Ψηφιακή Ενιαία Αγορά: Τέλος στο αδικαιολόγητο geoblocking
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και η Επιτροπή τήρησαν τις δεσμεύσεις που ανέλαβαν κατά την ψηφιακή σύνοδο κορυφής του Σεπτεμβρίου στο Ταλίν, τερματίζοντας τον αδικαιολόγητο γεωγραφικό αποκλεισμό (geoblocking), ένα από τα θέματα προτεραιότητας της ΕΕ για το 2017.
Στις 20/11 το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και η Επιτροπή κατέληξαν σε πολιτική συμφωνία για τον τερματισμό του αδικαιολόγητου γεωγραφικού αποκλεισμού σε βάρος των καταναλωτών που επιθυμούν να αγοράσουν προϊόντα ή υπηρεσίες μέσω διαδικτύου εντός της ΕΕ. Οι νέοι κανόνες θα τονώσουν το ηλεκτρονικό εμπόριο προς όφελος των καταναλωτών και των επιχειρήσεων που επωφελούνται από την αυξανόμενη ευρωπαϊκή ηλεκτρονική αγορά.
Ο Αντιπρόεδρος κ. Andrus Ansip, αρμόδιος για την Ψηφιακή Ενιαία Αγορά, δήλωσε: «Σήμερα βάζουμε τέλος στις αδικαιολόγητες διακρίσεις στις αγορές που πραγματοποιούνται στο διαδίκτυο: πολύ καλά νέα για τους καταναλωτές. Με τους νέους κανόνες, οι Ευρωπαίοι θα μπορούν να επιλέγουν τον δικτυακό τόπο από τον οποίο επιθυμούν να αγοράζουν, χωρίς να εμποδίζονται ή να ανακατευθύνονται σε άλλον. Η δυνατότητα αυτή θα γίνει πραγματικότητα πριν από τα Χριστούγεννα του επόμενου έτους.»
Η Επίτροπος κα Elżbieta Bieńkowska, αρμόδια για την εσωτερική αγορά, τη βιομηχανία, την επιχειρηματικότητα και τις ΜΜΕ, πρόσθεσε: «Αναβαθμίζουμε την ενιαία αγορά της ΕΕ στην ψηφιακή εποχή, παρέχοντας στους καταναλωτές την ίδια δυνατότητα πρόσβασης στο ευρύτερο δυνατό φάσμα προσφορών, είτε εισέρχονται οι ίδιοι σε κάποιο κατάστημα σε άλλη χώρα, είτε πραγματοποιούν αγορές μέσω διαδικτύου. Το επόμενο βήμα: να μειώσουμε τις τιμές της διασυνοριακής παράδοσης δεμάτων, οι οποίες εξακολουθούν να αποθαρρύνουν τους πολίτες να πραγματοποιούν αγορές ή πωλήσεις προϊόντων σε ολόκληρη την ΕΕ.»
Η Επίτροπος κα Mariya Gabriel, αρμόδια για την Ψηφιακή Οικονομία και Κοινωνία, κατέληξε: «Η κατάργηση του αθέμιτου γεωγραφικού αποκλεισμού αποτελεί σημαντικό βήμα προόδου για τους καταναλωτές και τη δημιουργία μιας πραγματικής ψηφιακής ενιαίας αγοράς που θα λειτουργεί για όλους. Παράλληλα με την κατάργηση των τελών περιαγωγής και της φορητότητας, οι πολίτες της ΕΕ θα είναι σε θέση να αγοράζουν τα νέα έπιπλά τους στο διαδίκτυο, να κλείνουν δωμάτια ξενοδοχείων ή να χρησιμοποιούν την πιστωτική κάρτα τους, τόσο διασυνοριακά όσο και στη χώρα τους».
Για τους πολίτες αυτό σημαίνει ότι θα μπορούν να αγοράζουν τις νέες ηλεκτρικές συσκευές τους, να νοικιάζουν αυτοκίνητα ή να αγοράζουν εισιτήρια συναυλιών σε διασυνοριακό επίπεδο όπως στη χώρα τους. Σημαίνει επίσης ότι δεν θα αντιμετωπίζουν πλέον εμπόδια, όπως να υποχρεούνται να πληρώνουν με χρεωστική ή πιστωτική κάρτα που έχει εκδοθεί σε άλλη χώρα. Για τις επιχειρήσεις, τούτο συνεπάγεται μεγαλύτερη ασφάλεια δικαίου σε διασυνοριακό επίπεδο.
Όπως δήλωσε ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κ. Jean-Claude Juncker, κατά την ψηφιακή σύνοδο κορυφής στο Ταλίν τον περασμένο Σεπτέμβριο, οι νομοθέτες της ΕΕ πρέπει να συμφωνήσουν στο σύνολο των 24 νομοθετικών προτάσεων που έχει παρουσιάσει η Επιτροπή από την έναρξη της εντολής της όσον αφορά την ολοκλήρωση της ψηφιακής ενιαίας αγοράς. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι πρόθυμη να βοηθήσει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο να καταλήξουν σε καλές συμφωνίες και το απέδειξε, καθιστώντας δυνατή τη συμφωνία.
Οι νέοι κανόνες ορίζουν τρεις συγκεκριμένες περιπτώσεις στις οποίες δεν νοείται καμία δικαιολογία και κανένα αντικειμενικό κριτήριο για διαφορετική μεταχείριση μεταξύ των πελατών από διαφορετικά κράτη μέλη της ΕΕ.
Οι περιπτώσεις αυτές είναι οι εξής:
·Η πώληση αγαθών χωρίς φυσική παράδοση. Παράδειγμα: Βέλγος πελάτης επιθυμεί να αγοράσει ένα ψυγείο και βρίσκει την καλύτερη προσφορά σε γερμανικό δικτυακό τόπο. Ο πελάτης θα έχει το δικαίωμα να παραγγείλει το συγκεκριμένο προϊόν και να το παραλάβει στις εγκαταστάσεις του εμπόρου ή να οργανώσει την παράδοση στον τόπο κατοικίας του.
· Οι πωλήσεις ηλεκτρονικά παρεχόμενων υπηρεσιών Παράδειγμα: Καταναλώτρια από τη Βουλγαρία επιθυμεί να αγοράσει υπηρεσίες φιλοξενίας για την ιστοσελίδα της από μια ισπανική εταιρεία. Θα διαθέτει πλέον πρόσβαση στην υπηρεσία, θα μπορεί να εγγραφεί και να αγοράσει την υπηρεσία αυτή χωρίς να πρέπει να καταβάλει πρόσθετα τέλη σε σύγκριση με Ισπανό καταναλωτή.
·Η πώληση υπηρεσιών που παρέχονται σε συγκεκριμένο φυσικό χώρο. Παράδειγμα: Μια ιταλική οικογένεια μπορεί να αγοράσει ένα ταξίδι σε πάρκο ψυχαγωγίας στη Γαλλία απευθείας, δηλαδή χωρίς να ανακατευθυνθεί προς ιταλική ιστοσελίδα.
Ο κανονισμός δεν επιβάλλει καμία υποχρέωση πώλησης και δεν εναρμονίζει τις τιμές. Αντιμετωπίζει, ωστόσο, τις διακρίσεις όσον αφορά την πρόσβαση σε αγαθά και υπηρεσίες σε περιπτώσεις στις οποίες αυτές δεν μπορούν να δικαιολογηθούν αντικειμενικά (π.χ. με υποχρεώσεις ΦΠΑ ή διαφορετικές νομικές απαιτήσεις).
Οι νέοι κανόνες θα τεθούν απευθείας σε ισχύ, εννέα μήνες από τη δημοσίευση στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ, ώστε να υπάρξει περιθώριο προσαρμογής ιδίως για τις μικρές επιχειρήσεις.
Ιστορικό του φακέλου
Σε μια έρευνα της Επιτροπής διαπιστώθηκαν πρακτικές γεωγραφικού αποκλεισμού στο 63 % του συνόλου των δικτυακών τόπων που αξιολογήθηκαν. Προκύπτει ότι το 2015, ποσοστό μικρότερο από το 40 % των δικτυακών τόπων επέτρεπαν στους διασυνοριακούς πελάτες να ολοκληρώσουν μια αγορά, με αποτέλεσμα λιγότερα έσοδα για τις εταιρείες και λιγότερες επιλογές για τους καταναλωτές. Ο κανονισμός για τον τερματισμό του αδικαιολόγητου γεωγραφικού αποκλεισμού που προτάθηκε τον Μάιο του 2016 ως μέρος της ψηφιακής ενιαίας αγοράς, θεωρήθηκε νομοθετική προτεραιότητα για το 2017 κατόπιν συμφωνίας των τριών ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων στην κοινή τους δήλωση στις αρχές του τρέχοντος έτους. Ο κανονισμός αυτός αποτελούσε μέρος μιας δέσμης μέτρων για το ηλεκτρονικό εμπόριο σε συνδυασμό με νομοθετική πρόταση σχετικά με τις διασυνοριακές υπηρεσίες παράδοσης δεμάτων, καθώς και με νομοθετική πρόταση για την ενίσχυση της επιβολής των δικαιωμάτων των καταναλωτών.
Για περισσότερες πληροφορίες
Μελέτη του Μαΐου 2016 σχετικά με τον γεωγραφικό αποκλεισμό των καταναλωτών στο διαδίκτυο:
Συμπεράσματα έρευνας του «μυστικού πελάτη» που διενεργήθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή
Ενημερωτικά δελτία σχετικά με την στρατηγική για την ψηφιακή ενιαία αγορά
