Ευρωπαϊκό Σώμα Αλληλεγγύης: τρία χρόνια μετά

Αύριο είναι η τρίτη επέτειος της ομιλίας του προέδρου Γιούνκερ για την κατάσταση της Ένωσης το 2016, στην οποία ανήγγειλε τη σύσταση Ευρωπαϊκού Σώματος Αλληλεγγύης, το οποίο θα προσφέρει στους νέους τη δυνατότητα να συμμετέχουν σε ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων αλληλεγγύης σε ολόκληρη την ΕΕ.

Έκτοτε, περισσότεροι από 161 000 νέοι ηλικίας από 18 έως 30 ετών έχουν δηλώσει συμμετοχή στο Σώμα και η πρωτοβουλία έχει συμβάλει στη βελτίωση της ζωής πολλών ανθρώπων. Οι περισσότερες από τις χρηματοδοτούμενες δραστηριότητες προσφέρουν ευκαιρίες εθελοντισμού — μεμονωμένα ή σε ομάδες. Ωστόσο, οι νέοι μπορούν επίσης να επωφεληθούν από πρακτική άσκηση και θέσεις εργασίας. Επιπλέον, οι νέοι μπορούν να διαμορφώσουν οι ίδιοι έργα αλληλεγγύης, στο πλαίσιο των οποίων αναλαμβάνουν, αναπτύσσουν και διαχειρίζονται δραστηριότητες που συμβάλλουν σε θετικές αλλαγές στην κοινότητά τους, ενώ ζουν στο εξωτερικό και αποκτούν πολύτιμες δεξιότητες.

Ο επίτροπος Εκπαίδευσης, Πολιτισμού, Νεολαίας και Αθλητισμού, κ. Tίμπορ Νάβρατσιτς, δήλωσε: «Έχουμε επιτύχει πολλά τα τελευταία τρία χρόνια. Σε χρόνο ρεκόρ δημιουργήσαμε ένα νέο πρόγραμμα που παρέχει στους νέους και στις οργανώσεις ευκαιρίες να στηρίξουν συνανθρώπους μας, συμβάλλοντας στην οικοδόμηση μιας πιο συνεκτικής και αλληλέγγυας κοινωνίας. Είμαι περήφανος για το γεγονός ότι τόσο πολλοί νέοι είναι πρόθυμοι να συμμετάσχουν και να δραστηριοποιηθούν επιτόπου. Ο ενθουσιασμός τους είναι πραγματική πηγή έμπνευσης. Για τον λόγο αυτόν έχω προτείνει την επέκταση και ενίσχυση του Ευρωπαϊκού Σώματος Αλληλεγγύης μετά το 2020.»

Η ένταξη είναι ένα από τα πιο κοινά θέματα στα οποία επικεντρώνονται τα έργα του Ευρωπαϊκού Σώματος Αλληλεγγύης, αλλά δεν είναι το μόνο. Άλλα θέματα είναι η εργασία στον τομέα της νεολαίας, η κλιματική αλλαγή, η ανάπτυξη κοινοτήτων, η ενεργός συμμετοχή του πολίτη, η εκπαίδευση και ο πολιτισμός. Δεκάδες χιλιάδες επιπλέον ευκαιρίες αναμένεται να δημιουργηθούν στους τομείς αυτούς κατά τους προσεχείς μήνες και χρόνια. Επιπλέον, μία στις τρεις από τις δραστηριότητες που χρηματοδοτούνται από το Ευρωπαϊκό Σώμα Αλληλεγγύης προορίζεται για συμμετέχοντες με λιγότερες ευκαιρίες, που αντιμετωπίζουν φραγμούς όπως αναπηρία, εκπαιδευτικές δυσκολίες ή οικονομικά, κοινωνικά ή γεωγραφικά εμπόδια.

Για παράδειγμα, στη Λετονία, ένα έργο με τίτλο «Μια ειδική θέση για ειδικά άτομα» προωθεί την ένταξη των νέων με αναπηρία στην αγορά εργασίας, μέσω της πρόσληψης και της απασχόλησής τους σε όλες τις δραστηριότητες μιας κοινωνικής επιχείρησης καφενείου στη Ρίγα. Στην Ελλάδα, εθελοντές βοηθούν στην προστασία του δάσους του Ξυλοκάστρου και του Δερβενίου, μεριμνώντας για το πότισμα και τη φύτευση δένδρων, καθώς και για τον καθαρισμό των δασικών μονοπατιών. Στη Σουηδία, μέσω του έργου «Ευαισθητοποίηση για το κλίμα», οι εθελοντές μαθαίνουν για την κλιματική αλλαγή και τη βιοποικιλότητα βοηθώντας στον βιολογικό κήπο και το οικολογικό χωριό και συμμετέχοντας σε δραστηριότητες προβολής. Ως παράδειγμα έργου που ξεκίνησε από τους ίδιους τους εθελοντές, στη Λιθουανία, πέντε συμμετέχοντες από ένα κέντρο για νέους με αναπηρία δημιούργησαν το δικό τους έργο κοινωνικού καφέ, γεγονός που τους βοήθησε να δημιουργήσουν νέες φιλίες και προσωπικές διασυνδέσεις με την ευρύτερη κοινότητα.

Ιστορικό

Στην ομιλία του για την κατάσταση της Ένωσης τον Σεπτέμβριο του 2016, ο πρόεδρος Γιούνκερ ανήγγειλε τη σύσταση Ευρωπαϊκού Σώματος Αλληλεγγύης, το οποίο θα παρέχει σε νέους Ευρωπαίους ευκαιρίες να συμμετέχουν σε δραστηριότητες αλληλεγγύης και να συνεισφέρουν στην κοινωνία, στο πλαίσιο της ευρύτερης στρατηγικής της Επιτροπής για επένδυση στους νέους. Το Σώμα ανταποκρίνεται στο πραγματικό ενδιαφέρον των νέων για συμμετοχή σε κοινωνικά έργα. Σε έρευνα του Ευρωβαρόμετρου που δημοσιεύθηκε την άνοιξη του 2019, περισσότεροι από τους μισούς νέους που απάντησαν δήλωσαν ότι είχαν συμμετάσχει σε δραστηριότητες εθελοντισμού ή σε έργα τοπικών κοινοτήτων. Τρεις στους τέσσερις δήλωσαν ότι είχαν συμμετάσχει σε οργανωμένα κινήματα ή εθελοντισμό.

3 μόλις μήνες μετά την αναγγελία του προέδρου Γιούνκερ, στις 7 Δεκεμβρίου 2016, συγκροτήθηκε το Σώμα Αλληλεγγύης, με στόχο τη συμμετοχή 100 000 νέων έως τα τέλη του 2020. Κατά τη διάρκεια της αρχικής φάσης κινητοποιήθηκαν οκτώ διαφορετικά χρηματοδοτικά προγράμματα της ΕΕ για την παροχή ευκαιριών εθελοντισμού, πρακτικής άσκησης ή απασχόλησης.

Στις 30 Μαΐου 2017 η Επιτροπή υπέβαλε πρόταση για να αποκτήσει το Ευρωπαϊκό Σώμα Αλληλεγγύης ενιαία νομική βάση, αυτόνομο χρηματοδοτικό μηχανισμό και ευρύτερο σύνολο δραστηριοτήτων αλληλεγγύης. Ο νέος κανονισμός τέθηκε σε ισχύ την 5η Οκτωβρίου 2018 και το Σώμα διαθέτει δικό του προϋπολογισμό ύψους 375,6 εκατ. ευρώ έως το 2020.

Οι πρώτες προσκλήσεις υποβολής προτάσεων δημοσιεύθηκαν τον Αύγουστο και τον Νοέμβριο του 2018, δημιουργώντας περίπου 20 000 νέες ευκαιρίες. Μία ακόμη πρόσκληση υποβολής προτάσεων είναι επί του παρόντος ανοικτή, με προθεσμία υποβολής αιτήσεων έως την 1η Οκτωβρίου 2019, και προβλέπεται να δημιουργήσει επιπλέον 7 000 ευκαιρίες. Στο πλαίσιο της πρόσκλησης αυτής, καλούνται οι οργανισμοί με σήμα ποιότητας να υποβάλουν αιτήσεις επιχορήγησης και να καταρτίσουν έργα για νέους με σκοπό τον εθελοντισμό, την εργασία ή την πρακτική άσκηση. Είναι επίσης δυνατό ομάδες νέων να υποβάλουν αίτηση για να υλοποιήσουν οι ίδιοι ένα έργο αλληλεγγύης. Οι νέοι που ενδιαφέρονται να συμμετάσχουν σε χρηματοδοτούμενο έργο μπορούν να εγγραφούν απευθείας στη διαδικτυακή πύλη του Ευρωπαϊκού Σώματος Αλληλεγγύης.

Στις 11 Ιουνίου 2018 η Επιτροπή υπέβαλε την πρότασή της για το Ευρωπαϊκό Σώμα Αλληλεγγύης στο πλαίσιο του επόμενου μακροπρόθεσμου προϋπολογισμού της ΕΕ για την περίοδο 2021-2027, που προβλέπει τη διάθεση 1,26 δισ. ευρώ για να παρασχεθεί η δυνατότητα σε περίπου 350 000 νέους να συμμετάσχουν σε τοποθετήσεις αλληλεγγύης σε βάθος επταετίας.

Πηγή: ec.europa.eu