Αποστολή δεδομένων στις ΗΠΑ: πώς προστατεύεται η ιδιωτική ζωή από τη μαζική επιτήρηση;

Αν χρησιμοποιείτε το Facebook ή το Google, τότε τα προσωπικά σας δεδομένα, όπως φωτογραφίες και e-mail, αποθηκεύονται σε υπολογιστές στις ΗΠΑ. Η μεταφορά ευρωπαϊκών δεδομένων στην άλλη άκρη του Ατλαντικού είναι νόμιμη, εφόσον οι αμερικάνικες εταιρείες δεσμεύονται ότι θα τα χρησιμοποιήσουν σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά πρότυπα προστασίας της ιδιωτικής ζωής. Στις 17 Μαρτίου 2016, τα μέλη συζήτησαν για ένα μηχανισμό μεταφοράς των δεδομένων στις ΗΠΑ, με εμπειρογνώμονες και ειδικούς.

Ο νέος μηχανισμός που ονομάζεται «Ασπίδα προστασίας προσωπικών Δεδομένων», συμφωνήθηκε μεταξύ την Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της αμερικάνικής κυβέρνησης τον Φεβρουάριο και επιτρέπει τις διατλαντικές ροές δεδομένων για εμπορική χρήση, ενώ ταυτόχρονα εξασφαλίζει ότι οι προσωπικές πληροφορίες των Ευρωπαίων πολιτών χρήζουν της απαραίτητης προστασίας.

Ο νέος αυτός μηχανισμός δημιουργήθηκε μετά την απόφαση που έλαβε το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, το περασμένο έτος. Με την απόφαση αυτή ακύρωνε το παλιό σύστημα γνωστό ως «Ασφαλές λιμάνι», με την αιτιολογία ότι δεν παρέχει επαρκής προστασία των προσωπικών δεδομένων των Ευρωπαίων πολιτών, ειδικά απέναντι στις δραστηριότητες επιτήρησης των ΗΠΑ, όπως αποκάλυψε ο Edward Snowden το 2013.

Σε ακρόαση που πραγματοποιήθηκε ενώπιον της επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών την Πέμπτη, εκπρόσωποι τόσο από την Ευρωπαική Επιτροπή όσο και από την κυβέρνηση των ΗΠΑ, τόνισαν ότι το νέο σύστημα θα παρέχει περισσότερες εγγυήσεις για την προστασία της ιδιωτικής ζωής για τους Ευρωπαίους πολίτες, περιορίζοντας την πρόσβαση της κυβέρνησης στα δεδομένα τους και επιτρέποντας τους να υπερασπίζονται το δικαίωμά τους στα αμερικανικά δικαστήρια.

Η «ασπίδα προστασίας» δεν είναι «ασφαλές λιμάνι», γιατί εγγυάται την αποτελεσματική προστασία της ιδιωτικής ζωής των ευρωπαίων πολιτών», είπε ο ευρωβουλευτής Άλεξ Βος (ΕΛΚ, Γερμανία). Πρόσθεσε ότι η νέα συμφωνία θα πρέπει να περάσει το τεστ του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, καθώς θέτει σαφή όρια στην κυβέρνηση των ΗΠΑ και την πρόσβασή της στα δεδομένα.

«Σαφέστατα βλέπω βελτιώσεις σε σχέση με το ασφαλές λιμάνι», είπε η Μπιργίτ Ζίπελ (Σοσιαλιστές, Γερμανία), εκφράζοντας ταυτόχρονα τις ανησυχίες της για την πιθανότητα μαζικής συλλογής δεδομένων.

Ωστόσο, ορισμένα μέλη αλλά και ακτιβιστές άσκησαν κριτική.

«Έχω μεγάλες αμφιβολίες για το κατά πόσο αυτή η (συμφωνία), είναι απόδειξη», είπε η Sophie in’t Veld (Φιελεύθεροι, Ολλανδία), μιλώντας για τις εγγυήσεις κατά της μαζικής επιτήρησης.

Ο Μαξ Σρεμς, ο φοιτητής της Νομικής από την Αυστρία, του οποίου η υπόθεση εναντίον της Facebook οδήγησε στην πτώση του «ασφαλούς λιμανιού», είπε ότι «χρειαζόμαστε ένα σύστημα που να παρέχει πραγματική προστασία και όχι μια διατύπωση που στην ουσία δεν θα πραγματοποιείται».

Το ΕΚ πρέπει να εκφράσει τη γνώμη του (όχι τη συγκατάθεσή του), πριν να εκδώσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μια απόφαση, που να λέει ότι το νέο πρόγραμμα προσφέρει ένα επαρκές επίπεδο προστασίας δεδομένων, ως προϋπόθεση για να τεθεί σε ισχύ η συμφωνία.

Από την άλλη πλευρά, θα χρειαστεί η έγκριση του ΕΚ για τη «συμφωνία ομπρέλα», που θα αφορά τις εγγυήσεις για την προστασία της ιδιωτικής ζωής για τη μεταφορά των δεδομένων, στο τομέα της επιβολής του νόμου.

Σχετικός σύνδεσμος: europarl.europa.eu