Ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Πολιτικής Προστασίας έχει υποστηρίξει τα κράτη μέλη για να σωθούν ζωές εν μέσω σεισμών, τυφώνων και πλημμυρών. Έχει επίσης βοηθήσει στην κατάσβεση δασικών πυρκαγιών και στην εκκένωση πολιτών – συμπεριλαμβανομένου του ασφαλούς επαναπατρισμού περισσότερων από 75.000 Ευρωπαίους κατά τη διάρκεια της κρίσης του COVID-19 – συντονίζοντας και παρέχοντας βοήθεια στις εθνικές προσπάθειες πολιτικής προστασίας. Ιατρικός εξοπλισμός όπως αναπνευστήρες, ατομικός προστατευτικός εξοπλισμός, αναλώσιμα εργαστηρίων, εμβόλια και θεραπείες, έχουν παρασχεθεί μέσω του rescEU προκειμένου να ενισχυθούν οι εθνικές υπηρεσίες υγείας κατά τη διάρκεια της πανδημίας.

Οι ευρωβουλευτές θεωρούν παρ’ όλα αυτά ότι ενώ ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Πολιτικής Προστασίας χρησιμοποιήθηκε σωστά κατά τη διάρκεια της κρίσης του COVID-19, κατέδειξε περιορισμούς στον υφιστάμενο μηχανισμό διαχείρισης κρίσεων. Ενώ πολλά κράτη μέλη πλήττονται ταυτόχρονα από την ίδια έκτακτη ανάγκη, δεν είναι σε θέση να βασιστούν σε ίδιο εξοπλισμό και εθελοντική βοήθεια. Το rescEU πρέπει συνεπώς να ενδυναμωθεί για να μπορεί η ΕΕ να βοηθά γρήγορα στην κάλυψη αυτών των κρίσιμης σημασίας κενών ώστε να μη μένει κανείς μόνος στην αντιμετώπιση τέτοιων καταστάσεων έκτακτης ανάγκης.

Για να ληφθούν υπόψη οι εν λόγω ανησυχίες, η επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων του ΕΚ αναθεώρησε σήμερα τη θέση που είχε υιοθετήσει στις 5 Μαρτίου του 2020 με 72 ψήφους υπέρ, 6 κατά, και 1 αποχή.

Προετοιμασία για μεγάλης κλίμακας καταστάσεις έκτακτης ανάγκης

Η επιτροπή του ΕΚ επανέλαβε την από 5 Μαρτίου έκκλησή της για ουσιαστική αύξηση του ποσού που δαπανάται για ετοιμότητα, συμπεριλαμβάνοντας την αγορά νέου, απαραίτητου εξοπλισμού, υλικού και πόρων για το rescEU, προκειμένου να παρέχεται καλύτερη βοήθεια στα κράτη μέλη όταν η εθνική επάρκεια αντιμετώπισης έκτακτων αναγκών φτάνει στα όριά της. Κατ’αυτόν τον τρόπο θα καθίσταται δυνατή η άμεση και αποτελεσματική ανταπόκριση σε μεγάλης κλίμακας καταστάσεις έκτακτης ανάγκης ή μικρής πιθανότητας συμβάντα με ισχυρό αντίκτυπο, συμπεριλαμβανομένων ιατρικών έκτακτων καταστάσεων, όπως η περίπτωση του COVID-19.

Για να διασφαλιστεί περισσότερη διαφάνεια ως προς τη χρήση των ευρωπαϊκών πόρων, οι ευρωβουλευτές θεωρούν επίσης ότι είναι απαραίτητο να αποσαφηνιστεί ο τρόπος κατανομής των ποσών στους τρεις πυλώνες του μηχανισμού “πρόληψη, ετοιμότητα, και αντιμετώπιση”.

Δήλωση του εισηγητή

Μετά το πέρας της ψηφοφορίας, ο εισηγητής Νίκος Ανδρουλάκης (Σοσιαλιστές, Ελλάδα) δήλωσε τα εξής: “Χρειαζόμαστε περισσότερη αλληλεγγύη στην Ε.Ε. Με τις προτάσεις μας προστατεύουμε και βοηθάμε καλύτερα τους Ευρωπαίους πολίτες, ανεξαρτήτως του κράτους μέλους διαμονής τους, καθώς αυξάνουμε τη συγχρηματοδότηση στο 100%, βελτιώνουμε τις δράσεις πρόληψης και δίνουμε τη δυνατότητα στην Επιτροπή να αποκτήσει, να ενοικιάσει ή να μισθώσει τον απαραίτητο εξοπλισμό. Το ΕΚ είναι έτοιμο να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις. Θέλουμε ο Μηχανισμός να είναι έτοιμος να αντιμετωπίσει όχι μόνο ένα πιθανό δεύτερο κύμα της πανδημίας ή δασικές πυρκαγιές, αλλά οποιαδήποτε άλλη φυσική ή ανθρωπογενή καταστροφή στο μέλλον”.

Επόμενα βήματα

Η ολομέλεια του ΕΚ θα τοποθετηθεί επί της έκθεσης στις 14-17 Σεπτεμβρίου και το ΕΚ θα είναι έτοιμο να ξεκινήσει τις διαπραγματεύσεις με τα κράτη μέλη αμέσως μετά, ώστε να μπορέσει ο αναθεωρημένος μηχανισμός να τεθεί σε ισχύ έως τον Ιανουάριο του 2021.

Σχετικές πληροφορίες

Ο Μηχανισμός Πολιτικής Προστασίας δημιουργήθηκε το 2013 για να βοηθήσει τα κράτη μέλη να αντιμετωπίσουν τις ολοένα και περισσότερο συχνές φυσικές καταστροφές. Μέχρι το 2019 βασιζόταν σε ένα εθελοντικό σύστημα. Το 2017 μόνο, ο Μηχανισμός ενεργοποιήθηκε 18 φορές στην Ευρώπη για καταστάσεις έκτακτης ανάγκης λόγω δασικών πυρκαγιών. Η Πορτογαλία, η Ιταλία, το Μαυροβούνιο, η Γαλλία, η Αλβανία έχουν λάβει βοήθεια απο τον Μηχανισμό για να αντιμετωπίσουν δασικές πυρκαγιές.

Από το 2019 και έπειτα, όταν δημιουργήθηκε το rescEU, η ΕΕ είναι σε θέση να βοηθήσει απευθείας τα κράτη μέλη που πλήττονται από καταστροφές, όταν η εθνική επάρκεια αντιμετώπισης έκτακτων αναγκών φτάνει στα όριά της.