορεί να αποφασίσει να δώσει υποτροφίες μεγαλύτερου ύψους σε λιγότερους φοιτητές (όπως συμβαίνει, για παράδειγμα, στη Βουλγαρία, την Κύπρο και την Τουρκία) ή υποτροφίες μικρότερου ύψους σε περισσότερους φοιτητές (όπως γίνεται, για παράδειγμα, στη Γαλλία και την Ιταλία), αλλά πρέπει να τηρήσει για τις υποτροφίες ένα ανώτατο όριο που καθορίζεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για κάθε χώρα προορισμού (βλ. Οδηγό προγράμματος διά βίου μάθησης).

Το εθνικό γραφείο κατανέμει τα κονδύλια στα ιδρύματα που υποβάλλουν αίτηση με βάση παράγοντες όπως τα ζητούμενα ποσά ή οι προηγούμενες επιδόσεις. Το ίδρυμα μπορεί στη συνέχεια να καθορίσει το ακριβές ύψος της υποτροφίας που καταβάλλει στους φοιτητές (και την εβδομαδιαία ή ημερήσια αποζημίωση για το προσωπικό) εντός των ορίων μιας κλίμακας που καθορίζεται από το εθνικό γραφείο και που διαφέρει από χώρα σε χώρα.

Η μηνιαία υποτροφία εξαρτάται από τη χώρα προορισμού και το είδος της κινητικότητας. Για παράδειγμα, υπάρχει η τάση να δίνονται υποτροφίες μεγαλύτερου ύψους για περιόδους πρακτικής άσκησης απ’ ό,τι για σπουδές στο εξωτερικό. Τα εθνικά γραφεία μπορούν να αυξήσουν τη μηνιαία υποτροφία για τους κοινωνικά ή οικονομικά μη προνομιούχους φοιτητές.

Διάφοροι άλλοι πόροι συγχρηματοδότησης από εθνικές, περιφερειακές και τοπικές πηγές μπορούν να συμπληρώσουν τις υποτροφίες που χορηγεί η Ευρωπαϊκή Ένωση στο πλαίσιο του προγράμματος Erasmus.

Την περίοδο 2010-11 η μέση μηνιαία υποτροφία της ΕΕ για την κινητικότητα των φοιτητών κυμάνθηκε από 133 ευρώ για τους ισπανούς φοιτητές έως 653 ευρώ για τους φοιτητές από την Κύπρο. Για όλες τις χώρες, η μέση μηνιαία υποτροφία ήταν 250 ευρώ.

Πώς μπορούν οι φοιτητές και τα μέλη του προσωπικού να κάνουν αίτηση για υποτροφίες Erasmus;

Το πρόγραμμα Erasmus είναι ανοικτό σε όλους τους φοιτητές που φοιτούν σε ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης τα οποία έχουν προσυπογράψει τον πανεπιστημιακό χάρτη Erasmus σε 33 συμμετέχουσες χώρες (τα 27 κράτη μέλη της ΕΕ, Ισλανδία, Λιχτενστάιν, Νορβηγία, Τουρκία, Κροατία και Ελβετία). Τα περισσότερα τριτοβάθμια εκπαιδευτικά ιδρύματα της Ευρώπης —πάνω από 4.000— έχουν υπογράψει τον πανεπιστημιακό χάρτη Erasmus.

Το πρώτο βήμα για την υποβολή αίτησης για περίοδο σπουδών ή τοποθέτηση σε θέση άσκησης Erasmus είναι να έρθει ο ενδιαφερόμενος σε επαφή με το γραφείο διεθνών σχέσεων του ιδρύματος προέλευσής του και να υπογράψει συμφωνία εκπαίδευσης για σπουδές Erasmus ή συμφωνία κατάρτισης για περιόδους άσκησης Erasmus πριν από την περίοδο κινητικότητας. Αυτή η συμφωνία, που καθορίζει το πρόγραμμα που πρέπει να ακολουθήσει ο φοιτητής κατά τη διάρκεια της περιόδου σπουδών ή της άσκησής του, πρέπει να εγκριθεί και να υπογραφεί από το ίδρυμα προέλευσης και από το ίδρυμα ή την εταιρεία υποδοχής στο εξωτερικό, καθώς και από τον φοιτητή. Η διαδικασία αυτή απλουστεύει και εξασφαλίζει την πλήρη ακαδημαϊκή αναγνώριση, από το ίδρυμα προέλευσης, της εργασίας που ολοκληρώθηκε ικανοποιητικά κατά την περίοδο Erasmus.

Σπουδές Erasmus: Όσοι επιθυμούν να πραγματοποιήσουν μέρος των σπουδών τους στο εξωτερικό πρέπει να βρίσκονται τουλάχιστον στο δεύτερο έτος σπουδών σε ίδρυμα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.

Τοποθετήσεις σε θέσεις πρακτικής άσκησης Erasmus: Οι φοιτητές μπορούν να ζητήσουν να τοποθετηθούν σε θέση πρακτικής άσκησης Erasmus από το πρώτο έτος των τριτοβάθμιων σπουδών τους.

Οι περίοδοι διαμονής στο εξωτερικό —τόσο για σπουδές όσο και για τοποθετήσεις σε θέσεις άσκησης— μπορούν να διαρκέσουν από 3 έως 12 μήνες η καθεμία ή συνολικά 24 μήνες. Για τους φοιτητές που παρακολουθούν προγράμματα τριτοβάθμιας επαγγελματικής εκπαίδευσης βραχείας διάρκειας η ελάχιστη διάρκεια της τοποθέτησης είναι δύο μήνες.

Erasmus για το προσωπικό: Τα μέλη του διδακτικού προσωπικού πρέπει να υποβάλουν πρόγραμμα διδασκαλίας στο ίδρυμα ή την εταιρεία απ’ όπου προέρχονται και να εξασφαλίσουν την έγκριση του εν λόγω προγράμματος από το ίδρυμα υποδοχής. Τα μέλη του προσωπικού που επιθυμούν να υποβάλουν αίτηση για υποτροφία κατάρτισης Erasmus πρέπει επίσης να εξασφαλίσουν την έγκριση του προγράμματος κατάρτισής τους από το ίδρυμα προέλευσης και το ίδρυμα ή την εταιρεία υποδοχής.

Οι πρωταθλητές του προγράμματος Erasmus

Το 2010-2011 η Ισπανία απέστειλε τους περισσότερους φοιτητές τόσο για σπουδές όσο και για πρακτική άσκηση (36.183) και ακολούθησαν η Γαλλία (31.747) και η Γερμανία (30.274).

Η Ισπανία ήταν επίσης η πιο δημοφιλής χώρα προορισμού, με 37.432 εισερχόμενους φοιτητές, και ακολουθεί η Γαλλία (27.722) και, στη συνέχεια, η Γερμανία (24.733). Το Ηνωμένο Βασίλειο φιλοξένησε διπλάσιους φοιτητές (24.474) απ’ όσους απέστειλε στο εξωτερικό (12.833). Οι περισσότερες χώρες απέστειλαν στο εξωτερικό περισσότερους φοιτητές απ’ όσους φιλοξένησαν. Η καλύτερη ισορροπία μεταξύ εισερχόμενων και εξερχόμενων φοιτητών σημειώθηκε στη Σλοβενία, και ακολούθησαν η Ισπανία και οι Κάτω Χώρες.

3.040 ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης απέστειλαν φοιτητές στο πλαίσιο ανταλλαγών κινητικότητας, αριθμός που αντιπροσωπεύει αύξηση 6,6% σε σχέση με το προηγούμενο έτος.

Αύξηση 7,2% για σπουδές Erasmus

Κατά το ακαδημαϊκό έτος 2010-11 από τους 231.408 φοιτητές Erasmus οι 190.495 πήγαν στο εξωτερικό για σπουδές, αριθμός που αντιπροσωπεύει αύξηση κατά 7,2% σε σχέση με την περίοδο 2009-10. Ο αριθμός των φοιτητών που μεταβαίνουν στο εξωτερικό για σπουδές μειώθηκε σε 3 χώρες (Λουξεμβούργο, Ουγγαρία και Πολωνία), ενώ σε 16 χώρες σημειώθηκε αύξηση μεγαλύτερη από τον μέσο όρο της Ένωσης. Σε σχετικούς όρους, η μεγαλύτερη αύξηση για το 2009-10 σημειώθηκε στην Κροατία (96,6%), ακολουθούμενη από το Λιχτενστάιν (84,2%) και την Κύπρο (25,1%).

Κατά μέσο όρο οι φοιτητές μετέβησαν στο εξωτερικό για σπουδές για διάστημα κατά τι μεγαλύτερο των 6,4 μηνών και η μέση υποτροφία ανήλθε σε 232 ευρώ (έναντι 236 ευρώ κατά το προηγούμενο έτος).

Οι πιο δημοφιλείς θεματικοί τομείς για τους φοιτητές Erasmus ήταν οι κοινωνικές επιστήμες, οι επιχειρηματικές σπουδές και η νομική (34,7%), ακολουθούμενοι από τις ανθρωπιστικές επιστήμες και τις καλές τέχνες (31,5%) και από τις σπουδές μηχανικών, βιομηχανικής παραγωγής και δομικών έργων (12,6%).

Αύξηση 15% για τις θέσεις πρακτικής άσκησης Erasmus

Από το 2007 το Erasmus παρέχει στους φοιτητές την ευκαιρία να μεταβούν στο εξωτερικό για να αποκτήσουν εργασιακή εμπειρία σε εταιρείες ή άλλους οργανισμούς. Την περίοδο 2010-11 ένας στους έξι φοιτητές Erasmus —40.913 από 231.408— έκαναν αυτή την επιλογή, αριθμός που αντιπροσωπεύει αύξηση άνω του 15% σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Η μέση διάρκεια της άσκησης ήταν 4,3 μήνες και οι φοιτητές έλαβαν κατά μέσο όρο από την ΕΕ μηνιαία υποτροφία ύψους 366 ευρώ (έναντι 386 ευρώ το 2009-10).

Όπως και τα τελευταία έτη, η Γαλλία ήταν η χώρα που απέστειλε τους περισσότερους φοιτητές για περιόδους πρακτικής άσκησης Erasmus (5.958, με μερίδιο 14,6%) και ακολουθούν η Γερμανία (5.096, 12,4%) και η Ισπανία (4.756, 11,6%). Το Ηνωμένο Βασίλειο ήταν ο πιο δημοφιλής προορισμός για τις περιόδους πρακτικής άσκησης Erasmus, φιλοξενώντας 6.970 φοιτητές (μερίδιο 17%), ενώ ακολούθησαν η Ισπανία (6.852, μερίδιο 16,7%) και η Γερμανία (5.614, μερίδιο 13,7%).

Για να υποστηρίξει τις τοποθετήσεις σε θέσεις πρακτικής άσκησης στο εξωτερικό, ένα ίδρυμα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης μπορεί να δημιουργήσει κοινοπραξία για θέσεις πρακτικής άσκησης. Αυτές οι κοινοπραξίες περιλαμβάνουν ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και άλλους οργανισμούς, όπως εταιρείες ή ενώσεις. Την περίοδο 2010-11 χρηματοδοτήθηκαν περίπου 74 κοινοπραξίες τοποθέτησης φοιτητών σε θέσεις πρακτικής άσκησης σε 13 χώρες. Οι κοινοπραξίες τοποθέτησης φοιτητών σε θέσεις πρακτικής άσκησης εντόπισαν ευκαιρίες για ποσοστό μεγαλύτερο από το 14% των φοιτητών που τοποθετήθηκαν σε τέτοιες θέσεις.

Η μεγαλύτερη ομάδα φοιτητών που τοποθετήθηκαν σε θέσεις πρακτικής άσκησης Erasmus προέρχονταν από τους κλάδους των κοινωνικών επιστημών, των επιχειρηματικών και των νομικών σπουδών (26,6%), ξεπερνώντας τους κλάδους των ανθρωπιστικών επιστημών και των καλών τεχνών (17,1%) που είχαν το μεγαλύτερο μερίδιο το προηγούμενο ακαδημαϊκό έτος, και ακολούθησαν οι φοιτητές γεωπονίας και κτηνιατρικής (15,4%), ο αριθμός των οποίων οκταπλασιάστηκε σε σχέση με το προηγούμενο έτος.

Πόσοι είναι οι φοιτητές της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (προπτυχιακοί και μεταπτυχιακοί) στις χώρες που συμμετέχουν στο πρόγραμμα Erasmus; Πόσοι απ’ αυτούς πραγματοποίησαν το σύνολο ή τμήμα των σπουδών τους στο εξωτερικό την περίοδο 2010-11;

Επί συνολικού φοιτητικού πληθυσμού άνω των 22,5 εκατομ. ατόμων στις 32 χώρες που συμμετέχουν, το 1% περίπου πήρε υποτροφίες κινητικότητας φοιτητών Erasmus το 2010/11.

Αν υποτεθεί ότι η μέση διάρκεια των σπουδών στα ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης είναι 4-5 έτη (βασικό πτυχίο και μεταπτυχιακό), μπορεί να εκτιμηθεί ότι περίπου το 4,5% του συνόλου των ευρωπαίων φοιτητών παίρνει υποτροφίες Erasmus σε κάποια φάση των σπουδών τριτοβάθμιας εκπαίδευσής του. Απ’ αυτούς, το 67% βρίσκονται σε προπτυχιακό επίπεδο, το 28% σε επίπεδο μεταπτυχιακού (μάστερ) και το 1% σε επίπεδο διδακτορικού, ενώ το 4% παρακολουθούν σπουδές μικρής διάρκειας. Περίπου το 10% των φοιτητών συνολικά πραγματοποίησαν ή πραγματοποιούν μέρος ή το σύνολο των σπουδών τους στο εξωτερικό με την υποστήριξη του Erasmus ή άλλων δημόσιων και ιδιωτικών μέσων.

Κατά τη συνεδρίαση που πραγματοποίησαν στο Βουκουρέστι (Ρουμανία) στις 26-27 Απριλίου 2012 (IP/12/394), οι αρμόδιοι για την τριτοβάθμια εκπαίδευση υπουργοί ενέκριναν τη στρατηγική της Μπολόνιας σχετικά με την κινητικότητα, η οποία ορίζει ότι, έως το 2020, το 20% των ευρωπαίων πτυχιούχων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης θα έχουν πραγματοποιήσει μέρος των σπουδών τους στο εξωτερικό, σύμφωνα με το ευρωπαϊκό σημείο αναφοράς για την κινητικότητα στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, που εγκρίθηκε τον Νοέμβριο του 2011.

Περισσότερες πληροφορίες

Το πρόγραμμα Erasmus σημειώνει νέο ρεκόρ με αύξηση 8,5% στις ανταλλαγές νέων (IP/12/454)

Περισσότερα στοιχεία σχετικά με το πρόγραμμα Erasmus και τη διά βίου μάθηση

Πληροφορίες και αριθμητικά στοιχεία για το πρόγραμμα Erasmus [φυλλάδιο]

Στατιστικά στοιχεία για το πρόγραμμα Erasmus