Δέσμη μέτρων ανάκαμψης της ΕΕ: Το Συμβούλιο θεσπίζει τον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας

Δευτέρα, 15 Φεβρουάριος, 2021 | NEA

Η ΕΕ καταβάλλει προσπάθειες ώστε να μετουσιώσει τη δέσμη μέτρων για την ανάκαμψη, ύψους 750 δισεκατομμυρίων €, σε δράση.

Το Συμβούλιο εξέδωσε έναν κανονισμό για τη θέσπιση του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, ο οποίος βρίσκεται στον πυρήνα του σχεδίου ανάκαμψης της ΕΕ. Θα διαθέσει 672,5 δισεκατομμύρια €, υπό μορφή επιχορηγήσεων και δανείων, σε δημόσιες επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις στα 27 κράτη μέλη, ώστε να τα βοηθήσει να αντιμετωπίσουν τον αντίκτυπο της πανδημίας COVID-19, να προωθήσουν την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση και να δημιουργήσουν ανθεκτικές κοινωνίες χωρίς αποκλεισμούς.

Τα κράτη μέλη θα λάβουν στήριξη από τον μηχανισμό βάσει των εθνικών σχεδίων ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, που βρίσκονται στο στάδιο της προετοιμασίας.

Μέτρα που υποστηρίζονται και βασικές απαιτήσεις

Με τον νέο κανονισμό, τα κράτη μέλη θα πρέπει να εντάξουν στα εθνικά τους σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας μια συνεκτική δέσμη μεταρρυθμίσεων και επενδυτικών σχεδίων, που να καλύπτει έξι τομείς πολιτικής με ευρωπαϊκή σημασία:

-τη μετάβαση στην πράσινη οικονομία

-τον ψηφιακό μετασχηματισμό

-την έξυπνη, βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη και απασχόληση

-την κοινωνική και εδαφική συνοχή

-την υγεία και την ανθεκτικότητα

-πολιτικές για την επόμενη γενιά, τα παιδιά και τους νέους, όπως η εκπαίδευση και οι δεξιότητες

Η στήριξη θα συνδέεται με τις ειδικές ανά χώρα συστάσεις του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, οι οποίες προσδιορίζουν τα κυριότερα ζητήματα που πρέπει να αντιμετωπίσει κάθε κράτος μέλος για να ενισχύσει την ανταγωνιστικότητά του καθώς και την κοινωνική και οικονομική συνοχή. Θα συμβάλει επίσης στην υλοποίηση του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων.

Ορισμένες από τις βασικές απαιτήσεις αφορούν τους οικολογικούς και ψηφιακούς στόχους της ΕΕ. Τουλάχιστον το 37% των κονδυλίων κάθε σχεδίου θα πρέπει να στηρίζει την πράσινη μετάβαση και τουλάχιστον το 20% τον ψηφιακό μετασχηματισμό. Επιπλέον, όλα τα μέτρα που περιλαμβάνονται στα σχέδια των κρατών μελών θα πρέπει να τηρούν την αρχή της «μη πρόκλησης σημαντικής βλάβης», ώστε να προστατεύονται οι περιβαλλοντικοί στόχοι της ΕΕ.

Επισημαίνεται ότι τα κράτη μέλη θα πρέπει επίσης να διασφαλίσουν ότι θα τεθούν σε εφαρμογή επαρκή μέτρα ελέγχου για να προλαμβάνουν, να εντοπίζουν και να αντιμετωπίζουν τη διαφθορά, την απάτη και τις συγκρούσεις συμφερόντων.

Διαδικασία έγκρισης και χρηματοδότηση

Τα κράτη μέλη έχουν προθεσμία έως τις 30 Απριλίου, κατά κανόνα, για να υποβάλουν τα σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας στην Επιτροπή. Στη συνέχεια, κατά κανόνα η Επιτροπή θα πρέπει εντός δύο μηνών να αξιολογήσει τα σχέδια και, κατόπιν τούτου, το Συμβούλιο θα πρέπει εντός τεσσάρων εβδομάδων να εγκρίνει απόφαση για την τελική έγκριση κάθε σχεδίου.

Για τα σχέδια που θα εγκριθούν το 2021, τα κράτη μέλη θα μπορούν να λάβουν προχρηματοδότηση ύψους έως 13% των επιχορηγήσεων και δανείων που προβλέπονται στο σχέδιό τους. Το υπόλοιπο ποσό θα καταβληθεί με βάση την επίτευξη των συμφωνηθέντων ορόσημων και στόχων.

Για να ξεκινήσει η εκταμίευση, όμως, θα πρέπει πρώτα να κυρωθεί σε όλα τα κράτη μέλη η απόφαση για τους ίδιους πόρους της ΕΕ, δεδομένου ότι η απόφαση εξουσιοδοτεί την Επιτροπή να δανειστεί από τις κεφαλαιαγορές για να αντιμετωπίσει τις συνέπειες της κρίσης COVID-19.