Κώδικας δεοντολογίας για την παραπληροφόρηση: Η Επιτροπή καλεί τους υπογράφοντες να εντείνουν τις προσπάθειές τους
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε στις 29 Ιανουαρίου τις πρώτες εκθέσεις που υπέβαλαν οι υπογράφοντες τον κώδικα δεοντολογίας για την παραπληροφόρηση ο οποίος υπογράφηκε τον Οκτώβριο του 2018. Η Επιτροπή επικροτεί την πρόοδο που έχει σημειωθεί, καλεί ωστόσο τους υπογράφοντες να εντείνουν τις προσπάθειές τους ενόψει των ευρωπαϊκών εκλογών του 2019.
Οι εταιρείες Google, Facebook, Twitter και Mozilla, καθώς και επαγγελματικές ενώσεις που εκπροσωπούν τον διαφημιστικό κλάδο υπέβαλαν τις πρώτες εκθέσεις τους σχετικά με μέτρα που λαμβάνουν επί του παρόντος, προκειμένου να συμμορφωθούν με τον κώδικα δεοντολογίας για την παραπληροφόρηση. Έχουν πραγματοποιηθεί ορισμένα βήματα προόδου, ιδίως όσον αφορά την κατάργηση ψεύτικων λογαριασμών και τον περιορισμό της προβολής ιστότοπων που προωθούν την παραπληροφόρηση. Ωστόσο, χρειάζονται πρόσθετα μέτρα για να εξασφαλιστεί η πλήρης διαφάνεια των πολιτικών διαφημίσεων έως την έναρξη της εκστρατείας για τις ευρωπαϊκές εκλογές σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ, ώστε να διευκολυνθεί η κατάλληλη πρόσβαση σε δεδομένα των πλατφορμών για ερευνητικούς σκοπούς, και να διασφαλιστεί η κατάλληλη συνεργασία μεταξύ πλατφορμών και μεμονωμένων κρατών μελών μέσω σημείων επαφής στο Σύστημα Ταχείας Ειδοποίησης.
Ο Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κ. Άντρους Άνσιπ, αρμόδιος για θέματα της ψηφιακής ενιαίας αγοράς, δήλωσε τα εξής: «Οι υπογράφοντες ανέλαβαν δράση, παρέχοντας, για παράδειγμα, στους χρήστες νέα εργαλεία για να εντοπίζουν περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την πηγή μιας είδησης ή μιας διαφήμισης. Τώρα θα πρέπει να μεριμνήσουν ώστε τα εργαλεία αυτά να είναι διαθέσιμα σε όλους τους χρήστες ανά την ΕΕ, να παρακολουθούν την αποτελεσματικότητά τους και να προσαρμόζονται διαρκώς στα νέα μέσα που χρησιμοποιούν οι διακινητές παραπληροφόρησης. Δεν υπάρχει χρόνος για χάσιμο.»
Σύμφωνα με τις εκθέσεις οι οποίες αφορούν τα μέτρα που λήφθηκαν έως τις 31 Δεκεμβρίου 2018, οι εργασίες των διαδικτυακών εταιρειών έχουν προχωρήσει περισσότερο και συνολικότερα σε ορισμένους τομείς, όπως, για παράδειγμα, στην κατάργηση ψεύτικων λογαριασμών και την εμπόδιση της δημιουργίας εσόδων των διακινητών παραπληροφόρησης, αλλά λιγότερο σε άλλους τομείς.
Στις επόμενες εκθέσεις, η Επιτροπή προσδοκά από τις εταιρείες Google, Facebook, Twitter και Mozilla να αναπτύξουν συστηματικότερη προσέγγιση για τη δέουσα και τακτική παρακολούθηση και αξιολόγηση, βάσει κατάλληλων δεδομένων επιδόσεων.
Τα επόμενα βήματα
Οι σημερινές εκθέσεις αφορούν τα μέτρα που λήφθηκαν από διαδικτυακές εταιρείες και από τον διαφημιστικό κλάδο έως τις 31 Δεκεμβρίου 2018. Εντός των προσεχών ημερών, οι επιγραμμικές πλατφόρμες θα πρέπει να υποβάλουν στην Επιτροπή αναλυτικά στοιχεία για τον Ιανουάριο του 2019. Αυτή η πρώτη μηνιαία έκθεση θα δημοσιευθεί τον Φεβρουάριο του 2019 και, στη συνέχεια, θα δημοσιεύονται παρόμοιες εκθέσεις κάθε μήνα έως τον Μάιο του 2019. Με τον τρόπο αυτόν, η Επιτροπή θα είναι σε θέση να επαληθεύσει την ύπαρξη αποτελεσματικών πολιτικών που διασφαλίζουν τον αδιάβλητο χαρακτήρα της εκλογικής διαδικασίας, πριν από τις ευρωπαϊκές εκλογές.
Έως τα τέλη του 2019 η Επιτροπή θα διενεργήσει διεξοδική αξιολόγηση μετά το πέρας της αρχικής δωδεκάμηνης περιόδου εφαρμογής του κώδικα. Εάν τα αποτελέσματα δεν αποδειχθούν ικανοποιητικά, η Επιτροπή μπορεί να προτείνει περαιτέρω δράσεις, συμπεριλαμβανομένων δράσεων ρυθμιστικού χαρακτήρα.
Ιστορικό
Η παρακολούθηση του κώδικα δεοντολογίας αποτελεί μέρος του σχεδίου δράσης κατά της παραπληροφόρησης το οποίο εξέδωσε η Ευρωπαϊκή Ένωση τον περασμένο Δεκέμβριο, με σκοπό τη δημιουργία ικανοτήτων και την ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των κρατών μελών και των θεσμικών οργάνων της ΕΕ, ώστε να αντιμετωπιστούν προληπτικά οι οφειλόμενες στην παραπληροφόρηση απειλές.
Επιπλέον, ο κώδικας δεοντολογίας συνδέεται στενά με τη σύσταση που περιλαμβάνεται στη δέσμη μέτρων για τις εκλογές την οποία ανακοίνωσε ο πρόεδρος Γιούνκερ στην ομιλία του για την κατάσταση της Ένωσης το 2018 και έχει ως στόχο να διασφαλιστεί η διεξαγωγή ελεύθερων, αδιάβλητων και ασφαλών εκλογών για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Τα μέτρα περιλαμβάνουν μεγαλύτερη διαφάνεια όσον αφορά τις πολιτικές διαφημίσεις στο διαδίκτυο και τη δυνατότητα επιβολής κυρώσεων για την παράνομη χρήση δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα προκειμένου να επηρεάσουν το αποτέλεσμα των ευρωπαϊκών εκλογών.
Τα κράτη μέλη ενθαρρύνθηκαν επίσης να οργανώσουν εθνικά δίκτυα εκλογικής συνεργασίας των σχετικών αρχών (π.χ. αρχές με αρμοδιότητα σε θέματα εκλογών, κυβερνοασφάλειας, προστασίας των δεδομένων και επιβολής της νομοθεσίας) και να ορίσουν ένα σημείο επαφής το οποίο θα συμμετέχει στο δίκτυο εκλογικής συνεργασίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Η πρώτη συνεδρίαση σε ευρωπαϊκό επίπεδο πραγματοποιήθηκε στις 21 Ιανουαρίου 2019.
