Κράτος δικαίου: Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προχωρεί στο επόμενο στάδιο της διαδικασίας επί παραβάσει για να προστατεύσει την ανεξαρτησία του Ανωτάτου Δικαστηρίου της Πολωνίας

Πέμπτη, 16 Αύγουστος, 2018 | NEA

Σήμερα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να αποστείλει αιτιολογημένη γνώμη στην Πολωνία σχετικά με τον πολωνικό νόμο περί του Ανωτάτου Δικαστηρίου.

Ο νέος πολωνικός νόμος περί του Ανωτάτου Δικαστηρίου μειώνει τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης των δικαστών του Ανωτάτου Δικαστηρίου από τα 70 στα 65 έτη, γεγονός που σημαίνει ότι οι 27 από τους 72 εν ενεργεία δικαστές του Ανωτάτου Δικαστηρίου κινδυνεύουν να εξαναγκαστούν σε συνταξιοδότηση. Το μέτρο αυτό εφαρμόζεται επίσης για τον Πρώτο Πρόεδρο του Ανωτάτου Δικαστηρίου, η εξαετής θητεία του οποίου, όπως ορίζεται στο Σύνταγμα της Πολωνίας, θα τερματιστεί πρόωρα.

Σύμφωνα με τον νόμο, οι εν ενεργεία δικαστές που θίγονται από τη μείωση των ορίων συνταξιοδότησης έχουν τη δυνατότητα να ζητήσουν παράταση της θητείας τους από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, η οποία μπορεί να χορηγηθεί για περίοδο τριών ετών και να ανανεωθεί μία φορά. Δεν έχουν καθοριστεί κριτήρια για την απόφαση του Προέδρου και δεν υπάρχει δυνατότητα δικαστικής επανεξέτασης σε περίπτωση που η αίτηση απορριφθεί. Η Επιτροπή θεωρεί ότι η θέσπιση διαβούλευσης με το Εθνικό Δικαστικό Συμβούλιο (ΕΔΣ) δεν συνιστά αποτελεσματική διασφάλιση, όπως ισχυρίζονται οι πολωνικές αρχές. Η γνώμη του ΕΔΣ δεν είναι δεσμευτική και βασίζεται σε ασαφή κριτήρια. Επιπλέον, μετά τη μεταρρύθμιση της 8ης Δεκεμβρίου 2017, το ΕΔΣ απαρτίζεται πλέον από δικαστές που διορίζονται από το πολωνικό Κοινοβούλιο, κατά παράβαση των ευρωπαϊκών προτύπων όσον αφορά την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης.

Η Επιτροπή έχει αναλύσει διεξοδικά την απάντηση των πολωνικών αρχών στην προειδοποιητική επιστολή που απέστειλε τον Ιούλιο του 2017 σχετικά με τον νόμο περί του Ανωτάτου Δικαστηρίου. Η απάντηση των πολωνικών αρχών δεν αμβλύνει τις νομικού χαρακτήρα ανησυχίες της Επιτροπής.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εμμένει στη θέση της ότι ο πολωνικός νόμος περί του Ανωτάτου Δικαστηρίου αντίκειται στη νομοθεσία της ΕΕ διότι υπονομεύει την αρχή της ανεξαρτησίας της δικαιοσύνης, καθώς και τη μονιμότητα των δικαστών, και, ως εκ τούτου, η Πολωνία παραβαίνει τις υποχρεώσεις που υπέχει δυνάμει του άρθρου 19 παράγραφος 1 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση σε συνδυασμό με το άρθρο 47 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Κατά συνέπεια, η Επιτροπή προχώρησε στο επόμενο στάδιο της διαδικασίας επί παραβάσει. Οι πολωνικές αρχές έχουν πλέον προθεσμία ενός μηνός προκειμένου να λάβουν τα απαραίτητα μέτρα για να συμμορφωθούν με αυτή την αιτιολογημένη γνώμη. Αν οι πολωνικές αρχές δεν λάβουν τα κατάλληλα μέτρα, η Επιτροπή ενδέχεται να αποφασίσει να παραπέμψει την υπόθεση στο Δικαστήριο της ΕΕ.

Ιστορικό

Το κράτος δικαίου είναι μία από τις κοινές αξίες στις οποίες βασίζεται η Ευρωπαϊκή Ένωση. Κατοχυρώνεται στο άρθρο 2 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, μαζί με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο έχουν την ευθύνη, βάσει των Συνθηκών, να διασφαλίζουν τον σεβασμό του κράτους δικαίου ως θεμελιώδους αξίας της Ένωσης και να εξασφαλίζουν ότι η νομοθεσία, οι αξίες και οι αρχές της ΕΕ γίνονται σεβαστές.

Ορισμένα γεγονότα στην Πολωνία ώθησαν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να ξεκινήσει διάλογο με την πολωνική κυβέρνηση τον Ιανουάριο του 2016, βάσει του πλαισίου για το κράτος δικαίου. Η διαδικασία βασίζεται στον συνεχή διάλογο μεταξύ της Επιτροπής και του ενδιαφερόμενου κράτους μέλους. Η Επιτροπή ενημερώνει τακτικά το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο.

Στις 29 Ιουλίου 2017, η Επιτροπή κίνησε διαδικασία επί παραβάσει σχετικά με τον πολωνικό νόμο περί της οργάνωσης των τακτικών δικαστηρίων, επίσης λόγω των διατάξεών του περί συνταξιοδότησης και των επιπτώσεων τους στην ανεξαρτησία του δικαστικού σώματος. Στις 20 Δεκεμβρίου 2017, η Επιτροπή παρέπεμψε την υπόθεση αυτή στο Δικαστήριο. Η υπόθεση εκκρεμεί ενώπιον του Δικαστηρίου.

Στις 20 Δεκεμβρίου 2017, ελλείψει προόδου μέσω του πλαισίου για το κράτος δικαίου, η Επιτροπή επικαλέστηκε πρώτη φορά τη διαδικασία του άρθρου 7 παράγραφος 1, και υπέβαλε αιτιολογημένη πρόταση απόφασης του Συμβουλίου για τη διαπίστωση της ύπαρξης σαφούς κινδύνου σοβαρής παραβίασης του κράτους δικαίου από την Πολωνία. Το άρθρο 7 παράγραφος 1 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση προβλέπει ότι το Συμβούλιο, αποφασίζοντας με την πλειοψηφία των τεσσάρων πέμπτων των μελών του, διαπιστώνει την ύπαρξη σαφούς κινδύνου σοβαρής παραβίασης από κράτος μέλος των αξιών του άρθρου 2 της Συνθήκης.

Κατά την ακρόαση σχετικά με το κράτος δικαίου στην Πολωνία στη σύνοδο του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων στις 26 Ιουνίου, στο πλαίσιο της διαδικασίας του άρθρου 7 παράγραφος 1, οι πολωνικές αρχές δεν παρείχαν καμία ένδειξη για μελλοντικά μέτρα κάλυψης των επιφυλάξεων που εξακολουθεί να διατηρεί η Επιτροπή. Δεδομένου του γεγονότος αυτού, καθώς και της έλλειψης προόδου σχετικά με το θέμα αυτό στον διάλογο για το κράτος δικαίου με την Πολωνία, το Σώμα των Επιτρόπων αποφάσισε, στις 27 Ιουνίου 2018, να εξουσιοδοτήσει τον πρώτο Αντιπρόεδρο Frans Timmermans, σε συμφωνία με τον Πρόεδρο Juncker, να κινήσει την παρούσα διαδικασία επί παραβάσει. Η Επιτροπή αποφάσισε, στις 2 Ιουλίου 2018, να απευθύνει προειδοποιητική επιστολή, στην οποία εξέθεσε με σαφήνεια τους νομικούς προβληματισμούς της Επιτροπής. Οι πολωνικές αρχές απάντησαν στην προειδοποιητική επιστολή στις 2 Αυγούστου 2018.

Η παρούσα παράβαση δεν σταματά τον εν εξελίξει διάλογο με την Πολωνία όσον αφορά το κράτος δικαίου, που εξακολουθεί να είναι ο δίαυλος που προτιμά η Επιτροπή για την επίλυση της συστημικής απειλής κατά του κράτους δικαίου στην Πολωνία.

Περισσότερες πληροφορίες

Για τη γενική διαδικασία επί παραβάσει, βλ. MEMO/12/12.

Δελτίο Τύπου σχετικά με την προειδοποιητική επιστολή της Επιτροπής όσον αφορά τον νόμο περί του Ανωτάτου Δικαστηρίου

Δελτίο Τύπου σχετικά με την αιτιολογημένη πρόταση, την τέταρτη σύσταση για το κράτος δικαίου, και τη διαδικασία επί παραβάσει σχετικά με τον νόμο για την οργάνωση των τακτικών δικαστηρίων

To ενημερωτικό δελτίο στον ιστότοπο της ΕΕ (Press Release in English)

Πηγή: ec.europa.eu

Σκανάρετε για να συμμετάσχετε στην πλατφόρμα mazi.eu!

Θέλετε να μάθετε περισσότερα για την ΕΕ και να συμμετάσχετε σε συζήτηση για το μέλλον της;



Με μία ματιά
                                     
Τελευταία Νέα από europa.eu
  • No noew..
To κέντρο συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση.